Albert Baantjer - De Cock en de sluimerende dood

Toen de zwaargebouwde Roderick van Borsele uit de grote recherchekamer was vertrokken, keek Vledder De Cock onderzoekend aan.

‘Ga je er iets aan doen?’

‘Waaraan?’

‘Het verdwijnen van dat oude mens?’

De Cock plooide zijn lippen in een tuitje. ‘We zetten haar op de telex… opsporing verblijfplaats verzocht van Marrigje Catharina Stoffels, weduwe van Hendrik van Borsele, oud 73 jaar. Ze heeft gisteren haar woning aan de Burgemeester D. Kooimanweg in Purmerend verlaten en…’

Vledder grijnsde. ‘…een ongeluk wordt gevreesd,’ vulde hij schertsend aan.

‘Precies.’

Vledder schudde zijn hoofd. ‘Dat bedoel ik niet,’ riep hij zichtbaar geïrriteerd. ‘Ik wil weten of je buiten dat gebruikelijke telexbericht met die versleten tekst nog een echt onderzoek gaat instellen.’

De Cock knikte traag. ‘Als er snel resultaten zijn te boeken,’ antwoordde hij kalm. ‘Lukt dat niet… gaat het onderzoek te lang duren, dan kom ik in moeilijkheden met al dat werk dat ik nog in de lade van mijn bureau heb liggen.’

Vledder zwaaide geërgerd. ‘Dat is toch pure onzin, om aan zo’n onderzoek te beginnen,’ riep hij geëmotioneerd. ‘Er verdwijnen dagelijks mensen zonder een spoor na te laten. Existentiële onvrede noemen ze dat. Daar kun je toch geen tijd aan verprutsen. De meesten komen na een poosje vanzelf weer boven water.’

De Cock trok een grimas. ‘Sommigen niet… verdwijnen voor altijd.’

Vledder spreidde zijn beide handen. ‘Waarom nam je die aangifte van Van Borsele op?’ vroeg hij niet-begrijpend. ‘Waarom stuurde je die vent niet door naar de recherche van de politie in Purmerend. Daar woont ze… van daaruit is zijn moeder verdwenen. Wij aan de Warmoesstraat hebben met de verdwijning van die oude vrouw niets te maken.’

De Cock maakte een afwerend gebaar.

‘Die Roderick van Borsele,’ sprak hij met enige nadruk, ‘komt in zijn wanhoop en verdriet naar mij… heeft vertrouwen in mijn vaardigheden als rechercheur… als speurder. En een reputatie schept verplichtingen. Zo zie ik dat. Het zou toch onmenselijk zijn als ik hem niet te woord stond?’

Vledder snoof.

‘Iedereen kan wel naar je toe komen. Als die Baantjer over jou blijft schrijven, staan ze vandaag of morgen voor ons bureau in de rij.’

De Cock wuifde voor zich uit.

‘Larie.’

Vledder gniffelde.

‘Zoekt u oplossingen voor uw problemen?’ riep hij snierend. ‘Wilt u dat uw zaak goed wordt behandeld? Wendt u tot rechercheur De Cock van de Warmoesstraat in Amsterdam. Succes verzekerd.’

Het sarcasme ontging de oude rechercheur niet.

‘We kunnen eens,’ opperde hij kalm, ‘gaan praten met de broer en de zuster van Roderick van Borsele in Purmerend… proeven hoe de verhoudingen liggen. Sommige families maken een puinhoop van hun onderlinge relaties. Ik heb eens een geval behandeld van een dochter, die haar stervende moeder voor haar broers en zusters verborgen hield… omdat ze de anderen een bepaald erfstuk niet gunde.’

‘Denk je dat zoiets hier speelt?’

De Cock trok zijn schouders op.

‘Geen flauw idee. Het enige dat wij weten is dat moeder Van Borsele haar flatje in Purmerend heeft verlaten en vermoedelijk nooit Amsterdam heeft bereikt.’

De grijze speurder keek even nadenkend voor zich uit.

‘Ik wil ook weten wat voor kleding ze droeg… jas, hoedje… alles is belangrijk.’

‘Wie kan ons dat vertellen?’

De Cock zuchtte. ‘Misschien heeft iemand haar zien weggaan.’ De oude rechercheur pauzeerde even. ‘En je moet straks de taxicentrale bellen of er wellicht gisteravond een rit is geboekt van het Centraal Station naar de Keizersgracht bij de Amstel.’

Vledder knikte begrijpend. ‘We zullen ook de politie in Purmerend moeten inlichten.’

De Cock keek naar hem op. ‘Die krijgen toch een telex.’

Vledder schudde afkeurend zijn hoofd. ‘Als wij in Purmerend gaan wroeten, krijgen we onherroepelijk herrie met de plaatselijke politie. Je weet hoe gevoelig sommige politiechefs zijn.’

