Жорж Сименон - Чалавек на лаўцы (на белорусском языке)

- А бацькi яе не даюць?

- I не дадуць.

- Чаму?

- Дык у яго ж яшчэ нiчога няма: нi працы нармальнай, нi адукацыi. Бацькi ж толькi пра гэта i думаюць. Як мая мацi.

- I куды ж вы збiраецеся ехаць?

- У Паўднёвую Амерыку. Я ўжо падала заяву на вiзу.

- У вас ёсць грошы?

- Трохi. Мацi пакiдае мне частку майго заробку.

- Калi вы першы раз папрасiлi грошай у бацькi?

На нейкi момант яна пiльна ўгледзелася ў Мэгрэ, потым уздыхнула.

- Дык вы i гэта ведаеце?

Але адразу ж перастала вагацца.

- Я так i думала, што ведаеце. Таму i кажу праўду. Я не думаю, што вы сподлiчаеце i перакажаце ўсё мацi. Хiба толькi калi вы такi ж, як i яна.

- Я нiчога не збiраюся расказваць вашай мацi.

- Зрэшты, гэта нiчога б i не змянiла.

- Вы хочаце сказаць, што з'едзеце нягледзячы нi на што?

- I вельмi хутка.

- Дык як вы ўведалi бацькаў парыжскi адрас?

Цяпер яна ўжо вiдавочна завагалася, але ўсё-такi сказала праўду:

- Альбэр знайшоў ягоны пакой.

- Высачыў?

- Высачыў. Мы ўсё гадалi, як гэта бацька так добра зарабляе. I вырашылi дазнацца. Альбэр меркаваў, што бацька займаецца нелегальнымi фiнансавымi аперацыямi.

- А чаму гэта так вас цiкавiла?

- Ён павiнен быў шмат зарабляць.

- Вы разлiчвалi, што ён дасць вам грошай?

- Толькi на аплату парахода ў Амерыку.

- А вы разумееце, як гэта называецца?.. Вымаганне.

- Я лiчу, што гэта натуральна, калi бацька...

- Карацей, дружок ваш, Альбэр, пачаў сачыць за бацькам...

- Толькi тры днi.

- I што ён выявiў?

- А вы што-небудзь таксама выявiлi?

- Я ў вас пытаюся.

- Па-першае, ён выявiў, што бацька здымае пакой у доме на вулiцы Ангулем, па-другое, што бацька не займаўся нiякiм страхаваннем, а бавiў час пераважна на лаўках у скверах Вялiкiх бульвараў. Па-трэцяе...

- Што - па-трэцяе?..

- Што бацька мае каханку.

- I як вы да гэтага паставiлiся, да трэцяга?

- Я думала, што яна прыгожая i маладая. А яна была зусiм не лепшая за мацi, нават падобная на яе.

- Вы яе бачылi?

- Альбэр паказаў мне, дзе яны зазвычай сустракалiся.

- На вулiцы Сэнт-Антуан?

- Ага. У кавярне. Я прайшла мiма нiбыта выпадкова i толькi зiрнула. Я не мела часу разгледзець яе, але пэўнае ўяўленне склала. З ёю, мабыць, не весялей, чым з мацi.

- А потым вы пайшлi на вулiцу Ангулем?

- Потым туды.

- I бацька даў вам грошы?

- Даў.

- Вы пагражалi яму, што выдадзiце мацi?

- Не. Я проста сказала, што згубiла канверт з укладамi клiентаў i што, калi я iх не знайду, мяне выганяць з працы i нават аддадуць пад суд.

- Як ён павёў сябе з вамi?

- Ён саромеўся. Я заўважыла на столiку фатаграфiю, узяла яе i спытала, хто гэта. Ён адказаў, што гэта сяброўка дзяцiнства, якую ён выпадкова сустрэў.

- Вам не здаецца, што вы... - абурана пачаў Мэгрэ.

- Не. Не здаецца. Я змагаюся, - перапынiла яна.

- З кiм?

- З усiм светам. Я не хачу скончыць, як мацi, у затхлым жабрацкiм доме.

- Альбэр таксама заходзiў да вашага бацькi?

- Я пра гэта нiчога не ведаю.

- Вы, мiлая мая, манiце.

Яна ўгледзелася ў камiсара, потым апусцiла галаву ў знак згоды.

- Чаму вы, калi гаворка заходзiць пра Альбэра, хлусiце?

- Таму, што з тае пары, як забiлi бацьку, я адчуваю, што Альбэру будуць чынiць непрыемнасцi.

- А вы ведаеце, што ён паспеў знiкнуць?

- Ён мне званiў.

- Калi?

- Перад тым, як знiк. Два днi назад.

- Ён сказаў вам, куды ён дзенецца?

- Не. Ён быў вельмi ўсхваляваны. Ён перакананы, што яго абвiнавацяць у забойстве.

- Чаму?

- Таму што ён заходзiў на вулiцу Ангулем.

- Калi вы зразумелi, што мы напалi на ягоны след?

- Калi ваш iнспектар сустрэўся з гэтай пляткаркаю, Блянш. Яна мяне ненавiдзiць. Потым выхвалялася ў аддзеле, што нагаварыла дастаткова, каб збiць з мяне, як яна сказала, пыху. Я хацела падбадзёрыць Альбэра. Сказала яму, што не трэба хавацца: гэтым адно навядзеш на сябе падазрэнне.

- Але ён не паслухаўся?

- Не. Ён быў такi напалоханы, што нават слова па тэлефоне сказаць не мог.

- А якiя ў вас ёсць доказы, што ён сапраўды не забiў вашага бацьку?

- А навошта яму было яго забiваць?

Гэтым разам яна i праўда была зусiм спакойная.

- Мы ж з Альбэрам пры жаданнi маглi атрымаць ад яго любыя грошы.

- А калi б бацька адмовiўся?

- Ён не змог бы. Альбэру трэба было адно: сказаць, што ён раскажа ўсё маёй мацi. Я ведаю, кiм вы мяне лiчыце. Але калi б вы пражылi лепшыя гады ў Жувiзi, ды яшчэ ў такiм доме, як наш...

- Вы бачылi бацьку ў дзень смерцi?

- Не.

- Альбэр таксама не?

- Я амаль упэўнена. Мы ў той дзень, як звычайна, разам абедалi i пра бацьку нават не загаварылi.

- Вы ведалi, куды звычайна бацька хаваў свае грошы? Наколькi я зразумеў, вашая мацi мела звычку правяраць увечары ягоны кашалёк.