Harry Harrison - Doodsstrijd In Appsala

“Ik begrijp wat je bedoelt,” zei Jason terwijl hij met zijn zwaard de ander de weg versperde. “Krediet is een gewoonte die hier niet veel waard is.”

Jason keek bedachtzaam naar zijn zwaard en toen beseftehij voor het eerst dat de bobbels op het gevest, geslepen edelstenen waren ter versiering. Hij wees ernaar.

“Vooruit dan, ik betaal vooruit als je een mes voor me hebt waarmee ik deze stenen eruit kan peuteren. Als voorschot de rode die eruit ziet als een robijn en dan de groene als we er zijn.”

Na wat geharrewar en nog een rode steen erbij, won, zoals gewoonlijk, de hebzucht het van de angst en de visser duwde een kleine slecht gebouwde boot in het kanaal. Hij roeide terwijl Jason hoosde en ze begonnen aan een heimelijke tocht door kleine kanalen. Geholpen door sneeuw, mist en de plotseling hervonden nauwkeurige kennis van de visser omtrent de kanalen, kwamen ze ongezien aan bij een vervallen stenen trap die naar een gesloten poort leidde. Jason die zo langzamerhand de plaatselijke gewoonten wel kende, besefte dat het wel iets heel anders kon zijn, zelfs een toegang tot de Mastrulegoj die hij zojuist had verlaten en hij hield een voet in de boot tot er een wachter verscheen met de kenmerkende stralende zon van de Perssonoj op zijn rug. De visser nam verbaasd de laatste betaling in ontvangst en roeide mompelend weg. Er werd nog een wachter geroepen; Jasons zwaard werd afgepakt en toen werd hij snel naar de spreekkamer van de Hertug gebracht.

“Verrader!” schreeuwde de Hertug die alle formaliteit overboord zette. “Jij beraamt een plan om mijn mannen te doden en te ontvluchten, maar nu heb ik je —”

“O, hou toch op!” zei Jason geërgerd en hij schudde zich los van de twee wachters die zijn armen vasthielden. “Ik ben vrijwillig teruggekeerd, en dat moet, zelfs in Appsala, toch wel wat betekenen. Ik werd ontvoerd door de Mastreguloj met de hulp van een verrader uit je wacht —”

“Hoe heet hij?”

“Benn’t zaliger — daar heb ik zelf voor gezorgd. Jouw trouwe kapitein verraadde je aan de concurrentie, die wilden dat ik voor hen zou werken, maar dat nam ik niet aan. Hun zaakje beviel me niet erg en ik ben weggegaan voor ze een voorstel konden doen. Maar ik heb een monstertjemee teruggenomen.” Jason haalde de glazen bol met zuur voor de dag en de wachters liepen schreeuwend achteruit en zelfs de Hertug verbleekte.

“Het brandende water,” hijgde hij.

“Precies. En zodra ik wat lood te pakken kan krijgen wordt het een onderdeel van de natte batterij die ik aan het uitvinden was. Ik ben ontstemd Hertug — ik houd er niet van ontvoerd en gecommandeerd te worden. Alles hier in Appsala ergert me en ik heb plannen voor de toekomst. Stuur die mannen weg zodat ik je mijn plannen kan voorleggen.”

De Hertug kauwde zenuwachtig op zijn lip en keek naar de wachters.

“Je bent teruggekomen,” zei hij tegen Jason — ’waarom?”

“Omdat ik jou net zo nodig heb als jij mij. Jij hebt flink wat mensen, macht en geld. Ik heb grote plannen. Stuur nou die bedienden weg.”

Er stond een kom met krenoj op tafel en Jason viste er een verse uit en beet er een stuk af. De Hertug dacht diep na. “Je bent teruggekomen,” zei hij weer. Hij scheen dat feit verbazingwekkend te vinden. “Laten we praten.”

“Alleen.”

“Verlaat de kamer,” beval hij, maar hij hield als voorzorgsmaatregel een gespannen kruisboog bij de hand. Jason negeerde die; hij had niet anders verwacht. Hij liep naar het bobbelige raam en keek uit over de eilandstad. De storm was eindelijk gaan liggen en een waterig zonnetje bescheen de donkere natte daken.

“Hoe zou je het vinden om dat alles te bezitten?” vroeg Jason.

“Ga verder.” De kleine oogjes van de Hertug glinsterden.