De Cock knikte berustend. ‘Licht ze in,’ sprak hij op vermoeide toon, ‘volledig… zeg dat wij van plan zijn om in hun geheiligd territorium een onderzoekje in te stellen en dat wij bij positief resultaat daarvan uitvoerig melding zullen maken.’

De oude rechercheur snoof verachtelijk. ‘Wat een flauwekul,’ vervolgde hij heftig. ‘Het wordt hoog tijd dat de Nederlandse politie landelijk wordt georganiseerd, dan kan men eindelijk al die plaatselijke potentaatjes de laan uit sturen.’

Vledder wees naar de grote klok boven de toegangsdeur.

‘Wil je er vanavond nog heen?’

‘Waarheen?’

‘Naar Purmerend. Het is al kwart over tien.’

‘En?’

Vledder grinnikte. ‘Purmerend is een slaapstad. Die broer en zuster van Van Borsele liggen misschien al in bed.’

Voordat De Cock kon antwoorden, rinkelde de telefoon op zijn bureau. Vledder reikte zich ver naar voren, nam de hoorn op en luisterde. Na enkele seconden stak hij De Cock de hoorn toe.

‘Het is voor jou.’

De oude rechercheur nam de hoorn over. Zijn gezicht versomberde. ‘Ik begrijp het,’ sprak hij mat. ‘Ik kom onmiddellijk.’ Met zijn linkerhand sloeg hij op het toestel en verbrak de verbinding.

Vledder keek hem gespannen aan. ‘Wie was dat?’

De Cock gleed met zijn tong langs zijn droog geworden lippen. ‘Een radeloze vrouw… de echtgenote van Bobbejaan van der Vennen.’

Vledder fronste zijn wenkbrauwen. ‘De vrouw van die… eh, architect uit Wervershoof, die voor jou in Medemblik een… eh, een… eh?’ Hij maakte zijn zin niet af.

De Cock knikte. ‘Haar man is gisteravond levensgevaarlijk gewond opgenomen in het streekziekenhuis in Hoorn… het Westfries Gasthuis. Hij is onmiddellijk geopereerd, maar sindsdien ligt hij daar in coma.’

‘Wat is er gebeurd?’

De Cock legde de hoorn op het toestel terug. ‘Iemand joeg hem drie kogels in zijn lijf.’

Vledder keek hem verbaasd aan. ‘Wie… waarom?’

De Cock stond op. Het markante gezicht van de grijze speurder werd een strak masker. ‘Op die vragen,’ sprak hij bitter, ‘wil ik het antwoord weten.’

Ze reden met hun Golf van de gladde houten steiger achter het politiebureau weg. Een krachtige storm uit het zuidwesten joeg de regen kletterend tegen de ruiten en op het dak.

De Cock keek opzij. ‘Heb je genoeg benzine?’

Vledder knikte. ‘Ik heb vanmiddag getankt.’ De jonge rechercheur zette de ruitenwissers aan. ‘Je wilt nu direct naar dat streekziekenhuis in Hoorn?’

‘Ja.’

‘Niet naar Purmerend?’

‘Nee.’

Vledder blikte opzij. ‘Werd er in Wervershoof op die architect geschoten?’

De Cock maakte een hulpeloos gebaar. ‘Dat neem ik aan,’ verzuchtte hij. ‘Mevrouw Van der Vennen gaf een onsamenhangend verhaal. Ze was totaal in de war. Het leek mij niet zinnig om naar bijzonderheden te vragen.’

Vledder blikte strak voor zich uit. ‘Sinds wanneer,’ vroeg hij achteloos, ‘bemoeien wij ons in Hoorn met het slachtoffer van een schietpartij in Wervershoof?’

De Cock klemde zijn lippen op elkaar. ‘Sinds ik in Wervershoof die Bobbejaan van der Vennen heb ontmoet,’ antwoordde hij geprikkeld, ‘en zijn lieve vrouw mij koffie serveerde.’

Vledder keek hem geschrokken aan. ‘Dat is toch geen motief,’ riep hij afkeurend.

De Cock bromde. ‘Voor mij wel.’

Vledder schudde zijn hoofd. ‘Wij zijn beiden,’ sprak hij geduldig, ‘als rechercheur in dienst van de Amsterdamse politie en dat houdt volgens mij niet in dat wij te hooi en te gras hand- en spandiensten verlenen aan mensen die jij aardig, lief of interessant vindt.’

Het klonk scherp en verwijtend.

De Cock reageerde niet. Met een somber gezicht liet de grijze speurder zich onderuitzakken. De terechte kritiek van zijn jonge collega raakte hem diep. Na enige tijd drukte hij zich weer omhoog.