Albert Baantjer - De Cock en de wurger op zondag

Vledder liep zwijgend naast hem. Hij bepeinsde de achtergronden van De Cocks plotselinge belangstelling voor een eenvoudige diefstal van geld in het huis van een oude, beslist ongevaarlijke grijsaard. Hij kon de samenhang met de wurgmoorden niet vatten, maar hij begreep dat er ergens een samenhang moest zijn. Het was niet De Cocks gewoonte om in zo’n belangrijke zaak zijn tijd aan onbenulligheden te verspillen.

Toen ze het bureau hadden bereikt, liep De Cock direct door naar de kamer van de commissaris. Vledder wilde buiten blijven staan, maar De Cock beduidde hem mee naar binnen te komen.

Commissaris Roosje kwam onmiddellijk van achter zijn bureau vandaan. Zijn gezicht straalde van pure vriendelijkheid. Hij drukte hen overdreven hartelijk de hand en gebaarde breed naar de stalen fauteuils in de hoek van zijn kamer.

‘Ga toch zitten, heren,’ sprak hij uitnodigend, ‘ga toch zitten. En vertel eens: hoe staan de zaken. Zit er al schot in?’

Vledder en De Cock lieten zich ieder in een fauteuil zakken en accepteerden gretig de sigaret die de commissaris hun aanbood. ‘Ik heb de heer officier van justitie over deze kwestie elke dag aan de lijn,’ ging hij verder. ‘Het is verschrikkelijk. Die wurgmoorden bezorgen mij slapeloze nachten.’ Hij zuchtte diep. ‘En dan de pers…’ De zo vriendelijke uitdrukking op zijn gelaat veranderde in pure wanhoop.

De Cock amuseerde zich. Hij kende het spel van zijn commissaris. Vooral op Vledder maakten de gebaren, de mimiek en de wisselende emoties, die de commissaris zonder enige overgang demonstreerde, nog een machtige indruk. Op De Cock niet meer.

‘Ik wilde,’ zei hij zakelijk, ‘aanstaande zaterdag, en wel vanaf ’s avonds tien uur, de beschikking hebben over drie rechercheurs en een vrouwelijke agent.’

De commissaris fronste zijn stoppelige wenkbrauwen. ‘Een vrouwelijke agent?’ vroeg hij hoogst verwonderd. ‘Een vrouwelijke agent? Voor een operatie? Hier, in deze buurt?’

De Cock knikte. ‘Precies.’

De commissaris leek wat van zijn stuk gebracht.

‘M… aar,’ stamelde hij, ‘wat wil je haar in godsnaam laten doen?’

De Cock keek hem strak aan. ‘Laten optreden,’ antwoordde hij, ‘als prostituee.’

De commissaris stond verontwaardigd op. ‘Maar De Cock,’ zei hij met stemverheffing, ‘dat kun je niet menen. Dat kan trouwens ook niet. Collega Van Dijke, die de meisjes onder zijn hoede heeft, zal dat nooit kunnen goedkeuren.’

De Cock haalde zijn schouders op. ‘Dan gaat het feest niet door,’ antwoordde hij gelaten. ‘Ik durf voor die rol geen echte prostituee te nemen. Bovendien, welk vrouwtje uit de buurt zou het risico willen nemen te worden gewurgd?’

De commissaris keek hem met grote ogen aan. ‘En wil je daar wel een vrouwelijke agent aan wagen?’

De Cock knikte ernstig. ‘Ja,’ zei hij, ‘een goed getrainde vrouwelijke agent, die weet wat haar te wachten staat en die voldoende judo kent om zich uit een wurggreep te bevrijden.’

‘Je wilt dus,’ zei de commissaris achterdochtig, ‘een valletje voor de moordenaar zetten?’

‘Min of meer, ja.’

De commissaris ging weer zitten. Hij was blijkbaar over zijn eerste schrik heen en dacht na. ‘Wat voor een val?’ vroeg hij.

De Cock zuchtte. ‘Het is eigenlijk geen val,’ zei hij. ‘De moordenaar komt toch. Alleen vindt hij in plaats van een onschuldig hoertje een volkomen weerbare agente van politie. Dat is alles.’

De commissaris trommelde met zijn vingers op de leuning van zijn fauteuil. ‘En…’ zei hij, ‘hoe weet rechercheur De Cock zo zeker dat de moordenaar komt?’

De Cock grijnsde. ‘Omdat ik geloof te weten hoe hij denkt.’

De commissaris knikte traag. ‘O, zo,’ zei hij met getuite lippen, ‘dat is het dus.’

Hij stond weer op en begon door de kamer te ijsberen. ‘We hebben in onze sectie een paar honderd kamertjes, waar vrouwtjes de prostitutie uitoefenen.’ Hij glimlachte fijntjes. ‘Geloof je ook te weten in welk kamertje onze vrouwelijke agent moet optreden?’

