Виктор Шнип - Заўтра была адліга-5

13.10.2016. Пасля цырымоніі ўганаравання лаўрэатаў Літаратурнай прэміі Ежы Гедройца праз хвілін дзесяць мы з Людмілай пайшлі дахаты. У гатэлі «Рэнесанс» на другім паверсе за святочнымі столікамі яшчэ засталося шмат людзей. !грала музыка. Праз метраў сто ад «Рэнесанса» я азірнуўся, і мне асветлены агнямі гатэль падаўся «Тытанікам», які ўжо сутыкнуўся з айсбергам.

13.10.2016. Калі камусьці з пісьменнікаў даюць літаратурную прэмію, адразу некаторыя браты па пяры пачынаюць яго любіць, як маці родную, а некаторыя — не любіць, як ворага народа.

14.10.2016. Сёння свята. Дзень маці. Факультэт сацыяльна-педагагічных тэхналогій педагагічнага ўніверсітэта ўшаноўваў пераможцаў конкурсу творчых прац «Гімн матулі». Я ўдзельнічаў у гэтым мерапрыемстве — чытаў вершы, уручаў граматы і падарункі. Тут жа сустрэўся з намеснікам старшыні Беларускага саюза жанчын Рэгінай Давідовіч. Яна ўзгадала, як гадоў пятнаццаць таму ў Палацы Рэспублікі на рэспубліканскім святкаванні Дня маці па запрашэнні БСЖ была мая мама. I я быў з ёй. Памятаю, як я тэлефанаваў у вёску маме і баяўся, што яна адмовіцца ехаць. Мама не адмовілася. Ёй у вёсцы ўсе сказалі: «Ніна, едзь! Ты заслужыла!» I мама прыехала. Я сустрэў яе на вакзале, і мы пайшлі па праспекце да Палаца Рэспублікі. Усю дарогу я маму трымаў за руку і распавядаў пра горад. У Палацы нас чакалі. Дапамаглі маме распрануцца, правялі ў залу за столік. Памятаю, што мы сядзелі з мамай насупраць тагачаснага члена ўрада Рэспублікі Беларусь Аляксандра Казуліна. Усім давалі слова. Мама таксама выступала. Атрымала падарунак і вялікі-вялікі букет. Мама была шчаслівая. Быў шчаслівы і я. I сёння я таксама адчуваў шчасце. !дучы дадому па апалай залатой лістоце, я ў думках дзякаваў маме, што Яна была, ёсць і будзе ў мяне.

14.10.2016. У апалым лісці, як у прыску, варона дзюбай перакочвае каштан, нібы глядзіць ці спёкся.

Дзіма і Дзілан

14.10.2016. Сустрэў каля крамы суседа Дзіму. Паведамляю навіну: «Бобу Дзілану далі Нобелеўскую прэмію!» — «О-о-о! Пайшлі ў госці! Няхай прастаўляецца!» — радуецца сусед. «Дык гэта не нашаму Бобу!» — расчароўваю Дзіму, які тут жа кідае цыгарку і злуецца: «Дык пайшоў тады ён у баню той Боб са сваёй прэміяй!» Праз хвіліну, супакоіўшыся, сусед папрасіў у мяне пяць рублёў на аздараўленне перад халоднай зімой.

14.10.2016. Мне сямнаццаць гадоў. У інтэрнаце Мінскага архітэктурнабудаўнічага тэхнікума па «Свабодзе» (а мо і не па «Свабодзе») з сябрамізамежнікамі слухаем Боба Дзілана. Мне не вельмі цікава, хто ён такі і пра што ён спявае. Мы п’ём таннае віно і закусваем салам з цыбуляй.

Мінула амаль сорак гадоў. Я слухаю ў Ютубе альбом песень 1975 года Нобелеўскага лаўрэата па літаратуры за 2016 год Боба Дзілана. Не п’ю і не закусваю. Мне сямнаццаць гадоў і я ўжо ведаю, хто такі Боб Дзілан і пра што ён спявае.

15.10.2016. Учора было 150 дзён, як наш Максім служыць у памежных войсках. 11 кастрычніка яму заставалася да вяртання дадому 400 дзён. Сёння, ідучы з крамы, бачыў вайскоўца ў зімовай форме. Значыць, і Максім ужо апрануты ў цёплае. А шостай раніцы было два градусы марозу. Апалае лісце хрумсцела пад нагамі, як шкляное...

15.10.2016. Быў у краме «Глоба». Бачыў вялікага прусака. Ён сядзеў на шкарпэтцы ў аддзеле зніжак. Пакуль думаў паклікаць крамніцу, прусак схаваўся. Жыццё працягваецца...

15.10.2016. Снілася вёска. Родная хата. Бацькі сядзяць на прызбе. Я з братам і сястрой збіраем яблыкі. Носім на гарышча. А яблыкаў у садзе усё не менее, а на гарышчы, як быў кошык антонаўкі, дык ён і ляжыць. А мы ўсё носім і носім. Раптам устае бацька і кажа: «Адпачніце. Я сам усё зраблю!» Падыходзіць да яблыні і націскае на нешта, і сад пусцее. Уздымаецца вецер. Робіцца холадна. Там, дзе ў траве ляжалі яблыкі, кавалкі лёду. Я падымаю лядзяк, а ён гарачы, як шкло лямпачкі, якая толькі што свяцілася...

15.10.2016. З дрэў асыпаецца лісце. Дрэвы ператварыліся ў лісцяныя гадзіннікі. На некаторых ужо скончыўся залаты лістапад, а на некаторых яшчэ зялёны жнівень.

15.10.2016. Андрусь Горват напісаў у фэйсбуку: «Калі мяне пабудзіць ноччу і запытаць:

— Горват, для чаго ты жывеш?

Я адразу адкажу, я нават думаць не буду:

— Я жыву для сваёй казы...»

У мяне складваецца падобная сітуацыя, але мяне будзіць ноччу не трэба, бо я прачынаюся сам а палове шостай, а часам і раней. І вось, калі вы ў мяне спытаеце: «Шніп, для чаго ты жывеш?» — я адразу адкажу, я нават думаць не буду: «Я жыву для сваёй сабакі Міёны...» Чаму? А таму што кармлю яе, паю, выгульваю, з працы бягу дадому, каб яна не думала, што яе кінулі. Напісаў і, падумаўшы, захацеў перакрэсліць напісанае, бо ў мяне ёсць сям’я, а потым ужо Міёна.