Мікалай Матукоўскі: Мудрамер

Вяршыла(крыху спалохана) . Як? Якім чынам?.

Мурашка. Проста. Хапалі за ногі і цягнулі на дно. Адзін раз адбіўся. Другі раз ледзь адкачалі… А яшчэ раз на мяне хацела наехаць чорная «Волга» без нумарных знакаў.

Вялікая паўза.

Вяршыла(зусім разгублена) . Так–так–так… Мікалай Ягоравіч… Зрабіце ласку… Пакажыце–ка вашу даведачку…

Мурашка(з гатоўнасцю) . Калі ласка!.. (Працягвае даведку.)

Вяршыла(спахапіўшыся) . Не–не! Не трэба! Гэта я проста машынальна… Падумаў пра нешта сваё, а з языка сарвалася зусім іншае… На нашай рабоце, Мікалай Ягоравіч, звар’яцець можна! (Уба чыўшы, што Мурашка ўсё яшчэ трымае даведку ў руцэ.) Не–не! Не трэба!.. Лічыце, што я не надта ўдала пажартаваў. Прабачце…

Мурашка. Калі ласка, Віктар Паўлавіч, калі ласка… Я прывык. Не вы першы так жартуеце…

Вяршыла(страшэнна разгублены і не ведае, шторабіць) . Так–так–так… (Да першай тэлефаністкі.) Хто так настойліва дабіваецца?

Першая тэлефаністка. Тэлебачанне.

Вяршыла. Што ім трэба?

Першая тэлефаністка. У нашым горадзе нарадзілася чацвярня! Чатыры хлопчыкі! Упер шыню за ўсю гісторыю!

Вяршыла. Цудоўна! Шкада, што не я бацька!

Першая тэлефаністка. Яны пытаюць, як падаваць? Як факт у панараме навін? Або прысвяціць ім спецыяльны выпуск?

Вяршыла. Няхай зробяць і тое, і другое. Спецвыпуск ды яшчэ з анонсам паглядзяць усе!.. (Да Мурашкі.) Значыць, вы прыдумалі…

Мурашка. Дурамер, Віктар Паўлавіч.

Вяршыла. Так–так–так… I што ж вы хочаце з ім рабіць?

Мурашка. Арганізаваць серыйную вытворчасць.

Вяршыла. Серыйную?.. Навошта?

Мурашка. Каб усіх пагалоўна праверыць і дакладна ведаць…

Вяршыла. Што ведаць?

Мурашка. Хто ёсць хто…

Вяршыла(з тайнай надзеяй тэлефаністкам) . Дзяржаўных званкоў няма?

Першая тэлефаністка. Няма, Віктар Паў лавіч. Звычайныя…

Вяршыла. Так–так–так… Дык, кажаце, серыйны выпуск?

Мурашка. Ага, серыйны. Гэта мэта майго жыцця.

Вяршыла. Добранькая ў вас мэта, Мікалай Ягоравіч!.. Вось што, Нюрачка. Пакліч сюды маіх намеснікаў.

Нюравыходзіць.

(Тэлефаністкам.) Тэрміновага нічога няма?

Другая тэлефаністка. Нічога, Віктар Паўлавіч.

Вяршыла(яўна марудзіць, выйграе час) . Прабачце, Мікалай Ягоравіч… (Набірае нумар па ВЧ.) Ну, як там твой універмаг? Датла?.. Прычына невядомая?.. Як гэта, чаму?.. Павінен жа я цікавіцца? Усё–такі дзвесце мільёнаў таваразвароту! Дзе ты іх зараз возьмеш?.. Ды не здзекуюся я, а спачуваю! Будзь здароў! (Кладзе трубку.)

Уваходзяць Нюра, Папсуеваі Міралюбаў.

Мурашка(падхапіўся з крэсла) . Добры дзень вам!

Вяршыла. Сядайце, таварышы. Прашу пазнаё міцца. Таварыш Мураўёў…

Мурашка. Мурашка я…

Вяршыла. Прабачце!.. Інжынер–вынаходнік…

Намеснікі недаўменна глядзяць то на Вяршылу, то на Мурашку.

Папсуева(сурова, як на допыце) . Аўтарскія пасведчанні ёсць?

Мурашка(хуценька ўзнімаецца, сканфужана) . Няма…

Папсуева. Ніводнага?

Мурашка. Ніводнага.

Папсуева. Ну, такіх вынаходцаў!.. Я пярэчу!..

Вяршыла(паказвае рукой Мурашку, каб той сеў) . Пачакайце, Тамара Цімафееўна… Вы ж яшчэ не ведаеце, супраць чаго пярэчыце.

Папсуева. А мне і ведаць не трэба! Я пярэчу супраць усіх, у каго няма афіцыйных дакументаў на вынаходніцтва!.. Дарэчы, што ён вынайшаў?

Вяршыла. Таварыш Мурашка прыдумаў… ду рамер…

Паўза.

Папсуева. Што прыдумаў?

Вяршыла. Апарат для вымярэння чалавечай дурноты…

Паўза.

Папсуева нечакана, як раней Вяршыла, зарагатала і таксама, як ён, рэзка абарвала смех.

Папсуева. Глупства!

Вяршыла. Ды не, Тамара Цімафееўна… На самай справе.

Паўза.

Папсуева. I дзе ж ён… гэты градуснік?

Мурашка(паказвае на чамадан) . Вось тут…

Паўза.

Вяршыла(у прысутнасці намеснікаў трымае сябе больш упэўнена і смела) . Я папрашу вас, Мікалай Ягорававіч… Зрабіце нам, калі ласка, афіцыйнае паведамленне. Гэта мае намеснікі… Папсуева Тамара Цімафееўна… Першы намеснік. I Міралюбаў Ягор Фёдаравіч…