Het voortdurende sarcasme in zijn woorden ontging De Cock niet. ‘Op de Achterburgwal,’ zei hij kalm, ‘in het kamertje van Baps.’

De commissaris kwam vlak voor hem staan. Zijn spottende ogen waren dichtbij. ‘En waarom in het kamertje van Baps? Waarom niet in het kamertje van Marietje, Kitty of van wie dan ook?’

De Cock antwoordde niet direct. Hij nam rustig een trek van zijn sigaret en ging er nog gemakkelijker bij zitten. ‘Omdat…’ zei hij langzaam, ‘omdat de moordenaar naar het kamertje van Baps zal komen.’

De commissaris keek hem verbaasd aan, schudde daarna zijn hoofd en begon zachtjes te grinniken.

‘Het is verbazingwekkend,’ zei hij ironisch, ‘doe je aan telepathie?’

De Cock reageerde niet. Hij rookte zwijgend verder. Zijn gezicht was een stalen masker. De commissaris drentelde om hem heen.

‘Luister eens, De Cock,’ zei hij. ‘Ik heb als speurder altijd een grote bewondering voor je gehad en ik weet van je vele successen uit het verleden.’ Hij zuchtte. ‘Ik ben heus geen man die niet naar redelijke voorstellen wil luisteren en ik zou… nu jij het bent, zelfs de grenzen der redelijkheid willen verschuiven, maar nee… dit is mij toch te bar.’

De Cock gebaarde. ‘De beslissing is aan u,’ zei hij rustig. ‘Ik heb u van mijn plannen verteld. Het is volgens mij de enige manier om de wurger op heterdaad te betrappen. Als u op mijn voorstellen niet ingaat, dan loopt u de kans dat hij aanstaande zondagnacht zijn derde slachtoffer heeft gemaakt. En dat is dan niet mijn verantwoordelijkheid, maar de uwe.’

Hij stond op en liep naar de deur. Vledder bleef aarzelend zitten. De ogen van de commissaris schoten vuur. ‘De Cock,’ riep hij fel, ‘als het nodig is, dan maak ík een einde aan dit onderhoud en niet ú.’

De Cock boog het hoofd. ‘Zoals u wilt,’ zei hij gedwee en ging weer zitten. Hij keek naar het wat angstige gezicht van Vledder. Hij begreep best dat de jongen zich niet prettig voelde. Hij had hem in een onbehaaglijke situatie gebracht. Maar waarom deed de ouwe ook zo sarcastisch? Het had hem geprikkeld. Hij kwam hier toch geen sprookjes vertellen? Hij wilde drie rechercheurs en een vrouwelijke agent. Hij had ze nodig om de wurgmoordenaar te vatten. Hij wist waarachtig wel wat hij deed. Persoonlijk had hij er geen belang bij. De moordenaar was hem zelfs wel sympathiek en de tijd dat succes hem prikkelde, lag al ver achter hem. Maar de moordenaar moest gevat worden. De samenleving eiste dat. Goed, als de commissaris geen medewerking wilde verlenen, dan zou hij zelf de rol van prostituee wel spelen. Hij grijnsde voor zich uit. Hij vroeg zich af hoe hij er met zijn zware bovenlijf uit zou zien in een laag decolleté met opgeprikte buste. Een bespottelijke vertoning zou het zijn. Maar als het moest…

De commissaris was weer tegenover hem gaan zitten. De uitdrukking op zijn gezicht was veranderd. Welwillender. Hij zuchtte voor hij begon: ‘Je hebt dus gegronde redenen om aan te nemen dat de moordenaar opnieuw zal toeslaan?’

‘Ja.’

‘Je meent zelfs het volgende slachtoffer te kennen?’

‘Ja.’

‘Dat zou dan die Baps moeten zijn, die jij, als ik het goed heb begrepen, door een vrouwelijke agent wilt laten vervangen?’

‘Precies.’

‘En wanneer moet dat gebeuren?’

‘Aanstaande zaterdag.’

‘Weet je dan ook hoe laat de moordenaar komt?’

De Cock knikte. ‘Zo ongeveer een half uur na middernacht. Het kan ook iets later zijn.’

De commissaris boog zich iets voorover. ‘We moeten in ieder geval voldoende waarborgen hebben voor de veiligheid van de vrouwelijke agent. Heb je dat overwogen?’

‘Ja,’ antwoordde De Cock, ‘dat heb ik overwogen. Ik ken het kamertje waar Baps de prostitutie uitoefent. Ik ben daar dikwijls geweest. Achter in het kamertje is een deur die naar een ongebruikte kelderruimte voert. Mijn plan was om daar twee rechercheurs te plaatsen. In de deur maken we een paar kijkgaatjes, zodat ze precies kunnen zien wat er in het kamertje gebeurt.’