Robert Heinlein: Het pad van roem

Er was nog een reden om te wachten: die Sweepstakeloten. Het trekken van de paarden zou al gauw gebeuren.

De Ierse Sweepstake begint als een loterij. Eerst verkopen ze genoeg loten om het Centraal Station mee te behangen. De Ierse ziekenhuizen krijgen 25 procent en zijn de enige die zeker zijn van een prijs. Kort voor de rennen trekken ze de paarden. Laten we zeggen dat er twintig paarden meedoen. Als je lot geen paard trekt is het scheurpapier. (O ja, er zijn onbelangrijke troostprijzen).

Maar als je wel een paard trekt, heb je nog niet gewonnen. Sommige paarden verschijnen helemaal niet aan de start. Van de andere lopen de meeste achter de andere paarden aan. Maar ieder lot dat dan een paard trekt, al is het een geit die amper naar de baan kan strompelen, krijgt plotseling een waarde van duizenden dollars tussen de trekking en de rennen. Hoeveel precies hangt ervan af hoe goed het paard is. Maar de prijzen zijn hoog en het is voorgekomen dat het slechtste paard won.

Ik had drieënvijftig loten. Als er op een daarvan een paard viel, kon ik dat lot verkopen voor genoeg geld om in Heidelberg af te studeren.

Daarom bleef ik en wachtte de trekking af. Europa hoeft niet duur te zijn. Een jeugdherberg is luxe voor iemand die uit de rimboe van Z.O. Azië komt en zelfs de Franse Rivièra is niet duur als je hem van onderaf benadert.

Ik logeerde niet op La Promenade des Anglais; ik had een klein kamertje op de vierde verdieping, twee kilometer van het strand af en ik had het medegebruik van sanitaire inrichtingen. Er zijn prachtige nachtclubs in Nice, maar daar hoef je niet heen te gaan, omdat de floorshows op het strand net zo goed zijn... en gratis. Ik heb nooit beseft wat een grote kunst de waaierdans kan zijn voor ik voor het eerst een Frans meisje haar kleren uit en haar bikini aan zag trekken in het volle gezicht van ingezetenen, toeristen, gendarmes, honden — en mij — en dat alles zonder de toegeeflijke Franse zeden omtrent ‘onbetamelijke ontbloting’ te schenden. Of althans maar eventjes.

Heus, er is aan de Franse Rivièra een heleboel te zien en te doen zonder geld uit te geven.

De stranden zijn vreselijk. Stenen. Maar stenen zijn beter dan rimboemodder en ik deed een zwembroek aan en genoot van de floorshow en werd nog bruiner. Het was lente, nog geen toeristenseizoen en nog niet overvol, maar het was warm en zomerachtig en droog. Ik lag in de zon en voelde me gelukkig, en mijn enige luxe was een kluis bij American Express en de Parijse editie van de New York Herald Tribune en The Stars and Stripes . Die keek ik vluchtig door om te zien hoe de boven ons gestelde machten de wereld nu weer wanbeheerden, dan keek ik wat er voor nieuws was over de niet-oorlog waaruit ik pas was losgelaten (gewoonlijk werd die niet vermeld, hoewel ze ons verteld hadden dat we ‘de beschaving redden’) en dan wierp ik me op het belangrijke nieuws, d.w.z. nieuws over de Ierse Sweepstake plus de mogelijkheid dat The Stars and Stripes zou aankondigen dat het allemaal een boze droom geweest was en dat ik tenslotte toch in aanmerking kwam voor onderwijstoelagen.

Daarna kwamen kruiswoordpuzzels en persoonlijke advertenties. Die las ik altijd; die geven een naakte blik op privé-levens. Bijvoorbeeld: M.L. bel R.S. voor twaalf uur. Geld. Dan vraag je je af wie wie wat aangedaan heeft en wie er betaald wordt.

Kort daarop vond ik een nog goedkopere manier van leven met een nog betere floorshow. Heb je ooit van l’Île du Levant gehoord? Het is een eiland voor de kust van de Rivièra tussen Marseille en Nice en het lijkt veel op Catalina. Aan het ene eind ligt een dorp en de Franse Marine heeft het andere eind in beslag genomen voor geleide projectielen; de rest is heuvels en stranden en grotten. Er zijn geen auto’s, zelfs geen fietsen. De mensen die daar heengaan willen niet aan de buitenwereld worden herinnerd.

