Albert Baantjer - De Cock en de wurger op zondag

Vledder wilde al uit de wagen stappen, maar De Cock hield hem tegen. ‘Pas als de gordijntjes dicht zijn,’ siste hij.

Vledder liet zich weer terugvallen. Met spiedende ogen keken ze toe hoe Ans uit haar stoel overeind kwam en de man te woord stond. Ze zagen haar lippen bewegen. De man gaf haar iets. Ans hield het even vast, gaf het terug en schudde haar hoofd. De man gebaarde. Ans bleef hardnekkig nee schudden. Even later zagen ze de man weer naar buiten komen. Ans liep terug naar haar stoel.

Vledder zuchtte hoorbaar; een zucht van verlichting. De minuten vergleden traag.

Hetzelfde spelletje herhaalde zich diverse malen. Steeds zagen ze een nee schuddende Ans en een mokkend vertrekkende man. De Cock keek op zijn horloge. Het was half één. Hij begon langzamerhand wat onrustig te worden. De scherpe ogen van de commissaris ontging dit niet. ‘Wat is er, De Cock,’ vroeg hij zacht. ‘Hij komt toch wel?’

De Cock knikte traag. ‘Het moet,’ zei hij. ‘Ik heb vanavond het telefoontje gehad. Het moet nu gauw gebeuren. Laten we nog maar even wachten.’

Er verscheen een man aan het deurtje. De Cock veerde op. Het was een grote, zwaargebouwde man. De afstand was te groot. Hij kon de gestalte niet precies onderscheiden. Het kon hem zijn. Maar Ans schudde weer haar hoofd en de gordijntjes bleven open.

De spanning werd groter en de lucht in de gesloten wagen wat benauwend. De raampjes sloegen aan. Ze veegden kleine stukjes schoon om het uitzicht te bewaren.

De Cock keek weer op zijn horloge. Het was bijna één uur. Een plotselinge, onberedeneerde angst maakte zich van hem meester. Hij begreep het niet. De moordenaar had er al moeten zijn. Er was iets verkeerd gegaan. Er moest iets zijn gebeurd, iets waarmee hij geen rekening had gehouden. Maar wat? In wanhoop pijnigde hij zijn hersenen af. Had hij verkeerd gedacht? Waren zijn conclusies niet juist? Waar had hij niet aan gedacht? Waar had hij een fout gemaakt?

In een plotselinge gedachteflits had hij de oplossing. Barbara. De adem stokte in zijn keel. Hij smeet het portier van de wagen open en rende de gracht af. Vledder stormde achter hem aan. ‘Wat bezielt je?’ schreeuwde hij. ‘Waar ga je heen?’

De Cock antwoordde niet. Hij kon niet. De angst had zijn keel dichtgesnoerd.

Hij liep de honderd meter van de auto naar het huis van Barbara zo snel als zijn hart en longen het maar verdragen konden. Met twee, drie treden tegelijk stormde hij het trappetje op.

Vledder volgde hem, nog steeds niet begrijpend wat er aan de hand was. Hij rende achter hem aan het woninkje binnen. Ineens bleef hij staan. Het bloed leek in zijn aderen te stollen. Verstijfd van schrik keek hij toe.

In het achterkamertje, op een bed, bijna geheel weggedrukt in het matras, lag een geheel naakte vrouw.

Boven op haar, met zijn knieën op haar buik, zat in gebukte houding een zwaargebouwde jongeman. De armen voor zich uitgestrekt. Het gezicht verwrongen in een vreemde grijns. Zijn sterke handen hielden de tengere hals van het vrouwtje omklemd. Haar lichaam kronkelde in zijn wurggreep en haar ogen puilden uit de kassen. Vledder leek nog verlamd. In een flits zag hij De Cock een zwaaiende beweging maken en hij hoorde een doffe klap, toen de vuist van De Cock de jongeman met volle kracht trof. Pas toen gehoorzaamden zijn spieren weer. Hij stoof toe en samen met De Cock sleurde hij de jongeman van het bed. De klap van De Cock had hem even versuft. Maar de verdoving duurde maar kort. Hij krabbelde overeind en trachtte te vluchten. Vledder sprong boven op hem.

Het gevecht dat volgde, vergde alles van zijn kracht en behendigheid. De jongeman vocht als een bezetene en stootte vreemde, rauwe klanken uit. Het was een angstaanjagend gehoor. Met de grootste moeite hield Vledder hem in bedwang en hij was oprecht dankbaar toen hij de commissaris in gezelschap van Bierens en De Graaf het kamertje zag binnenstormen. Ze deden Tobias in de boeien en leidden hem weg. Hij brulde als een gewond dier.

Nog hijgend van de geleverde inspanning keek Vledder naar De Cock. Hij zag hem zitten aan het bed van Barbara. Een treurige uitdrukking op zijn gezicht. Vledder liep nog wat waggelend naar hem toe. ‘Ik zal een dokter voor haar waarschuwen,’ zei hij.

