Gérard Villiers: Dood Joesjtsjenko!

Malko keek hem nieuwsgierig aan. ‘Hoe kan ik in mijn eentje Viktor Joesjtsjenko beschermen?’

‘Op twee manieren,’ legde de Amerikaan uit. ‘Om te beginnen hebben we enkele sporen, die we kunnen volgen om achter de daders van de vergiftiging te komen. We weten dat het Kremlin erachter zit. Als we bewijzen kunnen verzamelen, hebben we Poetin in de tang. Zelfs hij kan het zich niet veroorloven dat zijn gekonkel bekend wordt. Hij zou zijn imago als democraat verliezen, en daar hecht hij juist erg aan.’

‘Daar hebt u zelf toch wel de juiste mensen voor?’ merkte Malko glimlachend op. ‘Het kantoor is hier goed vertegenwoordigd.’

‘Ja en nee. We hebben analisten, lobbyisten en mensen bij de NGO’S, maar geen case officer die bewijzen kan verzamelen. En we willen de Verenigde Staten hier niet bij betrekken. Daar zouden onze tegenstanders van profiteren door met een beschuldigende vinger naar ons te wijzen, en dat werkt averechts. We kunnen Rusland niet beschuldigen vanwege hun bemoeienissen met de Oekraïense verkiezingen wanneer bekend wordt dat wij hetzelfde doen. Ik wil dus een geheim onderzoek laten uitvoeren door iemand die geen Amerikaan is. Ik weet dat u Oekraïne goed kent. Enkele jaren geleden hebt u hier een operatie op briljante wijze afgerond.’

‘Zeker,’ gaf Malko toe, ‘maar de man die mij toen heeft geholpen, Vladimir Sevtsjenko, woont niet meer in Kiev. Bovendien zijn de omstandigheden flink veranderd.’

De Amerikaan liet zich niet uit het veld slaan. ‘Ik heb het volste vertrouwen in u. De tijd dringt. Het is een race tegen de klok, want de tsjekisten, die dit op hun geweten hebben, zijn al begonnen grote schoonmaak te houden. Het is voor hen van vitaal belang iedereen uit te schakelen die de vergiftiging van Viktor Joesjtsjenko in verband zou kunnen brengen met de Russische machthebbers. We vermoeden dat er al een ploeg Oekraïense of Russische moordenaars in het land is om het vuile werk op te knappen. Zij zijn degenen met wie u waarschijnlijk te maken zult krijgen. Ik ben er vrijwel zeker van dat ze al weten dat u in het land bent. Dus…’

Hij maakte zijn zin niet af. Malko keek door het raam naar de grijze lucht. Het begon hem duidelijk te worden waarom de CIA hem had weggerukt uit zijn heerlijke kasteel in Liezen en bij zijn verloofde, de prachtige Alexandra vandaan. Opnieuw werd hij opgezadeld met een onmogelijke opdracht. ‘Hebt u al ontdekt wie het gif heeft toegediend?’ vroeg hij. ‘Misschien kan ik daar beginnen.’

‘Zeker,’ beaamde Donald Redstone, terwijl hij opstond. ‘We praten er tijdens de lunch verder over.’

Het Pervak beweerde een van de meest authentieke Oekraïense restaurants te zijn. Met de grote, geschilderde houten standbeelden, de schommelbanken die aan het plafond hingen en de overal verspreid staande barokke voorwerpen, had het veel weg van een theaterdecor. Donald Redstone en Malko hadden plaatsgenomen aan een tafeltje aan de zijkant op het overdekte terras. Na wat nipjes aan zijn wodka, stelde Malko opnieuw de vraag die hij al in het kantoor van de Amerikaan had gesteld: ‘U weet dus wie Viktor Joesjtsjenko heeft vergiftigd?’

‘Zeker,’ beaamde Donald Redstone. ‘Zoals ik al zei, heeft Vladimir Satsyuk, bij wie het diner had plaatsgevonden, meteen nadat was bevestigd dat Viktor Joesjtsjenko was vergiftigd tegen iedereen die het maar horen wilde gezworen dat hij er niets mee te maken had en dat zijn personeel al jaren voor hem werkte. En als hij de kandidaat van de oranjerevolutie toch had willen vergiftigen, zou hij niet zo dom zijn geweest het bij hem thuis te doen.’