Voor tien dollar per dag kun je je baden in weelde die overeenkomt met veertig dollar per dag in Nice. Of je kunt vijf cent per dag voor een camping betalen en leven van een dollar per dag — wat ik deed — en er zijn altijd goede goedkope restaurants als je geen zin hebt om te koken.

Het is een plekje dat geen enkele regel schijnt te kennen. Wacht even: er is er toch een. Buiten het dorp, Heliopolis, staat een bord ‘LE NU INTEGRAL EST FORMELLEMENT INTERDIT’. (’Volkomen naaktheid is strikt verboden’)

Dat betekent dat iedereen, man of vrouw een driehoekje stof, een cache-sexe, een vendoshi moet aantrekken alvorens het dorp te betreden.

Elders, op de stranden, op de campings en verder op het eiland hoef je niets te dragen en dat doet ook niemand.

Behalve wat betreft de afwezigheid van auto’s en kleren lijkt het Eiland van de Levant precies op ieder ander plaatsje op het platteland van Frankrijk. Er is een tekort aan leidingwater, maar de Fransen drinken geen water en je baadt in de Middellandse Zee en voor een franc kun je genoeg water kopen om twaalf maal het zout af te sponzen. Je neemt de trein van Nice of Marseille, je stapt uit in Toulon en neemt de bus naar Lavandou, dan een boot (een uur en een paar minuten) naar l’Île du Levant — en dan werp je je zorgen tegelijk met je kleren van je af.

Ik ontdekte dat ik de Herald Tribune , een dag oud, in het dorp kon kopen in dezelfde winkel (’Au Minimum’, Mme. Alexandre) waar ik een tent en kampeergerei had gehuurd. Ik kocht kruidenierswaren bij La Brise-Marine en kampeerde boven La Plage des Grottes, dicht bij het dorp en installeerde me en liet mijn zenuwen zich ontspannen terwijl ik van de floorshow genoot.

Er zijn mensen die afgeven op de goddelijke vrouwelijke vorm. Seks is veel te goed voor ze; ze hadden oesters moeten zijn. Alle vrouwen zijn prettig om naar te kijken (inbegrepen kleine bruine zusters, al was ik dan bang van ze); het enige verschil is dat sommige mooier zijn dan andere. Er waren dikke en magere en oude en jonge. Er waren er die er uitzagen of ze zo uit de Folies Bergère gestapt waren. Met een van hun raakte ik bekend en ik had het nog niet zo ver mis; het was een Zweeds meisje dat een ‘nue’ was in een andere Parijse revue. Ze oefende haar Engels op mij en ik oefende mijn Frans op haar en ze beloofde Zweeds voor me te zullen koken als ik ooit in Stockholm kwam en ik kookte voor haar boven een spirituslamp en we kregen de slappe lach bij een vin ordinaire en ze wilde weten hoe ik aan mijn littekens gekomen was en ik diste wat leugens op. Marjatta was goed voor de zenuwen van een oude soldaat en het deed me verdriet toen ze weg moest.

Maar de floorshow ging door. Drie dagen later zat ik op het Grottenstrand tegen een rots geleund met een kruiswoordpuzzel toen ik plotseling scheel keek door een poging niet naar de meest aanstaarbare vrouw te staren die ik ooit van mijn leven had gezien.

Vrouw, meisje — ik was er niet zeker van. Op het eerste gezicht dacht ik dat ze achttien was, misschien twintig; later, toen ik haar recht in haar gezicht kon kijken leek ze nog achttien maar had ze veertig kunnen zijn. Of honderdveertig. Ze had de tijdloosheid van volkomen schoonheid. Zoals Helena van Troje of Cleopatra. Het scheen best mogelijk dat ze Helena van Troje was, maar ik wist dat ze Cleopatra niet was, omdat ze geen rood haar had; ze was een natuurlijke blondine. Ze had over haar hele lichaam de kleur van geroosterd brood zonder enig spoor van de aftekening van een bikini en haar haar had dezelfde kleur twee tinten lichter. Het stroomde onbelemmerd in sierlijke golven over haar rug en scheen nooit geknipt geweest te zijn.

Ze was groot, niet veel kleiner dan ik en niet al te veel lichter. Niet dik, helemaal niet dik behalve die sierlijke opvulling die de vrouwelijke gestalte zo vloeiend maakt en de spieren daaronder verdoezelt — ik was er zeker van dat er spieren onder zaten; ze bewoog zich met de ontspannen kracht van een leeuwin.