Albert Baantjer - De Cock en de bloedwraak

De Cock reageerde niet direct. Op zoek naar oprechtheid tastte zijn scherpe blik de gelaatstrekken van de jongeman af. Hij wist uit ervaring hoe onbetrouwbaar verslaafde lieden konden zijn. Langzaam schudde hij zijn hoofd.

‘Ik maak met jou geen deal, Marinus,’ sprak hij gedragen. ‘Geen handje-klap… geen gesjoemel. Zo werkt dat bij mij niet. Jij doet jouw verhaal, uit vrije wil, en ik beslis achteraf of jij uit gevoelsoverwegingen naar de begrafenis van Annelies van Haemstede gaat. Begrijp je, geen gestelde voorwaarden, geen toezeggingen vooraf.’ Op het gezicht van Marinus van de Heuvel kwam een nukkige trek. Hij liet zijn hoofd hangen en zweeg.

De Cock wreef over zijn brede kin, liet zich in zijn stoel terugzakken en wachtte. Pas na enkele minuten boog hij zich weer naar voren. ‘Jij weet wie Annelies vermoordde?’

‘Ja.’

‘En je weet waarom?’

‘Ook dat.’

De Cock kneep zijn lippen op elkaar.

‘Wie?’

Marinus van de Heuvel keek naar hem op.

‘De begrafenis,’ sprak hij stug.

De Cock schudde zijn hoofd.

‘Daar beginnen we niet opnieuw over. Dat onderwerp is afgedaan.’

Hij keek de jongeman strak aan. ‘Wie?’ herhaalde hij. Marinus van de Heuvel zuchtte diep.

‘Annelies van Haemstede,’ begon hij traag, ‘heeft enige jaren geleden samen met een man een overval gepleegd op een bank hier in Amsterdam aan de Pieter Calandlaan. Omdat Annelies de achteruitkijkspiegel van hun gestolen vluchtwagen even anders stelde, liet zij haar vingerafdrukken achter. Ze werd door de politie gepakt, maar weigerde tijdens de verhoren de naam te noemen van de man met wie zij de overval had gepleegd. Dat was heel slim van Annelies, want had ze de naam van die man wel genoemd, dan zou vrijwel zeker ook de buit in handen van de politie zijn gevallen.’

De Cock knikte begrijpend.

‘Door te zwijgen stelde ze de buit veilig.’

‘Precies.’

De Cock grinnikte vreugdeloos.

‘Daarbij rekende ze erop dat haar mededader een gedeelte van de buit voor haar zou bewaren voor als ze weer vrijkwam.’ Marinus van de Heuvel staarde somber voor zich uit. ‘Ze heeft er nooit een cent van gezien.’

De Cock plukte aan zijn onderlip.

‘Hoe lang ken je dat verhaal al?’

‘Ruim een week.’

‘Heeft Annelies het je verteld?’

Marinus van de Heuvel knikte.

‘Ze zei dat ik haar aandeel maar moest gaan halen.’ De Cock keek de jongeman met grote ogen aan.

‘Wat?’ reageerde hij verrast.

Marinus van de Heuvel plukte nerveus aan de mouw van zijn jack. Op zijn bleke gezicht kwam wat kleur.

‘Dat zei Annelies. “Ga maar naar de Christoffel ,” zei ze. “Dat is een oude roestige schuit, die aan de Amstel ligt, even voorbij de Utrechtsebrug. Daar, op die schuit, zal hij wel zijn.”’ ‘Wie?’

Marinus van de Heuvel likte aan zijn droge lippen.

‘Harry… Harry Devoorde.’

‘Ben je gegaan?’

‘Ja.’

‘En?’

‘Die Harry Devoorde bleek een rotvent. Ik begrijp niet hoe Annelies ooit met zo’n mirakel heeft kunnen omgaan. Hij lachte mij vierkant uit. “Als ze poen wil hebben,” zei hij, “dan moet ze zelf maar komen.”’

De Cock keek de jongeman schuins aan.

‘Heb jij aan die Harry Devoorde verteld waar jij en Annelies woonden?’

‘Ja, dat was stom. Dat had ik nooit moeten doen.’

‘Is Annelies zelf gegaan?’

Marinus van de Heuvel schudde zijn hoofd.

‘Annelies voelde zich te ziek. Ze kon bijna niet op haar benen staan. “Ga jij maar weer,” zei ze. “En als hij dit keer niet over de brug komt, dan zeg je hem maar dat ik ervoor zal zorgen dat hij wordt opgepakt.”’

De Cock zuchtte.

‘En dat verhaal heb jij gedaan?’

Marinus van de Heuvel sloeg zijn beide handen voor zijn gezicht. Zijn lichaam trilde.

