Царыца прыгажосці! —
Аднак спакойны я, — не вабіць штосьці.
Астролаг
Якое хараство, не выбраць слова —
Усё ў ёй дасканала, адмыслова!
Няма, не будзе ўжо красы, як гэта,
Што лепшымі паэтамі апета!
І шчасця большага не прыгадаць,
Як шчасце гэтым цудам уладаць.
Фаўст
Ці бачу я, ці, можа, толькі сніцца
Красы адвечнай чыстая крыніца?
Чым быў мне свет? Убогі і нікчэмны!
Цяпер, калі я стаў красы жрацом,
Які ён радасны, які прыемны!
Хай расплывуся дымам, хай жыўцом
Мяне ў зямлю кладуць, у дамавіну,
Не адракуся ад цябе, не кіну.
Той вобраз хараства, што ў лёгкай мгле
Калісьці бачыў я ў чароўным шкле,
Пабляк цяпер. О чысты ідэал!
Імпэт душы і весняй страсці шал,
Трывогі, радасці і болі,
Замілаванне і пяшчотны жар
Узношу я на твой алтар.
Мефістофель (з будкі)
Адумайся, вярніся ў рамкі ролі.
Маладзіца
Нішто, няблага скроена. Аднак
Занадта дробная галоўка.
Паненка
Не-не, на ногі гляньце толькі,— як
Ідзе нязграбна і нялоўка.
Дыпламат
Не бачыў я, блукаючы па свеце,
Такога хараства ў кабеце.
Прыдворны
Павольненька да соннага ідзе.
Дама
Як не пасуе ён такой брыдзе!
Паэт
Дама
Селена і Эндыміён! {154} 154 Селена і Эндыміён . — Селена (Дыяна, Лýна, Геката) — багіня Месяца і палявання. Эндыміён — яе каханак, малады прыгожы паляўнічы, сын Зеўса.
Паэт
Багіня! Нахілілася… крананне…
А вось і п’е яго дыханне…
Цалуе!.. Шчасце! О, як мне зайздросна!
Дуэнья
Публічны сорам! Ганьба! Бачыць млосна!
Фаўст
Мефістофель
Ну годзе,
Хай цешацца любоўю на свабодзе.
Прыдворны
Прачнуўся ён… Яна паводдаль стала…
Дама
І азірнулася… я так і знала…
Прыдворны
Уражаны! Як гэта дзіўна юнаку!
Дама
Каму-каму, а ёй — не навіна.
Прыдворны
Дама
Яго навучыць нечаму яна!
А ваш наіўны брат жыве да плешы,
А ўсё ж упэўнены, што першы…
Рыцар
Які ў ёй такт! А вытанчанасць руху!
Дама
На погляд мой, мы бачым шлюху!
Паж
Каб гэта я быў тым Парысам!
Прыдворны
Я праз такую і змарнеў бы й высах!
Дама
Не штука, што сатрэцца пазалота,
Бо лапалі яе, каму ахвота!
Другая
Яно, канечне, так — няма тут дзіва,
Алена змалку па руках хадзіла.
Рыцар
Хай нават многім перапала нешта,
Мяне здаволіла б і рэшта.
Вучоны
А я не ведаю, ці тут Алена,
Ці, можа, гэта іншая царыца.
На сцэне ўсё — уяўнае, падмена;
А праўду скажа нам першакрыніца.
Я веру толькі сведчанню Гамера:
«Была яна да сэрца старцам Троі».
Аналагічна ўсё: краса, манеры.
Дык вось за што змагаліся героі!
Уломак я сівы, аднак і мне
Душу яна сагрэе й скалыхне.
Астролаг
Ён не хлапчук. Уладнаю рукою
Падняў яе. Працівіцца герою
Яна не можа. І герой
Выкрадвае красуню.
Фаўст
Злодзей, стой!
Я не дазволю, не аддам ніколі!
Мефістофель
Зусім заблытаўся няшчасны ў ролі.
Астролаг
Як можна добра бачыць з гэтай сцэны,
То быў фрагмент з «Выкрадвання Алены».
Фаўст
Выкрадванне? А я? Ці ж я не варты
Ключом абараніць царыцу Спарты?
Ён вёў мяне праз жудасць і туман,
Праз пустату ў адвечны акіян.
Вярнуўся я, каб з духамі змагацца —
Бо на зямлі над імі я — уладца!
Цяпер, калі зазнаў прыгод я многа,—
Яна тым больш мая! О ключ, трынога,—
О Мацеры, мне без яе не жыць! —
Дапамажыце ідэал здабыць.
Астролаг
Апамятайся, Фаўст! Ты ж не малы!
Схапіў… Наплыў густы клубок імглы…
Махнуў ключом… Парыс туманам тае…
Бяда! Якое ліха нас чакае!
Грымоты.
Читать дальше