‘Dat klinkt logisch,’ stemde Malko in, terwijl hij met een wantrouwige blik de schamele salade bekeek die zojuist voor hem was neergezet; Oekraïne had de grauwe deken van socialisme nog niet helemaal van zich afgeschud…

Donald Redstone nam een slok van zijn Defender en zei: ‘Logisch, maar het is niet waar. Allereerst zijn we de gangen van Viktor Joesjtsjenko nagegaan op de dag waarop hij is vergiftigd, en met name zijn maaltijden. Daarvoor heb ik de hulp ingeroepen van Evgueni Tsjervanienko, het hoofd van de beveiliging. Hij vertelde dat Joesjtsjenko nooit ontbijt of luncht. Op 5 september heeft Tsjervanienko hem de hele dag geen seconde uit het oog verloren. Aan het einde van de dag heeft hij enkele militanten ontmoet en zakoeski’s met hen gegeten, die hij zelf van een gemeenschappelijke schaal heeft gepakt. Toen hij Tsjervanienko achterliet om in de datsja van Satsyuk te gaan eten, was hij kerngezond. Toen hij laat van het diner terugkwam, rond twee uur ’s nachts, vond zijn vrouw zijn adem al zo raar ruiken, naar iets chemisch.’

‘Dat klinkt inderdaad verontrustend,’ gaf Malko toe, en hij bekeek met een argwanende blik het piepkleine stukje gekookte vis dat zojuist in een koperen stoofpannetje voor hem was neergezet.

‘En dat is nog niet alles,’ vervolgde de Amerikaan. ‘Evgueni Tsjervanienko heeft zelf ook onderzoek gedaan en hij heeft iets ontdekt waar Satsyuk het niet over heeft gehad. Die maakt regelmatig gebruik van de diensten van een ober uit een Mister Snack die tegenover het kantoor van de SBU aan de Volodymyrskaya is gevestigd. Ene Roman Martsjoek. En op de bewuste avond werkte Roman Martsjoek als bediende in de datsja van Satsyuk.’

‘Hebt u hem gevonden?’

Donald Redstone dronk zijn glas Defender met één slok leeg en bestelde er nog een, voordat hij vervolgde: ‘Zodra ik dat hoorde, heb ik Irina Murray erop gezet. Tsjervanienko had ons een signalement van die Roman Martsjoek gegeven. Ze is regelmatig naar Mister Snack gegaan, maar ze heeft Martsjoek niet benaderd. Ze hield hem alleen in de gaten en volgde hem in het geheim wanneer hij van zijn werk vertrok. Hij woont in een kleine studio op de Kosmoleske, een sombere wijk aan de oever van de rivier. Maar Irina moet onvoorzichtig zijn geweest, want volgens haar heeft hij haar in de gaten gekregen.’

‘Waarom hebt u het niet aan de milicija verteld?’ vroeg Malko verbaasd. ‘Die zou hem kunnen ondervragen.’

Donald Redstones gezicht betrok. ‘Dat was te riskant. Vergeet niet dat er nog steeds geen officieel onderzoek naar de vergiftiging is gedaan. Maar toen zag Irina een keer een blond, nogal sexy meisje met Martsjoek praten. Waarschijnlijk een prostituee. Ze had een hamburger besteld, maar Irina had het idee dat dat een voorwendsel was om met hem te praten. Ze is dat blonde meisje gevolgd en ze ontdekte dat ze met haar dochtertje op de zestiende verdieping van een grauwe flat in Osogorki woonde, een buitenwijk in het oosten van de stad. Ze werkte op een reisbureau in het centrum van de stad en leek als prostituee wat bij te verdienen. Niet bepaald een type voor Roman Martsjoek, die nogal onbehouwen is en geen geld heeft om een meisje als zij te betalen. Verder ontdekte Irina dat ze vaak in een café in het centrum van de stad te vinden was, het Maison du Café, een populair café, waar je gemakkelijk een meisje kunt oppikken. Er komen veel politici en zakenmensen.’

‘Hebt u contact met haar gezocht?’

‘Nee, maar ik heb Irina opdracht gegeven Roman Martsjoek te benaderen. Dat heeft tot niets geleid. Hij ging volstrekt niet in op haar avances en leek alleen maar zenuwachtiger te worden. Twee dagen later, toen Irina hem na zijn werk weer volgde, ging hij regelrecht naar de flat van dat blonde meisje. Hij is niet meer naar buiten gekomen.’

Verbaasd legde Malko zijn vork neer. ‘Is hij daar nog steeds?’

‘Niet echt. Irina had me gewaarschuwd, waarna ik de flat vierentwintig uur per dag in de gaten heb laten houden. De volgende dag is het blonde meisje naar haar werk gegaan, maar Roman Martsjoek heeft zich niet laten zien. Hij is niet op zijn werk verschenen. Dat betekent dat hij is gealarmeerd en zich schuilhoudt.’

‘Hebt u niet geprobeerd contact met hem op te nemen?’