‘Hij wilde mij aan het mes rijgen,’ hijgde hij. ‘Een woesteling, een idioot. Hij schreeuwde: “Ik weet wat ik met verraders doe!” In paniek ben ik van die schuit af gevlucht. Doodsbang. Als een schichtig vogeltje heb ik de hele verdere dag door de stad gezworven en toen ik die avond laat in de Monnikenstraat terugkwam, lag Annelies daar met een mes in haar rug.’

‘Hoe was de sectie?’

Vledder trok een grimas.

‘Dokter Rusteloos had weer eens haast. Hij moest er na deze vandaag nog vier doen. Daarom begon hij vanmorgen ook een halfuur eerder.’

‘Vijf… allemaal moord?’

Vledder knikte.

‘Twee met een mes, één met een bijl, één met een vuurwapen en een geval van vergiftiging.’

De Cock snoof.

‘Een rijke oogst. Vroeger was moord voorpaginanieuws. Vaak dagenlang. Nu is het nauwelijks interessant meer. Moord is in onze samenleving zo gewoon geworden, dat de kranten er nog maar een paar regels aan wijden.’

Vledder negeerde de opmerking. Hij wierp kletterend een plastic zak op het bureau van De Cock.

‘Het mes.’

De oude rechercheur pakte de plastic zak op.

‘Is het schoon?’

Vledder grinnikte.

‘Bang?’

De Cock schudde zijn hoofd.

‘Voorzichtig.’

Vledder gebaarde naar de plastic zak.

‘Ben Kreuger heeft het mes op vingerafdrukken onderzocht terwijl het nog in het lijk stak. Daarna heeft dokter Rusteloos het mes voorzichtig verwijderd en zijn assistent heeft het schoongemaakt en ontsmet. Volgens hem kan je het nu gerust aanpakken.’ De Cock legde de plastic zak met het mes in een lade van zijn bureau en blikte naar Vledder.

‘Heb jij het bekeken?’

De jonge rechercheur knikte.

‘Het is een vrij groot keukenmes met een lemmet van negentieneneenhalve centimeter, eindigend in een scherpe punt. In het staal staat Inox — Thiers France . Ik ben bang dat wij er voor ons onderzoek weinig aan hebben. Er zijn duizenden van die messen.’ Hij liet zich in zijn stoel achter zijn bureau zakken en gebaarde voor zich uit. ‘Wat had onze vriend Marinus van de Heuvel zo dringend te vertellen?’

De Cock grijnsde.

‘Hij is ervan overtuigd dat Annelies van Haemstede door Harry Devoorde werd vermoord.’

Vledder keek hem verbaasd aan.

‘Kende hij die?’

De Cock knikte.

‘Annelies had Marinus van de Heuvel naar een schuit aan de Amstel gestuurd om van Harry Devoorde haar deel van de buit bij de bankoverval op te eisen.’

‘En?’

‘Harry weigerde. Toen stuurde ze Marinus voor de tweede maal. Nu met de mededeling dat zij ervoor zou zorgen dat Harry Devoorde door de politie werd opgepakt als hij niet over de brug kwam.’

Vledder floot tussen zijn tanden.

‘Dat is link.’

De Cock grinnikte.

‘Dat ondervond Marinus onmiddellijk. Harry Devoorde dreigde hem van kant te maken. Hij is ook doodsbenauwd dat hem hetzelfde lot wacht als Annelies.’

‘Een mes tussen zijn schouderbladen.’

‘Precies.’

Er werd luid op de deur van de recherchekamer geklopt en Vledder riep: ‘Binnen!’ Het klonk geprikkeld.

De deur ging open en in de deuropening verscheen een jongeman, gevolgd door een al wat oudere vrouw. De Cock schatte de jongeman op voor in de dertig. De leeftijd van de oudere vrouw was moeilijk te schatten. Haar haren waren zilvergrijs, maar de uitstraling van haar gezicht was met dat grijs in tegenspraak. Schuchter traden ze naderbij.

De Cock vatte snel een tweede stoel en schoof die naast zijn bureau. De jongeman liep op hem toe en gebaarde opzij. ‘Ik heb moeder maar meegenomen.’

De grijze speurder wist niet goed hoe hij op die mededeling moest reageren. Hij wees naar de stoelen naast zijn bureau. ‘Gaat u zitten,’ sprak hij vriendelijk. ‘Waarmee kan ik u van dienst zijn?’

De moeder schoof haar stoel iets terug. Daarna namen zij beiden plaats. De jongeman boog zich naar De Cock toe. ‘Ik ben Jean-Paul,’ sprak hij zacht en verlegen. ‘Jean-Paul van Capelle. Ik heb van Justus van Haemstede gehoord van… eh, van dat verschrikkelijke wat er met Annelies is gebeurd. Daar komen moeder en ik voor.’ De Cock glimlachte beminnelijk.