Philip Farmer - De Rivierplaneet

Smithson was eerst rood en toen bleek geworden. Daarna was hij kaarsrecht gaan staan, had dreigend naar de vrouw gekeken en gezegd: ‘Jullie hoeren moeten altijd een ander de schuld geven van je ongebreidelde lust en je goddeloze manier van leven. God weet dat ik altijd Zijn paden bewandeld heb.’ Hij had zich omgedraaid en was weggelopen, maar de vrouw rende achter hem aan en slingerde haar graal naar hem. Iemand schreeuwde en de man draaide zich om en dook weg. De graal scheerde rakelings langs de bovenkant van zijn hoofd.

Voor zij zich kon herstellen, rende Smithson langs de vrouw en verdween in de menigte. ‘Jammer genoeg,’ zei Ruach, ‘begrepen maar weinig mensen wat er aan de hand was omdat zij geen Engels spraken.’

Burton zei: ‘Als ik me goed herinner, bezat Sir Robert Smithson katoen- en staalfabrieken in Manchester. Hij stond bekend om zijn filantropie en zijn goede werken onder de heidenen. Hij stierf omstreeks 1870 op tachtigjarige leeftijd.’

‘Waarschijnlijk in de overtuiging dat hij in de hemel beloond zou worden,’ zei Lev Ruach. ‘Het is natuurlijk nooit bij hem opgekomen, dat hij een veelvoudig moordenaar was.’

‘Als hij de armen niet had uitgebuit zou iemand anders het gedaan hebben.’

‘Dat is het soort excuus, dat velen in de loop van de menselijke geschiedenis gebruikt hebben,’ zei Lev. ‘Bovendien waren er wel industriëlen in je land, die ervoor zorgden dat de lonen en werkomstandigheden in hun fabrieken werden verbeterd. Ik geloof, dat Robert Owen er één van was.’

‘Ik geloof niet dat het veel zin heeft te twisten over wat er in het verleden is gebeurd,’ zei Frigate. ‘Ik vind dat we iets aan onze huidige situatie moeten doen.’

Burton stond op. ‘Je hebt gelijk, Yank! We hebben een dak boven ons hoofd en gereedschappen en God weet wat nog meer nodig! Maar ik vind dat we in de eerste plaats de steden op de vlakte moeten bekijken om te zien wat de burgers daar doen.’

Op dat ogenblik kwam Alice door de bomen op de heuvel boven hen. Frigate zag haar het eerst. Hij barstte in lachen uit. ‘De nieuwste damesmode!’

Zij had met haar schaar stukken gras geknipt en deze tot een tweedelig kledingstuk gevlochten. Het ene was een soort poncho, die haar borsten bedekte en het andere een rok, die tot haar dijen reikte.

Het effect ervan was vreemd ofschoon het er een was, dat zij had kunnen verwachten. Toen zij nog naakt was, had haar kale hoofd toch de aandacht niet al te zeer van haar vrouwelijkheid en haar schoonheid afgeleid. Maar met de groene, omvangrijke en vormloze kledingstukken werd haar gezicht plotseling mannelijk en lelijk.

De andere vrouwen kwamen om haar heen staan en bekeken het weefsel van grasstengels en de riem van gras, die de rok op zijn plaats hield.

‘Het jeukt erg en is ongemakkelijk,’ zei Alice, ‘maar fatsoenlijk. Dat is alles wat ik ervan kan zeggen.’

‘Blijkbaar meende je niet wat je zei over je onverschilligheid ten opzichte van naaktheid in een land waarin iedereen naakt is,’ zei Burton.

Alice staarde hem ijzig aan en zei: ‘Ik verwacht dat iedereen dit zal gaan dragen, dat wil zeggen, iedere fatsoenlijke man of vrouw.’

‘Ik verwachtte wel dat mevrouw Roddel haar lelijke kop zou opsteken,’ antwoordde Burton.

‘Het was een schok voor me tussen zoveel naakte mensen te zijn,’ zei Frigate, ‘zelfs als je in aanmerking neemt dat achter in de tachtiger jaren naaktheid op het strand en thuis heel gewoon werd. Maar het duurde niet lang voordat iedereen eraan gewend was, iedereen behalve de hopeloze neurotici, vermoed ik.’

Burton draaide zich om en zei tot de andere vrouwen: ‘En jullie, dames? Gaan jullie ook deze lelijke, stekelige hooibergen dragen omdat één van jullie plotseling tot de conclusie is gekomen dat ze weer geslachtsorganen heeft? Kan iets wat zo openlijk was weer verborgen worden?’

