Albert Baantjer - De Cock en dood door hamerslag

De jonge rechercheur keek op.

’Hoe ben jij vanmiddag gevaren?’

De Cock glimlachte.

’Ik heb al twee cognackies achter mijn kiezen. Ik was op bezoek bij Smalle Lowietje.’

’En?’

’Het verhaal van Antoon Baardwijk klopt. Hij had in het cafeetje een paar maal een samenkomst met twee zwervers. Een van hen was Johnny van der Kamp. Van de ander weet Smalle Lowietje alleen dat hij Pieter heet. Lowietje heeft die twee een week geleden de toegang ontzegd, omdat ze in zijn etablissement gestolen spulletjes probeerden te verkopen.’

’Weet hij waar wij die Pieter kunnen vinden?’

De Cock glimlachte.

’In België.’

’Hoe komt hij daarbij?’

De Cock ademde diep.

’Het opmerkelijke is dat Adriaan van Bovenkerk vanmorgen al bij Smalle Lowietje is geweest om te vragen of hij Johnny van der Kamp kende.’

Vledder keek hem verwonderd aan.

’Waarom wilde hij dat weten?’

De Cock trok zijn schouders op.

’Geen idee. Smalle Lowietje heeft het ontkend. Hij heeft gezegd dat hij nooit van een Johnny van der Kamp had gehoord. Adriaan van Bovenkerk reageerde toen: Zijn maat is naar Antwerpen gevlucht .’

’Gevlucht?’

De Cock knikte.

’Dat zei Adriaan van Bovenkerk, gevlucht.’

Vledder reageerde verrast.

’Voor wie… voor wat?’

De Cock krabde zich achter in zijn nek.

’Het kan een reactie zijn op het bericht dat zijn maat Johnny van der Kamp was vermoord. Misschien was hij wel bang dat hem hetzelfde zou overkomen.’

Vledder gebaarde heftig.

’Het kan ook zijn dat hij is gevlucht omdat hij, de mysterieuze Pieter, verantwoordelijk is voor beide moorden en dat de grond hier in Amsterdam hem te heet onder de voeten is geworden.’ De Cock ging niet in op de suggestie.

’Pieter,’ verzuchtte hij, ’volgens Smalle Lowietje een man met een gezicht van dertien in een dozijn. Hoe vind je zo’n man in Antwerpen?’

De oude rechercheur stond op.

’We moeten maar eens op pad gaan. Het lijkt mij het beste dat wij…’

De grijze speurder stokte.

De deur van de grote recherchekamer ging open en Maurice de Bouchardon stapte binnen. Hij droeg dezelfde ouderwetse groene trenchcoat met rug- en schouderflappen als tijdens zijn eerste bezoek. Ook nu drupte het regenwater van de zoom van zijn coat.

Bij De Cock bleef hij staan.

’Ik heb gehoord dat er weer een dode zwerver is gevonden.’

’Van wie?’

’Wat bedoelt u?’

’Van wie hebt u gehoord dat er weer een dode zwerver is gevonden?’

Maurice de Bouchardon weifelde even.

’Van… eh, van Adriaan van Bovenkerk. Hij belde mij zojuist op.’ De Cock keek hem verwonderd aan.

’Adriaan van Bovenkerk?’

’Ja.’

’Waarom belde hij u?’

Maurice de Bouchardon maakte een omstandig gebaar. ’Waarom… waarom,’ herhaalde hij hakkelend, ’om mij te vertellen dat er op het Stenenhoofd weer een dode zwerver is gevonden. Hij vond het blijkbaar belangrijk genoeg om mij dat te vertellen.’

De oude rechercheur gebaarde naar de stoel naast zijn bureau. ’Neem plaats.’

Het klonk als een bevel.

Maurice de Bouchardon ging zitten.

’En het is ook belangrijk,’ ging hij verder, ’voor ons, voor de familie De Bouchardon. Ik begrijp best dat u na de dood van Harold de Vries aan ons hebt gedacht… dat de verdenking op ons rustte. In dit verband zie ik ook uw late bezoek gisteravond aan mijn vriendin Laetitia in de Dolle Begijnensteeg. Het feit dat u ons verdacht, was duidelijk merkbaar.’

De Cock plukte aan zijn onderlip.

’En nu er een tweede dode zwerver is gevonden, valt die verdenking weg?’

Maurice de Bouchardon knikte nadrukkelijk.

’Voor de moord op Harold de Vries hadden wij een motief. Hij viel voortdurend mijn zuster Madeleine lastig. Welk motief zouden wij hebben voor de moord op die tweede zwerver?’ De Cock trok achteloos zijn schouders op.

