Алесь Савіцкі: Радасці і нягоды залацістага карасіка Бубліка

— Але ён дужа гладзенькі,— запярэчыла Кропелька.— Няма як кручок зачапіць... Э, каля абцасіка падэшва адстала. Сюды якраз кручок і ўторкнецца...

Сябры асцярожна пасунулі туфлік, і неўзабаве кручок ёмка ўліпнуў у шчыліну паміж падэшвай і абцасам. Рыбак шмаргануў вуду, і туфлік паплыў угору.

Было цікава глядзець, як туфлік, быццам вялізная рыбіна, то апускаўся да самага дна, то пёр у бок да альховага карча, ствараючы ўражанне, што тут, на кручку, сядзіць вялізная рыбіна.

Гэты дзіўны рух туфліка пад вадой падмануў рыбака, і ён зароў ад радасці:

— Шчупак! Цягну-у! Хлопцы, на дапамогу. Падсак дайце! Э-эх, каб жа не правароніць!..

Моцным рыўком рыбак вышмаргнуў сваю здабычу на бераг. Запанавала на нейкі час цішыня, а потым над Рудым блінцом разлёгся дружны пералівісты рогат.

— Ды бліснула ж пуза шчупакова,— апраўдваўся рыбак.— Бачыў жа, бокам ідзе. Бокам!

Нехта пажартаваў:

— Шчупак — бокам, а шчупачыха — скокам. У апошш міг, праўда, перадумала: не палезу на бераг, лепей туфлік яму на памяць пашлю!

Зноў дружна і весела рагаталі рыбакі. Але не меней весела і задаволена смяяліся Бублік, Саша і Кропелька Смяяліся і цяпер цвёрда верылі ў тое, што здзейсняць да канца геніяльную Бублікаву задуму. I тады ў Рудым блінцы пачнецца сапраўды радаснае і шчаслівае жыццё.

Бубліку план толькі напачатку здаваўся просты, цікавы і вясёлы. Тая лёгкасць, з якою ўдалося адправіць на бера: бляшанку, панчоху і падраны жаночы туфлік, вельмі хутка мінула. Пачалася марудная, цяжкая і не вельмі прыемна: праца, ад якой ужо на другі дзень, па абедзе, настрой у сяброў пачаў псавацца. Трэці дзень дык і ўвогуле працавал: без ахвоты.

— Яшчэ адна,— незадаволена выгукнула Кропелька калі ўбачыла вузкую і доўгую, як стаўбунок, бляшанку.— Іх нібыта са ўсяго свету сюды, у Руды блінец, звозілі. Мн ўчора колькі знішчылі?

— Чатырнаццаць,— сказала Саша.— I сёння дзевятнаццаць. Гэта будзе дваццатая, калі пачэпім. Але ж тут здаецца, няма за што кручку зачапіцца...

Бублік нечакана засумняваўся:

— А мне здаецца, што ўчора таксама было дзевятнаццаць.

Саша вяла ўлік зробленага і таму рашуча перапыніла Бубліка:

— У мяне ўлік дакладны. Учора мы адправілі на берн чатырнаццаць бляшанак, жаночы туфлік, мужчынек панчоху, дзіцячую сандалетку і два разадраныя гумавыя мячыкі. Адзін зялёны, другі сіні, з белай палоскай пасярэдзіне... I дзевяць ануч. Ой, ледзь не забылася. Яшчэ лялька была і сем старых дзіцячых кадготак. Усе чамусьці шэрага колеру.

Кропелька здзівілася:

— У цябе не галава, а вылічальная машына. У мяне дык ужо ўсё пераблыталася: туфлікі, галёшы, чаравікі, мячыкі, панчохі. Нават у сне іх бачыла.

Бублік усміхнуўся:

— А мне ты, Кропелька, саснілася. I Саша. Ты плавала гэтак прыгожа, фасоніста. А Саша на беразе стаяла. У белых туфліках. Туфлікі з вострымі мыскамі, на высокіх абцасах. Блішчастыя-блішчастыя. Сонца, здавалася, толькі на іх і свеціць. I дарога шырокая, да самай вады. Прачнуўся, убачыў сонца і доўга разважаў: а чаму мне гэта ўсё саснілася? Сон, як мне падалося, добры. Паганага, здаецца, у ім няма.

— Дарога і туфлікі — гэта на змены нейкія,— сказала Саша.— Мая мама, помніцца, так казала. Яна які хочаш сон разгадвае. I аніколі не памыляецца.

— Мне не па душы твой сон,— сказала Кропелька.— Дарога да самай вады, новыя туфлікі... Усё гаворыць пра тое, што Саша нас неўзабаве пакіне.

— Я не эбіраюся вас пакідаць,— запярэчыла Саша.— Мне з вамі вельмі добра і цікава.

— Ды на вецер мой сон,— прамовіў Бублік з усмехам.— Шкадую ўжо, што вам яго расказаў.

Кропелька ўздыхнула, у вачах яе мільганула туга:

— А мне, ведаеш, і без твайго сну прадчуванне было. А цяпер, як пра сон пачула, дык настрой увогуле сапсаваўся...

Саша нечакана засмяялася:

— А я ведаю, чаму вы той сон абмяркоўваць узяліся! Працаваць вам не хочацца.

Кропелька шчыра прызналася:

— Калі папраўдзе, дык надакучыла з гэтымі бляшанкамі і анучамі важдацца без аддухі.

— З кожным днём усё больш і больш робім,— абурыўся і Бублік.— Сёння я стаміўся больш, чым учора.

— Учора было намнога лягчэй,— пажалілася і Кропелька.— Я разумею, сёння кожную бляшанку здаля даводзіцца цягнуць...

— Затое мы першыя справу зробім,— сказала Саша.— I раней за ўсіх наша Хлебная затока будзе чыстая...

Праца, якую распачалі сябры, кіпела цяпер скрозь па ўсім Рудым блінцы. На сходзе, які правёў пазаўчора Гарбок, берагі сажалкі былі падзелены на ўчасткі паміж карасямі. Сашы, Бубліку і Кропельцы дасталася Хлебная затока, адкуль, прынамсі, усё і пачалося. Але якраз тут і была самая цяжкая праца. Рыбакі парабіліся нейкія нервовыя. Ледзьве варухнецца лёска, дык рыбак адразу хапаецца за вуду, шморгае з такой сілаю, што кручок, калі на яго нічога яшчэ не пачэплена, са свістам, быццам куля, вылятае з вады.