Albert Baantjer: De Cock en de dood in gebed

De Cock trok zijn neus op. “Wát is aangetroffen? Zeg het nog eens?”

Vledder maakte een hulpeloos gebaar. “Ik kan het woord bijna niet uitspreken. Dat spul wordt volgens dit rapport ook wel gammahydroxyboterzuur genoemd of aangeduid als GHB. Er is een uitgebreide aanvulling over dat GHB bijgesloten.”

Hij las hardop verder.

“GHB is een verdovingsmiddel dat gebruikt wordt om olifanten onder zeil te krijgen. De dosering, nodig voor de verdoving van een olifant, is gewoonlijk dodelijk voor de mens. Als men GHB in verdunde vorm drinkt, gaat men — overvallen door een onbedwingbare slaap — gewoon gestrekt en weet men zich later niets meer te herinneren. Daar kan gemakkelijk misbruik van worden gemaakt, GHB kan stiekem in een drankje worden gedaan. Slachtoffer hiervan zijn vaak jonge meisjes, die vervolgens worden misbruikt. Bij een hogere dosering raakt men zelfs in coma. Het spul wordt ook wel ‘verkrachtingsdrug’ genoemd en staat op lijsten van de Opiumwet.”

Vledder smeet het rapport voor zich op zijn bureau. “Dat is lekker spul, zeg!”

De Cock leunde naar achteren. “Kortom,” verzuchtte hij. “Victor Handgraaf werd gedrogeerd.”

“Gedrogeerd?”

De Cock zwaaide.

“Absoluut! Met dat gore spul…dat afschuwelijke geehaabee.”

“Waarom?”

De Cock grijnsde breed.

“Volgens mij een overbodige vraag. Een vraag waarop maar één antwoord mogelijk is: om het slachtoffer weerloos te maken.”

“Weerloos…je bedoelt rijp voor een volgende behandeling…en wel: verdrinking.”

“Precies.”

Vledder trommelde met zijn wijsvinger op het voor hem liggende rapport.

“Gruwelijk. Verwacht je dat ook het tweede slachtoffer, Cornelis Grijpskerk, werd gedrogeerd?”

De Cock knikte traag.

“Ik neig ertoe om aan te nemen dat Victor Handgraaf en Cornelis Grijpskerk allebei van hetzelfde drankje hebben gedronken.”

Vledder zuchtte.

“Een door de geheimzinnige moordenaar, of moordenares — jij zegt toch altijd dat vrouwen graag gif gebruiken — zorgvuldig bereide consumptie.”

De Cock knikte.

“Een drankje sluw vermengd met het uiterst verraderlijke GHB.”

De oude rechercheur stond van zijn bureaustoel op, slenterde met lome passen naar de kapstok en schoof zijn oude hoedje over zijn grijze haren.

Vledder kwam hem achterna.

“Waar ga je heen?”

De Cock draaide zich naar hem om.

“Ik ga met jou mee.”

Vledder keek hem ongelovig aan.

“Naar Westgaarde bedoel je? Voor de sectie?”

De Cock schudde zijn hoofd.

“Nee, daar heb ik echt geen zin meer in,” sprak hij afwijzend.

“Ik heb in mijn lange leven bij de recherche genoeg gerechtelijke secties bijgewoond. Ik ken de procedure en weet hoe een lijk er vanbinnen uitziet.”

Vledder grinnikte.

“Je moet de routine bijhouden.”

De Cock negeerde de opmerking.

“Ik wil dat jij me op weg naar het sectielokaal even in de Vondelstraat in de buurt van perceel 753 afzet.”

“Wat is daar?” vroeg Vledder.

De Cock trok zijn regenjas aan.

“In de Vondelstraat woont Derek van Achterdiep met zijn vrouw. Weet je nog? Jouw holle bolle Gijs, een van de topdirecteuren van de Handgraaf Foundation. Ik wil weten of hij intussen al terecht is.”

Vledder fronste zijn wenkbrauwen.

“Verwacht je dan dat hij is verdwenen.”

“Ja.”

“Voorgoed? Je bedoelt vermoord?”

“Precies.”

De Cock haalde zijn schouders op.

“Dat is heel goed mogelijk. Als de moordenaar erop uit is om de gehele Handgraaf Foundation stuurloos te maken, dan is het laten verdwijnen van Derek van Achterdiep een doelgerichte actie.”

Vledder keek hem onderzoekend aan.

“Zie jij het stuurloos maken van de Handgraaf Foundation als een motief?”

