Ёган Гётэ - Фаўст

Ад сэрца, шчыра.

Не смяшы!
Пачнеш трубіць пра вобраз мілы,
Пра вернасць сэрцаў да магілы —
І гэта шчыра, ад душы?

Пакінь! Скажу адно я — вер не вер:
Калі ўсяму, што ў сэрцы маю,
Я назвы правільнай не знаю,
Калі дапытліва цяпер
У белы свет іду блукаць,
Каб словы ісціны шукаць,
Калі агонь, якім палаю,
Бясконцым, вечным называю,—
Дык хіба ж гэта — прыдур, бзік?

Па-мойму — так!

Нашто надсаджваць грудзі!
Той, у каго даўгі язык
І хто дурыць лаўчэй прывык,—
Той — слушны будзе.
Хадзем! Здаюся моўчкі сатане,
Бо так выгоды болей мне!

Пан з далікатнасці гатовы
Да буднай знізіцца размовы.
Павандравалі вы па свеце шмат,
І ў вас жыццёвы вопыт за плячыма,—
Ці ж можа простая дзяўчына
Патрапіць вам у акурат?

Ад мудрасці зямной мне горка —
Чаруе толькі позірк твой, гаворка…

Як можна цалаваць руку,
Шурпатую ад хатняй працы,
Бо я ж гатую, мыю, тку —
Усё раблю, што скажа маці.

Дык пан заўсёды на калёсах?

Што зробіш, лёсу я не ўладца!
З тугой бярэш у рукі посах,
А так хацелася б застацца.

Калі ты малады, то добра ўсяк:
І пасядзець, і ў свеце пабадзяцца.
А пераспелы халасцяк,
Самотнік горкі без апоры —
Ён і памрэ ў галечы й горы!

Пра гэта й думаць цяжка, млосна!

А вы падумайце, пакуль не позна.

Як той казаў: пайшоў — забыў імя.
А вы пачцівы пан, лагодны,
Разумны і высакародны —
Навошта вам спатрэбілася я?

Павер мне, мілая, што ўся асвета —
То пустата адна і слепата.

Ну, што вы?

Ах, нявіннасць, прастата —
Сама сабе не ведае цаны,
Бо, можа, лепшае на свеце — гэта
Цнатлівая пакорнасць, без маны…

Ці ўспомніце мяне сяды-тады?
А я запомню пана назаўжды.

Вы, пэўна, часта на самоце?

Пра гаспадарку трэба дбаць
І думаць толькі аб рабоце.
Сама ўсё мушу гатаваць,
І шыць і мыць — і ўсё адна,
Штодзень кручуся да цямна.
Хай не харомы, не палаты,
Пакінуў тата нам гарод,
Садок каля старэнькай хаты.
Жыць можна сціпла, мець даход,
Калі парадак весці строга.
Падаўся брат мой у салдаты,
Сястрычка адышла да бога.
Хоць з ёю клопатаў было,
Ды перанесла б я іх зноў спачатку:
Так спагадала я дзіцятку —
Як тая красачка расло.

Калі, як ты, — анёл!

Я гадавала
Дзіця без мамы і без брата.
А тут якраз памёр мой тата,
А маму немач прыкавала —
Не дай бог іншым — да пасцелі.
Як той казаў, паўнютка хата
Турбот з нядзелі да нядзелі;
І давялося мне адной
Карміць малое малаком з вадой —
Так я сястры сваёй за маму стала,
Так у мяне дачушка падрастала.

Якое чыстае ты шчасце адчувала!

Ах, не зусім! Пастаўлю я паблізку
На ноч дзіцячую калыску:
Паварухнецца, я ўстаю,
Кладу дзіця ў пасцель сваю,
Кармлю і ціха калышу
Або ад вечара да ранку,
Калі не спіць яно, нашу,
І ўсё спяваю калыханку,
І кожны рух бяру на вочы.
А раніцою — зноў за ночвы,
Пасля на рынак і да печы —
Дзень цэлы не разгорбіш плечы.
Нялёгкая, мой пане, гэта справа —
Затое спіш усмак, усмак і страва.

Халасцяка старога выправіць магіла —
Жаночая яго не возьме сіла.

Ну, каб такая вось, як вы,
Ды, закасаўшы рукавы,
Мяне да сэрца прыгарнула,
Ураз бы смак жыцця вярнула.

Ці ёсць у вас хто на прыкмеце?
Прытулак маеце на свеце?