De Cock knikte.

‘Goed, m’n jong.’

Vledder draaide zich om en verliet het woninkje. Buiten had de commissaris al een wagen gecharterd. Met de geboeide Tobias tussen hen in reden ze terug naar het bureau. Onderweg pikten ze Ans op.

De Cock had Barbara met een plaid toegedekt en streelde zachtjes over haar blonde haren. ‘Waarom,’ zei hij met een wat verstikte stem, ‘waarom ben je nou teruggekomen? Ik had je toch zo veilig achtergelaten bij je ouders.’

Hij keek naar het bleke gezichtje met de gesloten ogen en schudde het hoofd. Het deed hem pijn haar zo te zien liggen. Hij bukte zich en dekte haar nog wat beter toe. ‘Dom kind,’ fluisterde hij zachtjes in haar oor, ‘dom kind. Ik was bijna te laat gekomen.’

Langzaam deed ze haar ogen open en keek hem aan. De vertederde blik in haar ogen ontroerde hem.

Ze streek met haar hand langs zijn ruwe kop. ‘Het spijt me,’ fluisterde ze nauwelijks hoorbaar, ‘echt, De Cock, het spijt me.’ ‘Goed kind,’ zei hij zacht. ‘Als de dokter het goedvindt, zal ik ervoor zorgen dat je vannacht nog naar huis wordt gebracht. Ik hoop dat je nu voorgoed bent genezen.’

Ze knikte met gesloten ogen.

De Cock wreef nog eens met de rug van zijn hand langs haar bleke wangen. Toen liep hij langzaam weg en liet haar alleen.

Een goed uur later zaten ze allen in de kamer van de commissaris bijeen. Hij had koffie laten aanrukken en deelde kwistig sigaretjes uit. Ans had zich weer verkleed. Haar eigen, eenvoudige japonnetje stond haar beter dan de opzichtige kledij van Baps. Er heerste een opgewekte stemming.

‘Tobias heeft mij in een kort verhoor bekend de beide wurgmoorden te hebben gepleegd,’ zei de commissaris op plechtige toon. ‘We kunnen op een bijzonder geslaagde avond terugzien.’ Hij zweeg even. ‘Al was er bijna iets misgegaan.’

Ze keken allen om naar De Cock, die in een hoek van de kamer rustig aan zijn koffie stond te lurken.

‘Ja,’ zei Vledder verbaasd, ‘er was bijna iets misgegaan.’

De tongen kwamen los. Men begon door elkaar heen te praten. De commissaris gebaarde. ‘Ik ken De Cock al jaren,’ zei hij. ‘Ik weet dat hij soms langs vreemde wegen tot een oplossing komt. Toen hij gisteren mijn toestemming vroeg voor deze operatie, heb ik hem niet naar het hoe en waarom gevraagd. Maar ik meen dat hij mij nu toch wel een verklaring schuldig is.’

‘Ja,’ viel Vledder bij, ‘de commissaris heeft gelijk. Je bent ons eigenlijk allen een verklaring schuldig. In feite heb je ons, jongeren, een beetje voor schut gezet. Het is niet meer dan je plicht dat je ons nu alles vertelt. Tenslotte willen wij best van jouw ervaring leren.’

De anderen knikten instemmend.

De Cock zette zijn kop neer en glimlachte. ‘Kruip in de huid van je tegenstander,’ zei hij, ‘en tracht te denken zoals hij doet. Het is een haast onmogelijke opgave, maar soms lukt het.’

Hij pakte zijn kop weer op en dronk verder.

‘En is dat alles?’ vroeg Bierens.

De Cock knikte.

De commissaris kwam tussenbeide. ‘Nee, De Cock, zo kom je er niet vanaf. Vertel ze alles van de zaak. Ze hebben er recht op.’

De Cock zuchtte. ‘Goed dan,’ zei hij. ‘Ik zal het proberen. Als ik soms niet duidelijk genoeg ben, vraag maar.’ Hij ging in het midden van de kamer staan, met zijn rug tegen het bureau van de commissaris.

‘Wat mij in deze zaak hinderde,’ zo begon hij, ‘was dat er zo weinig verband tussen de beide moorden bestond, hoewel ik van het begin af het gevoel had dat ze door één en dezelfde dader waren gepleegd. Gezien de bezigheden van de beide slachtoffers dacht ik aanvankelijk dat de moorden een seksuele achtergrond hadden, maar dat klopte niet helemaal met de omstandigheden. De slachtoffers leken in geen enkel opzicht op elkaar. Bij seksuele moorden, door een en dezelfde man gepleegd, hebben de slachtoffers in de regel wel enige overeenkomst in bouw en gestalte, omdat een seksuele maniak meestal een voorkeur heeft voor bepaalde typen, jong of oud, mager of dik, blond of zwart. Een dergelijke overeenkomst was er niet.