Аляксандр Афанасьеў - Рускія народныя казкі

«Вось гэта шчасце прываліла,— падумала лісіца,— замест аднаго пеўня будзе два».

— Дзе ж твой таварыш? — пытаецца яна.— Я і яго ў госці паклічу.

— Там, у дупле начуе,— адказвае певень.

Лісіца кінулася да дупла, а сабака яе за морду — цап!.. Злавіў і разарваў лісіцу.

Жылі-былі лісіца ды заяц. У лісіцы была хатка ледзяная, а ў зайца — лубяная.

Вось лісіца і дражніць зайца:

— У мяне хатка светлая, а ў цябе цёмная! У мяне светлая, а ў цябе цёмная!

Прыйшла вясна — у лісіцы хатка растала, а ў зайца стаіць як стаяла.

Тут лісіца і просіцца ў зайца:

— Пусці мяне, зайчык, хоць на свой двор.

— Не, лісічка,— кажа заяц,— не путчу: навошта дражнілася?

Пачала лісічка са слязьмі ўпрошваць. Заяц узяў ды і пусціў яе на свой двор.

На другі дзень лісіца зноў просіцца:

— Пусці мяне, зайчык, на ганачак.

— Не, не пушчу: навошта дражнілася?

Упрошвала, упрошвала лісіца, згадзіўся заяц і пусціў лісіцу на ганачак.

На трэці дзень лісіца зноў просіць:

— Пусці мяне, зайчык, у хатку.

— Не, не путчу: навошта дражнілася?

Прасілася, прасілася, заяц пусціў яе і ў хатку. Сядзіць лісіца на лаўцы, а заяц на печы.

На чацвёрты дзень лісіца зноў просіць:

— Зайчык, зайчык, пусці мяне на печ да сябе.

— Не, не путчу: навошта дражнілася?

Прасіла, прасіла лісіца, ды і выпрасіла — пусціў яе заяц і на печ.

Мінуў дзень-другі, пачала лісіца зайца з хаткі выганяць:

— Ідзі вон, касавокі. Не хачу з табой жыць!

Так і выгнала.

Сядзіць заяц і плача, бядуе, лапкамі слёзы выцірае. Бягуць сабакі:

— Цяў, цяў, цяў. Чаго, зайчык, плачаш?

— Як жа мне не плакаць? Была ў мяне хатка лубяная, а ў лісіцы — ледзяная. Прыйшла вясна, хатка ў лісіцы растала. Папрасілася лісіца да мяне, ды мяне ж і выгнала.

— Не плач, зайчык,— кажуць сабакі,— мы яе выганім.

— Не, не выганіце.

— Не, выганім.

Падышлі яны да хаткі:

— Цяў, цяў, цяў. Ідзі, ліса, вон!

А яна ім з печы:

Напалохаліся сабакі і ўцяклі.

Зноў сядзіць зайчык і плача. Ідзе воўк:

— Чаго, зайчык, плачаш?

— Як жа мне, шэры воўк, не плакаць? Была ў мяне хатка лубяная, а ў лісіцы — ледзяная. Прыйшла вясна, хатка ў лісіцы растала. Папрасілася лісіца да мяне, ды мяне ж і выгнала.

— Не плач, зайчык,— кажа воўк,— зараз я яе выганю.

— Не, не выганіш. Сабакі гналі, гналі — не выгналі. I ты не выганіш.

— Не, выганю.

Прыйшоў воўк да хаткі і завыў страшным голасам:

— Уыыы... уыыы... Ідзі, ліса, вон!

А яна з печы:

Спужаўся воўк і ўцёк.

Вось заяц зноў сядзіць і плача. Ідзе стары мядзведзь:

— Чаго, зайчык, плачаш?

— Як жа мне, мядзведзюхна, не плакаць? Была ў мяне хатка лубяная, а ў лісіцы — ледзяная. Прыйшла вясна, хатка ў лісіцы растала. Папрасілася лісіца да мяне, ды мяне ж і выгнала.

— Не плач, зайчык,— кажа мядзведзь,— я яе выганю.

— Не, не выганіш. Сабакі гналі, гналі — не выгналі, шэры воўк гнаў, гнаў — не выгнаў. I ты не выганіш.

— Не, выганю.

Пайшоў мядзведзь да хаткі і зароў:

— Рррр... ррр... Ідзі, ліса, вон!

А яна з печы:

Напужаўся мядзведзь і пайшоў.

Зноў сядзіць заяц і плача. Ідзе певень, нясе касу.

— Ку-ка-рэку! Зайчык, чаго ты плачаш?

— Як жа мне, пеўнік, не плакаць? Была ў мяне хатка «лубяная, а ў лісіцы — ледзяная. Прыйшла вясна, хатка ў лісіцы растала. Папрасілася лісіца да мяне, ды мяне ж і выгнала.

— Не плач, зайчык, я табе лісіцу выганю.

— Не, не выганіш. Сабакі гналі, гналі — не выгналі, шэры воўк гнаў, гнаў — не выгнаў, стары мядзведзь гнаў, гнаў — не выгнаў. А дзе ўжо табе выгнаць!

— Не, выганю.

Пайшоў певень да хаткі:

Пачула лісіца, напужалася і кажа:

— Збіраюся...

Певень зноў:

А лісіца кажа:

— Футру апранаю.

Певень трэці раз:

Напужалася лісіца, саскочыла з печы ды ходу. А зайчык з пеўнем сталі жыць ды пажываць у лубяной хатцы