Arystofanes - Żaby

Lecz żadna siła w świecie odwieść mnie nie zdoła,
Bym do niego nie poszedł.

Ty chcesz iść w głąb Hadu?

Tak, na Zeusa, a nawet głębiej niż w głąb Hadu.

I w jakimże to celu?

Chcę wieszcza nad wieszcze,
„Dobrzy bowiem pomarli, żywi nic nie warci” 51 51 Dobrzy bowiem pomarli, żywi nic nie warci – cytat z Eurypidesa Oineus . [przypis tłumacza] .

Czy Ijofon 52 52 Ijofon – syn Sofoklesa, tęgi poeta, ale posądzano go, że mu ojciec pomaga lub że korzysta z ojca pism. [przypis tłumacza] nie żyje?

A zachowaj Boże,
Toć jedyny on dobry, jeśli iście 53 53 iście (daw.) – rzeczywiście, naprawdę. [przypis edytorski] dobry:
Nie wiem bowiem na pewno, jak tam ma się sprawa…

Czy Sofokles nie lepszy jest niż Eurypides,
Jeśli chcesz już koniecznie wieszcza stamtąd dostać?

Nie. Trzeba się przekonać, co zdziałać potrafi
Ijofon tu na ziemi, sam, bez Sofoklesa.
Eurypides atoli 54 54 atoli (daw.) – jednak, ale; spójnik wyrażający przeciwstawienie, kontrast. [przypis edytorski] – to przebiegła sztuka —
Może łatwo spróbować umknąć razem ze mną…
A Sofokles, ten zawsze i z wszystkimi w zgodzie.

Ale gdzież jest Agaton 55 55 Agaton – jeden z lepszych współczesnych tragików. Nie umarł, lecz wyjechał do Macedonii. [przypis tłumacza] ?

Gdzie jest? Już nas rzucił
Ten szlachetny poeta, druhom ukochany!

I gdzież bawi nieszczęsny?

W szczęśliwych przybytku.

Boleję. A Ksenokles 56 56 Ksenokles , Pytangelos – obaj nietędzy tragicy współcześni. [przypis edytorski] ?

Niech go licho porwie!

Lecz gdzie jest Pytangelos?

O mnie ani wzmianki,
A te juki mi skórę żrą już do żywego…

Wszak są inni panicze, którzy mogą tworzyć
Krocie tragedii dla was, a są wymowniejsi
O całe niebo nawet od Eurypidesa!

Ach, toż to same śmieci! Świegotliwa rzesza
Jaskółek ćwierkających i oprawców sztuki,
Co toną w niepamięci, gdy jeden chór sklecą
I gdy raz nad tragedią każdy się posika.
Natchnionego poety nie szukaj, bo nigdzie
W Atenach nie wynajdziesz talentu twórczego!

Jak? Talentu twórczego?

Tak właśnie, który by
Coś tak śmiałego wyrzekł, jak te oto słowa:
„Eterze, Zeusa gmachu” 57 57 Eterze, Zeusa gmachu – z Eurypidesa Melanippe . [przypis tłumacza] lub „O Stopo Czasu” 58 58 O Stopo Czasu – z Eurypidesa Aleksandros . [przypis tłumacza] .

„Serce dało przysięgę najświętszą wbrew woli,
Język krzywo przysięgał, serce jest niewinne!” 59 59 Serce dało przysięgę najświętszą wbrew woli… – z Eurypidesa Hippolytos . [przypis tłumacza]

I to ci się podoba?

Tak, że mnie szał bierze!

Przebóg, ależ to głupstwo, jak sam przecie widzisz!

Pozwól mi też mieć zdanie, swego pilnuj nosa!

A jednak to błazeństwo i szelmowskie zdanie!

Lepiej znasz się na kuchni!

O mnie ani wzmianki.

Lecz słuchaj, po com ja tu zjawił się w tym stroju,
Udając się za ciebie 60 60 Udając się za ciebie – dziś popr.: będąc przebranym za ciebie, udając ciebie. [przypis edytorski] : proszę, wskaż mi swoich
Wszystkich znajomych z piekieł… na wszelki wypadek,
Których poznałeś, gdyś tam szedł po Kerberosa 61 61 Kerberos a. Cerber (mit. gr.) – wielogłowy pies strzegący bram Hadesu, królestwa zmarłych. Ostatnim z dwunastu zadań wykonanych przez Heraklesa było pojmanie Kerberosa i dostarczenie na ziemię. [przypis edytorski] .
Tych mi wylicz i wskaż mi: przystanie, stragany,
Zamtuzy 62 62 zamtuz (daw.) – dom publiczny. [przypis edytorski] i schroniska, rozdroża i źródła,
Drogi, miasta, noclegi, karczmy, gdzie jest najmniej
Pluskiew…

…Lecz dotąd o mnie nie ma ani wzmianki.

Szaleńcze! Masz odwagę puszczać się w te strony?

Ech! Nie ruszaj odwagi, ale wskaż mi drogę,
Którędy jak najprędzej w głąb Hada zalecę;
Lecz niech skwarną nie będzie ani nazbyt mroźną.

Zgoda, wskażę ci z tychże pierwszą lepszą… mam już.
Jedna wiedzie przez powróz i stołka oparcie
Tego, który się wiesza.

Przestań! Droga ciasna.

No, tedy jest gościniec walcowany, tarty,
Przez moździerz…

Wałkiem utłuc szaleju 63 63 szalej , szalej jadowity – silnie trująca roślina, z której wytwarzano cykutę. [przypis edytorski] w moździerzu?

Zgadłeś bratku!

Brrrr! Mroźny, trzęsący gościniec.
Natychmiast wszystkie gnaty lodem ci otęgną 64 64 otęgnąć (gw.) – otężeć (daw.), zesztywnieć, stać się nieruchomym. [przypis edytorski] .

Jeśli chcesz, wskażę drogę krótką, z pieca na łeb?

Wybornie! Już to piechur ze mnie nieszczególny.

Powlecz się na Keramik 65 65 Keramik – Keramejkos, dzielnica staroż. Aten zamieszkiwana przez garncarzy. [przypis edytorski] !