De Cock maakte een hulpeloos gebaar.

“Wat moet ik er anders van denken. Vanaf de moord op Victor Handgraaf zoek ik naar een begrijpelijk motief…probeer ik de drijfveren van de dader te ontrafelen.”

Vledder zuchtte.

“Misschien kan de vrouw van Derek van Achterdiep enige opheldering brengen.”

“Dat hoop ik.”

Vledder hield zijn hoofd iets schuin.

“Haal ik jou na afloop van de sectie weer op in de Vondelstraat?”

De Cock schudde zijn hoofd.

“Ik ga wel met de tram terug naar de Kit.”

De oude rechercheur stak zijn wijsvinger omhoog.

“Als je straks op Westgaarde bent, bedank dan de patholooganatoom dat hij zo attent was om bij de gerechtelijke sectie van Victor Handgraaf zelf al aan een toxicologisch onderzoek te denken.”

Vledder knikte.

“Dat doe ik.”

“Ik was op dat moment nog niet zover,” sprak De Cock verontschuldigend. “Vraag aan dokter Rusteloos waarom hij na afloop van de gerechtelijke sectie wel aan een mogelijke bedwelming dacht.”

Vledder trok denkrimpels in zijn voorhoofd.

“Ik…eh, ik denk,” sprak hij schuchter, “dat ik het antwoord wel weet.”

“Nou?”

De jonge rechercheur sloeg zijn hand tegen zijn borst.

“In de longen van het slachtoffer trof hij geen vervuild water uit de gracht aan.”

De ogen van De Cock lichtten op.

“Heel goed, Dick,” riep hij bewonderend. “Heel goed. Erg knap. Schrander. Dokter Rusteloos zocht een antwoord op de vraag hoe bij een drenkeling uit de gracht het water in de longen zo helder kon zijn.”

Vledder glimlachte.

“En dus dacht hij aan bedwelming vooraf.”

De Cock ademde diep.

“Bedwelming voordat het slachtoffer verdronk. Dat is slim van dokter Rusteloos.”

Vledder grinnikte.

“Verdronken in leidingwater?”

De Cock stak zijn handen open naar voren.

“Die analyse hebben we nog niet.”

De oude rechercheur keek toe hoe Vledder enkele uren later vrij opgeruimd de grote recherchekamer binnenkwam en met een vrolijke grijns op zijn gezicht achter zijn bureau ging zitten.

“Dokter Rusteloos was erg ingenomen met jouw compliment, dat hij als patholoog-anatoom eerder aan de mogelijkheid van bedwelming dacht dan jij. ‘Zijn wij als lijkensnijders toch nog ergens goed voor’, reageerde hij spottend.”

De Cock glimlachte vermoeid.

“Hoe was vanmiddag de sectie op het lijk van Cornelis Grijpskerk?”

“Niet verrassend,” antwoordde Vledder. “Een getrouwe kopie van de moord op Victor Handgraaf.”

De Cock knikte begrijpend.

“Gevouwen handen met vastgelijmde vingers, zoals we al dachten, en helder water in de longen?”

“Precies.”

“Of ook hij met GHB werd gedrogeerd moeten we nog afwachten.”

“En voor een uitgebreid toxicologische onderzoek gaan de gebruikelijke lijkdelen van Grijpskerk via dokter Rusteloos naar het lab in Rijswijk. Normale procedure.”

De jonge rechercheur boog zich naar voren.

“Heb je nog iets bereikt bij je bezoek aan de vrouw van Derek van Achterdiep?”

De Cock maakte een lichte schouderbeweging.

“Hij is weg.”

Vledder fronste zijn wenkbrauwen.

“Van Achterdiep is nog steeds niet boven water?”

“In het verband van ons onderzoek klinkt dat niet zo grappig, Dick. Laten we het zo zeggen, zijn vrouw heeft na zijn vertrek niets meer van hem vernomen.”

“Weet ze ook niet waar hij naartoe is gegaan, of hij een afspraak met iemand had, een of ander plan?”

De Cock zuchtte.

“Hij is ‘s-morgens net na negen uur zonder iets te zeggen — zelfs zonder een gemompeld afscheid, zei ze — te voet van huis vertrokken. Zijn auto, een Mercedes, staat nog voor de deur geparkeerd. Het gebeurde volgens haar wel vaker dat hij met de tram naar het kantoor van de Foundation aan de Keizersgracht ging — ”

“Heeft ze bij de politie van haar district melding van zijn vermissing gedaan?”