Loghu, Tanya en Alice begrepen hem niet omdat hij in het Italiaans sprak. Voor de laatste twee herhaalde hij de vraag in het Engels.

Alice bloosde en zei: ‘Wat ik draag gaat alleen mij aan. Als iemand er behoefte aan heeft naakt te lopen terwijl ik fatsoenlijk gekleed ben, dan...’

Loghu had geen woord verstaan, maar zij begreep wat er aan de hand was. Zij lachte en keerde zich af. De andere vrouwen schenen te proberen te raden wat de ander van plan was te doen. De lelijkheid en ongemakkelijkheid van de kleding speelden geen rol.

‘Terwijl jullie proberen erachter te komen,’ zei Burton, ‘zou het wel prettig zijn als je een bamboe-emmer zou pakken en met ons naar de rivier gaan. We kunnen een bad nemen, de emmers met water vullen, de situatie op de vlakte in ogenschouw nemen en dan hier terugkomen. Misschien kunnen we voor het vallen van de avond huizen — of tijdelijke onderkomens — bouwen.’

Zij begonnen de heuvel af te dalen waarbij zij zich een weg door het gras moesten banen en hun graal, hoornstenen wapens, bamboesperen en emmers droegen. Zij waren nog niet ver toen zij een aantal mensen ontmoetten. Blijkbaar hadden veel vlaktebewoners besloten te verhuizen en niet alleen dat, maar sommigen hadden ook hoornsteen gevonden en er gereedschappen en wapens van gemaakt. Zij hadden de techniek van het steenbewerken van iemand geleerd, waarschijnlijk van andere primitieve mensen in het gebied. Burton had nog maar twee exemplaren van de niet-Homo Sapiens gezien en deze waren bij hem, maar waar de techniek was geleerd, was er goed gebruik van gemaakt. Zij liepen voorbij twee half voltooide bamboehutten. Deze waren rond en hadden maar één vertrek, maar er moest nog een kegelvormig dak op komen, dat met de reusachtige, driehoekige bladeren van ijzerbomen en het lange gras van de heuvels, afgedekt zou worden.

Een man bouwde met gebruik van een hoornstenen dissel en bijl een bamboebed op korte poten.

Behalve een aantal mensen, dat aan de rand van de vlakte zonder stenen gereedschappen bezig was met het oprichten van tamelijk primitieve hutjes of afdakken en een aantal, dat in de rivier aan het zwemmen was, lag de vlakte er verlaten bij. De lijken, die na de waanzin van de voorgaande avond waren achtergebleven, waren opgeruimd. Tot dusverre had niemand een grasrokje aangetrokken en velen staarden Alice aan of lachten haar zelfs uit en maakten ruwe opmerkingen. Alice werd rood, maar maakte geen aanstalten zich van haar kleding te ontdoen. De zon werd echter heet en zij krabde voortdurend onder het borststuk en onder haar rok. De intensiteit van de irritatie viel af te leiden uit het feit, dat zij, die toch volgens strikt Victoriaanse normen van de hoogste Engelse kringen was opgevoed, zich in het openbaar krabde.

Toen zij echter bij de rivier kwamen zagen zij ettelijke hoopjes materiaal, die graskleding bleken te zijn. Deze waren door de mannen en vrouwen, die nu in de rivier aan het lachen, spatten en zwemmen waren, aan de rand van het water achtergelaten.

Het was bepaald een groot contrast met de stranden die hij gekend had. Dit waren dezelfde mensen, die de badkoetsjes en badkostuums, die ze van enkel tot nek bedekten, normaal gevonden hadden. Zij hadden ook alle andere uitvindingen, die tot de zedelijkheid moesten bijdragen, als volkomen zedelijk en essentieel voor het voortbestaan van de juiste maatschappijvorm — de hunne — aanvaard. — Niettemin zwommen zij één dag nadat zij hier waren gekomen, naakt en hadden er plezier in.

De aanvaarding van hun ongeklede toestand kwam deels uit de schok van de verrijzenis voort. Bovendien konden zij er op die eerste dag niet veel aan doen. Ook had er vermenging van beschaafde met primitieve mensen of met beschaafde mensen uit de tropen, die door naaktheid niet bijzonder geshockeerd werden, plaatsgevonden. Hij riep naar een vrouw, die tot haar middel in het water stond. Zij had een tamelijk grof, maar aardig gezicht en sprankelend blauwe ogen.