Плутон
Работы дам твайму жазлу —
Пазыч на час які; ў смалу
Канец ягоны я ўмачу
І рэбры ўсім пералічу;
Блішчыць, трашчыць! Жазло ў агні —
Вам не ўцячы ад калатні.
Жазлом гарачым апяку,
Хто першы трапіць пад руку!
Лямант і вэрхал
Гарым! Ратуйцеся з бяды!..
Агонь! Бяжымце хто куды!..
Назад! Там іскры, там пажар!..
Дыхнула полымя ўжо ў твар!
Мяне заціснулі ў куток!..
Назад!.. Бурліць людскі паток!..
О, дайце крылы — палячу!
Згарэць у пекле не хачу.
Плутон
Усе адціснуты назад;
Хаця няма ахвяр і страт,—
Арда дрыжыць,
Арда бяжыць.
А каб не трапіць у бяду,
Я круг нябачны абвяду.
Герольд
Плутоне, дзякую за раду!
Ты мудрасць паказаў і ўладу!
Плутон
Цярпенне, друг, сюрпрызы ўсе
Яшчэ пакуль што на чарзе.
Скнара
Цяпер агледзімся памалу:
Збягуцца зараз дамы ў залу,—
Бо дзе разжыцца можна, там
Няма адбою ад настырных дам.
А я між тым пастаўлю нос па ветры.
Пакуль яшчэ не парахно
І ў бабах нештачка ж я петру,
Шчыкнуць патраплю за сцягно.
Але баюся я, — ў штурхнечы
Мае залёты будуць недарэчы,
І кампліменты пройдуць міма,
Тут больш патрэбна пантаміма.
Калі ж задарміцца і мова жэстаў,
Тады я з золата, нібыта з цеста,
Зляплю прывабы і прынады,—
Жанчынкі, пэўна, будуць рады.
Герольд
Худы наш дурань з жартаў-смехаў
Да пошлых выбрыкаў даехаў:
Бярэ ён золата і гне,
Ламае, крышыць, месіць, мне,
І, нібы ў дзежачцы з рашчыны,
Ён спрытна лепіць камякі
І брыд паказвае такі,
Што пухнуць з сораму мужчыны.
У дам гарыць румянец шчок —
Хутчэй выводзяць прэч дачок…
А дурань рады, ён рагоча,
Пагнюсіць нас распустай хоча.
Не, ўсё-такі я блазнюку
Жазлом у карак натаўку.
Плутон
Бяды не прадчувае, не баіцца,
Але няхай штукарыць баламут.
Не будзе ён выдурнівацца тут,
Як час настане ўгаманіцца.
Гармідар і спевы
З далін і з гор яшчэ
Арда, віруючы, цячэ.
Выходзіць велічна на круг
Вялікі Пан {147} 147 Пан — у грэчаскай міфалогіі бог статкаў, пастухоў, паш і лясоў.
у гурце слуг,
Яны на чары не зважаюць,
Чароўны круг пераступаюць.
Плутон
Я ведаю, хто ў масцы Пана.
Прыйшлі і смела вы і нечакана,
Я знаю вашу тайну, й не адну,—
Ахвотна круг чароўны разамкну.
Няхай вам радасць усміхнецца,
Хай ваша дзіва цешыць люд.
А часам вам ці не здаецца,
Што не патрэбен гэты цуд?
Спевы дзікуноў
Смяюцца, скачуць дзікуны —
Як утрапёныя яны,
Зямля пад імі хадыром,
Бо кожны йдзе багатыром.
Фаўны {148} 148 Фаўны і сатыры — у грэка-рымскай міфалогіі — напаўчалавекі-напаўжывёлы з казлінымі нагамі ў свіце бога віна Вакха (Бахуса, Дыяніса).
Ану ж, браткі,
Спляцём вянкі —
У скоках фаўны
Заўсёды спраўны.
Дык разбірайцеся ж на пары!
Хай вушы з кудзеркаў тарчма,
Хай і кірпаты нос на твары —
Нам, фаўнам, гэта ўсё дарма! —
Працягне фаўн капыт абранцы
І ўжо трасецца ў дзікім танцы.
Сатыр
А следам скача зух Сатыр,
Казёл пажадлівы, бабздыр,
Як скнара, спрытны ён, імклівы,
Паджары, жылісты, смяшлівы,
Упіты водарам свабоды,
Ён дзікі, вольны сын прыроды,
Глядзіць з пагардай на пыхлівы,
Хімерны люд, пусты народ —
Ад іх жыцця адзін смурод.
А ён, Сатыр, — прыроды цар,
Палян і пушчаў уладар.
Гномы {149} 149 Гномы — карлікі з германскіх міфаў; прыязныя да людзей, жывуць у рудніках, выплаўляюць металы, ахоўваюць скарбы.
За ўсімі борздзенька, бягом,
Трушком, трушком шыбуе гном.
Замест адзежы — мох, сучкі,
Пад імі лямпы-светлячкі.
Сярод бясклопатнай гурмы
Снуём, нібы мурашкі, мы.
Адным мы — духі дамавыя,
Другім мы — слугі дармавыя,
Бо з нетраў і багатых скал
Руду бяром, з руды — метал.
Заўжды вітаюць людзі нас:
«У добры час! У добры час!»
Хоць выдаём мы на-гара
Багата рознага дабра,
Ды йдуць металы з той руды
У рукі рознае брыды:
Купцам, зладзеям, махлярам,
Яшчэ й — заплечных спраў майстрам,
Усім, хто божы запавет
Знядбаў за прыгаршчы манет.
Віны ў тым нашае няма,—
Як мы, цярпіце ціск ярма!
Волаты
І ў Гарцы ёсць свае паны,
І мы для іх — як дзікуны.
Прыйшлі к вам голыя мы ўсе —
Ў найпершароднейшай красе,—
Галінкі-лапачкі ў руках,
Вяночкі з красак на баках,
З лістоў, з галінак фартушкі —
Ці ў папы ёсць эскорт такі!
Читать дальше
