Albert Baantjer - De Cock en de dood van de Helende Meesters

Het gezicht van de man die naast het bureau van De Cock was gaan zitten, zag er verschrikkelijk uit. Zijn ogen vormden geen horizontale lijn meer. Het linkeroog stond zeker een centimeter lager dan zijn rechteroog. Zijn neus was op vrijwel dezelfde manier vervormd. De linkerneusvleugel was onderuitgezakt waardoor de neus leek scheef te staan. Ook de mond had opvallende veranderingen ondergaan.

De Cock vroeg zich af welke dwaze handelingen de chirurg Henry van Nimwegen aan het gezicht van de man had verricht…waar hij de huid verkeerd had opgelicht. De stoppelige wenkbrauwen vormden nog wel een vrijwel rechte horizontale lijn. Maar onder die lijn waren er geen normale gelaatstrekken meer te onderscheiden.

De oude rechercheur keek de man aan en schudde zijn hoofd.

“Als men mij dit had aangedaan,” sprak hij fel, “pleegde ik een moord…misschien wel twee.”

De man lachte met een scheve mond.

“Dat zegt een man die de wet moet handhaven?”

“Ik meen het.”

De man keek naar hem op.

“U weet wie ik ben?”

De Cock knikte.

“Jacques van Loppersum.”

“Die naam staat in mijn paspoort, maar de foto in dat paspoort klopt al maanden niet meer.”

De Cock schudde opnieuw zijn hoofd.

“De chirurgen van de kliniek van de Helende Meesters hebben u wel toegetakeld. Mensen nog aan toe, wat een stelletje klunzen.”

Jacques van Loppersum grinnikte.

“De naam Helende Meesters is een pure misleiding. Ze zijn geen Meesters en ze Helen niet.”

“Van uw gezicht hebben ze een puinhoop gemaakt.”

Jacques van Loppersum wuifde het onderwerp weg.

“Ik sta niet gesignaleerd…mijn opsporing wordt niet verzocht.”

De Cock keek verrast op.

“Hoe weet u dat?”

“Een officier van justitie, mijn vriend meester Weishuizen, heeft dat voor mij geïnformeerd. En eerlijk gezegd…dat verbaast mij.”

“Waarom?”

Jacques van Loppersum grinnikte vreugdeloos.

“De heren van de kliniek van de Helende Meesters zullen u wel uitvoerig over mij hebben ingelicht. En ik neem aan dat ze geen rooskleurig beeld van mij hebben opgehangen.”

De Cock knikte instemmend.

“Het was inderdaad geen rooskleurig beeld. Integendeel. U werd geschetst als een koppige woesteling. Uw woede-uitbarstingen over hun mislukte ingrepen zijn mij bekend. U hebt Henry van Nimwegen met een mes bedreigd en u hebt de chirurg Simon de Mirambeau een messteek toegebracht, die door onze patholoog-anatoom dokter Rusteloos als een vorm van zware mishandeling werd gekwalificeerd.”

De oude rechercheur pauzeerde even.

“Die feiten,” ging hij rustig verder, “kan ik niet verdoezelen. Ze zijn uit ons onderzoek naar de moorden op de chirurgen naar voren gekomen. U zult zich te zijner tijd over deze zaken bij de rechter moeten verantwoorden.”

Jacques van Loppersum knikte.

“Terecht. Het was dom wat ik heb gedaan…uiterst dom. Dat zie ik nu wel in. Ik zal dat tijdens de terechtzitting ruiterlijk bekennen.”

“Dat lijkt mij zinvol.”

Jacques van Loppersum wees naar zijn gelaat.

“Ik zal een vergroting van mijn pasfoto laten maken en de heren rechters mijn mismaakt gelaat laten zien. Misschien hebben ze begrip.”

De Cock trok zijn schouders op.

“Ik heb van het begrip van de heren rechters altijd weinig begrepen. Hun strafmaathantering vertoont naar mijn gevoel vaak overeenkomsten met de Staatsloterij.”

Jacques van Loppersum lachte vrijuit. Op zo’n moment was zijn mismaakt gezicht zelfs sympathiek.

“Waarom hebt u mij niet voor de moorden op Henry van Nimwegen en Simon de Mirambeau gesignaleerd, pogingen gedaan om mij te arresteren…”

De oude rechercheur trok zijn gezicht in een ernstige plooi.

“We hebben wel pogingen gedaan om met u in contact te komen.”

Hij wees naar Vledder.