“Ik heb dit al eerder gezegd, maar nu meen ik het — ernstig. Ik zal de geheimen van elke andere groep op deze planeet onthullen. Ik zal je laten zien hoe de d’zertanoj olie destilleren, hoe de Mastreguloj zwavelzuur maken en hoe de Trozelligoj motoren bouwen. Dan zal ik je wapenen verbeteren en zoveel mogelijk nieuwe invoeren. Ik zal de oorlog zo verschrikkelijk maken dat hij niet langer mogelijk is.

Hij gaat natuurlijk gewoon door, maar jouw troepen zullen altijd winnen. Je zal de concurrenten een voor een uitroeien, te beginnen bij de zwakste tot je heer en meester van deze stad bent en dan heer en meester van de hele planeet. Alle rijkdommen van deze wereld zullen van jou zijn en je avonden zullen worden opgevrolijkt door de afschuwelijke doden die je aan je vijanden zal beschikken. Wat zeg je daarvan?”

“ Supren la Perssonoj!” schreeuwde de Hertug terwijl hij overeind sprong.

“Ik dacht al dat je dat zou zeggen. Als ik hier een tijdje moet zitten wil ik het systeem een paar flinke opdoffers verkopen. Ik leef hier veel te ongemakkelijk en het is tijd dat dat verandert.”

De dagen werden langer, de sneeuw veranderde in regen, maar zelfs die hield uiteindelijk op. Tenslotte werden de laatste wolken naar de zee geblazen en scheen de zon over de stad Appsala. Knoppen sprongen open, bloemen bloeiden op en vervulden de lucht met geuren, terwijl uit het warmer wordende water van de kanalen een andere, minder plezierige geur opsteeg die Jason net zo goed had kunnen missen. Maar hij had weinig tijd om erop te letten, want hij maakte lange uren met research en productie, een voortdurend uitputtende taak. Zuiver wetenschappelijk onderzoek en productieontwikkeling waren duur en toen de rekeningen teveel opliepen krabde de Hertug in zijn baard en begon hij te mompelen over de goede oude tijd. Dan moest Jason alles laten liggen en weer een paar nieuwe wonderen fabriceren. De booglamp was er een van; toen het elektrische smidsvuur, dat goed van pas kwam bij het metallurgische werk en dat de Hertug zeer gelukkig maakte, vooral toen hij merkte dat het een geweldig martelwerktuig wasen hij hield er een gevangen Trozelligo in tot die hen vertelde wat ze wilden weten. Toen de nieuwigheid daarvanaf ging, voerde Jason het galvaniseren in, wat hielp om de schatkist te vullen, zowel door de verkoop van sieraden als door valse munterij.

Nadat Jason met uitgebreide voorzorgsmaatregelen de glazen bol van de Mastreguloj had opengemaakt, overtuigde hij zich ervan dat er echt zwavelzuur in zat en hij maakte een zware, maar doelmatige accu. Hij was nog steeds kwaad over de ontvoering en hij leidde een aanval op een schuit van de Mastreguloj en maakte een grote voorraad zuur buit en ook nog verscheidene andere chemicaliën. Als hij maar even tijd had nam hij daar proeven mee. Hij had een paar keer een dood spoor gevolgd, maar daar had hij op terug moeten komen. Hij was de formule voor kruit kwijt, en dat maakte hem neerslachtig, hoewel zijn helpers die in oude mesthopen hadden moeten zoeken naar salpeter, zich erover verheugden.

Meer succes had hij met karoj en stoommachines, vanwege zijn vroegere ervaring en hij ontwikkelde een stevige lichtgewicht scheepsmotor. In zijn vrije tijd vond hij het letterzetten uit, de telefoon en de luidspreker — die, samen met de grammofoonplaat, wonderen deed voor het religieuze inkomen door stemmen van geesten te produceren. Hij maakte ook een scheepsschroef bij zijn motor en was bezig aan een stoomblijde. Hij had voor zijn eigen plezier een destilleerapparaat gebouwd in zijn kamer waarmee hij een ruwe maar doeltreffende brandewijn stookte.

“Al met al gaat het niet zo slecht,” zei hij, toen hij achterover lag in zijn zachte luie stoel met een glas van zijn laatste en beste brandewijn in de hand. Het was een warme dag geweest en tamelijk benauwd met de dampen die uit de kanalen opstegen, maar nu blies er een koele, zilte zeebries door het open raam. In zijn buik zat een heerlijke biefstuk, gebakken op een zelfuitgevonden houtskoolgrill, opgediend met gestampte krenoj en brood dat was gebakken van meel dat in zijn kortgeleden uitgevonden molen was gemalen. Ijale stond zingend af te wassen in de keukenen Mikah haalde ijverig een borstel door de buizen van het destilleerapparaat om de droesem van de laatste partij te verwijderen.