’Een motief dat wij nog niet kennen.’

Maurice de Bouchardon schudde zijn hoofd.

’Rechercheur De Cock,’ sprak hij gedragen, ’u staat bekend als een schrander speurder. Geef daar blijk van en ontmasker de moordenaar van die twee zwervers en bedenk daarbij dat de moordenaar geen lid is van de familie De Bouchardon.’ De grijze speurder glimlachte.

’U kunt mij toch geen garanties geven. U hebt zelf al eens uw eigen vader beschuldigd.’

’Dat was een paniekreactie.’

’U meende wel degelijk wat u zei.’

Het gezicht van Maurice de Bouchardon kleurde rood. ’Ik herhaal: het was een paniekreactie. Ik was overrompeld door de dood van Harold.’

De Cock wuifde het onderwerp weg.

’Hoe goed kent u Adriaan van Bovenkerk?’

’Ik ken hem niet goed.’

De Cock grijnsde.

’Toch zo goed dat u hem gisteravond in het café van Smalle Lowietje aan de Achterburgwal een pilsje aanbood. Is het uw gewoonte om thuis- en daklozen een pilsje aan te bieden?’ Maurice de Bouchardon trok zijn gezicht strak.

’Adriaan van Bovenkerk is niet dakloos en hij heeft wel degelijk een tehuis.’

’Waar?’

’In Antwerpen.’

De Cock reageerde verrast.

’In Antwerpen?’

’Ja.’

’Wat doet hij dan hier… in lompen gehuld?’

Maurice de Bouchardon glimlachte.

’Zijn kleding is camouflage. De heer Van Bovenkerk is geen zwerver.’

De Cock wond zich op.

’Wat is hij dan wel?’

Maurice de Bouchardon schudde zijn hoofd.

’Ik heb niet de vrijheid,’ sprak hij minzaam, ’om u dat te vertellen.’

Vledder gebaarde naar de notities op zijn bureau.

’Adriaan van Bovenkerk woont dus in Antwerpen en opereert hier met de allure van een zwerver. Waarom?’

De Cock schudde zijn hoofd.

’Ik kan geen zinnig antwoord bedenken. Ik begrijp ook niet waarom Maurice de Bouchardon ons niet wil vertellen wat Adriaan van Bovenkerk hier uitspookt. Waarom die camouflage?’

Vledder grinnikte.

’Waarom vlucht onze mysterieuze Pieter uitgerekend naar Antwerpen?’

De Cock maakte een berustend gebaar.

’Volgens Antoon Baardwijk was hij een Belg en kwam uit Antwerpen.’

’Zullen wij zijn opsporing verzoeken?’

’Op basis waarvan?’

’Moord.’

De Cock schudde zijn hoofd.

’Ik geloof niet dat hij verantwoordelijk is voor de beide moorden. Johnny van der Kamp was zijn lijftrawant. Die twee deden alles samen. Ik zie geen enkel motief voor die Pieter.’

’Misschien kregen ze ruzie.’

De Cock schudde opnieuw zijn hoofd.

’Je moet die Pieter als dader uitsluiten. Besef, dat hij ook een motief moet hebben voor de moord op Harold de Vries. Bovendien neem ik niet aan dat hij een auto bezit.’

Vledder snoof.

’Het verhaal van die wegrijdende auto op de Westerdoksdijk is van Adriaan van Bovenkerk… van niemand anders.’ De Cock knikte.

’Dat realiseer ik mij. Daarom gaan wij ook op zoek naar die Jules de Graaf. Als ook hij na de moord op Harold de Vries een auto heeft horen wegrijden, dan hebben we enige zekerheid.’ Vledder gromde.

’Misschien zet die Adriaan van Bovenkerk ons wel op het verkeerde spoor. Ik vertrouw die vent niet. Hij heeft ook beloofd de zwerver die hij zag te vinden, compleet met zijn grote donkere wagen.’

De jonge rechercheur grinnikte vreugdeloos.

’Heb jij wat gezien?’

De Cock maakte een afwerend gebaar.

’Je moet hem ook de tijd gunnen. Het is nog geen vierentwintig uur geleden dat hij ons die toezegging deed.’

De telefoon op het bureau van De Cock rinkelde. Vledder boog zich ver voorover en pakte de hoorn op. Al na enkele seconden legde hij de hoorn op het toestel terug.

De Cock monsterde het gezicht van zijn jonge collega. ’Wie was dat?’

’De wachtcommandant beneden. Bram van Wielingen heeft zojuist de foto’s gebracht en Smalle Lowietje is op weg naar boven.’