“Mijn jonge collega heeft diverse malen uw huis gebeld. De hoorn werd nooit opgenomen.”

“Dat klopt. Om mijzelf te ontvluchten ben ik naar België gereisd…naar Gent. Ik heb daar enige dagen in een hotel doorgebracht en lange wandelingen gemaakt. Tijdens die wandelingen is bij mij het besef gegroeid, dat ik toch alles aan mijzelf had te wijten. Ik was niet tevreden met mijn uiterlijk…ik zag met afgrijzen het klimmen der jaren en de aftakeling die daarmee gepaard gaat. Dat wilde ik niet accepteren.”

De Cock keek hem secondenlang aan.

“Een prachtige zelfanalyse.”

Jacques van Loppersum grijnsde droevig.

“Ik denk nu ook milder over die minkukels van de kliniek van de Helende Meesters. Ik ben meer met mijzelf in balans. De verminking van mijn gelaat heb ik geaccepteerd. Wie niet geleerd heeft om oud te worden, heeft nooit geleefd. Die gedachte dank ik aan Gent…een prachtige stad.”

De Cock knikte.

“Enkele jaren geleden heb ik daar een onderzoek gedaan. [4] Zie De Cock en tranen aan de Leie. Ik hoop er nog eens terug te komen.”

Jacques van Loppersum trok een denkrimpel in zijn niet-vervormde voorhoofd.

“Ik heb geen antwoord van u gekregen op de vraag waarom u mij niet in verband hebt ebracht met die twee moorden…dat lag toch voor de hand?”

De Cock glimlachte.

“Mijn jonge collega sprak zelfs het vermoeden uit, dat ik u in bescherming nam.”

“Was dat zo?”

De Cock schudde zijn hoofd.

“Als rechercheur neem je onschuldigen in bescherming, niet iemand die schuldig is.”

Jacques van Loppersum zwaaide geëmotioneerd.

“Ik had toch een motief…kijk naar mijn gezicht. U zei het zelf: als men mij dit had aangedaan, pleegde ik een moord, misschien wel twee.”

De Cock glimlachte fijntjes.

“Dat was in feite een ultieme poging om u een bekentenis te ontlokken.”

De oude rechercheur keek even naar de reactie in de ogen van de man en wuifde toen de opmerking weg.

“Wanneer,” ging hij voorzichtig formulerend verder, “uw domme onbesuisde aanvallen op Henry van Nimwegen en Simon de Mirambeau in en nabij de kliniek van de Helende Meesters waren gelukt, en u had beiden om het leven gebracht, dan had ik u beslist voor moord gearresteerd.”

“Voor moord?”

De Cock knikte.

“Absoluut. Ik neem niet aan dat het uw gewoonte is om dagelijks met een slagersmes op pad te gaan. De aanschaf van dat mes zou ik als een vorm van voorbedachte rade hebben gekwalificeerd.”

Jacques van Loppersum schudde zijn hoofd.

“Toch begrijp ik het niet. Ondanks alles wat u over mij hebt vernomen, hebt u geen enkele poging gedaan om juridisch gezien iets tegen mij te ondernemen.”

De Cock glimlachte.

“U bent een impulsief man, spontaan, wellicht ongeremd, maar tot een kille, goed voorbereide moord acht ik u niet in staat.”

“Waarom niet?”

De Cock trok een ernstig gezicht.

“De moorden op Henry van Nimwegen en Simon de Mirambeau vereisten een man of vrouw met een andere karakterstructuur…geen man of vrouw die openlijk onstuimige woede-uitbarstingen toont.”

Jacques van Loppersum knikte begrijpend.

“Wat is het profiel van de dader die u zoekt?”

De Cock zuchtte.

“Zo’n daderprofiel blijft toch nattevingerwerk. Ik ben in mijn lange carrière als rechercheur dikwijls voor verrassingen komen te staan…dat een dader eigenschappen bleek te bezitten die ik niet in hem had gezocht of verwacht.”

“U hebt mij uitgelegd waarom ik niet in uw daderprofiel pas. Wie past daar wel in?”

“In mijn onderzoek is nog niemand naar voren gekomen die daarin past. Ik ben er alleen van overtuigd, dat de dader iemand is die het vertrouwen van de slachtoffers genoot…een man of vrouw voor wie men geen argwaan koesterde. Het lijkt alsof de beide slachtoffers zich bijna blijhartig aan hun moordenaar of moordenares hebben overgegeven…zonder enig verweer.”