Кацярына Мядзведзева - Чацвёрты, самы чароўны

«Чаму гэта?» — хацела спытаць Лілле, але тут у дзверы зноў пастукалі. На парозе з'явіўся Паслён.

— Прывітанне, дзяўчынкі! — ён хлюпнуў носам. — Я не спазніўся? Важдаўся з журавінамі на балоце, азяб смяротна! Здаліся Лесніку гэтыя ягадныя купіны... Лілле, зазірнеш туды заўтра, нагледзіш за журавінавымі кветачкамі, добра?

— Ці не запозна для квітнення? — нахмурылася Лілле. — Дзе цябе раней насіла?!

— У святочны дзень не размаўляюць аб працы, — перабіла іх Цыкута. — Паліць будзеш?

— Не адмоўлюся, — ён паставіў на стол пару збанкоў, напоўненых неапетытнага выгляду сочывам. — Частуйцеся, дзяўчаткі. Чаромхавае. Ландышавае. І ваўчынаягаднае — для самых дарагіх гасцей. А дзе наш чалавечак? Можа, яго пачастуем?

Лілле нацягнута ўсміхнулася. Пачынаецца. Добра, што Нікчэмку з кухні не чуваць гэтых брыдкіх жартачак. І гэта ж яшчэ няма Паганкі. Калі яна з'явіцца, то хоць вушы затыкай.

Паслён запаліў, зажмурыўся ад задавальнення. Вось ужо зусім бязладны тып. Калі б Лілле не вяла каляндар квітнення ягад, то ні маліны, ні суніц даўно б на іх тэрыторыі не мелася. Паслён захапляўся вылучна атрутнымі раслінамі і на гэтай глебе пасябраваў з Цыкутай. Іх плантацыі мудранкі і заячага хмелю славіліся далёка за межамі лесу. Ды і ваўчынаягаднае сочыва карысталася папулярнасцю сярод ляснога народа.

Вось людзей Паслён не пераносіў. Замест правай рукі ў яго было жалезнае скрэбла. Каб выдрапваць вочы людзям, якія без меры грабуць ягады на паляне. «Глядзець млосна», — кажа ён і праводзіць чалавеку скрэблам па твары. Лілле зябка здрыганулася. Пра гэту звычку сябра яна імкнулася не ўспамінаць — але хіба ж такое забудзецца?

— Лілле, ачуйся, — затармасіў яе Паслён. — Аб кім марыш? Няўжо аб сваім нікчэмным чалавечышку? Трымай, вось мой падарунак. Толькі акуратна, не разлі, ён перапоўнены чараўніцтвам. Як ты і прасіла — для самых цяжкіх хвілін, — ён хіхікнуў і задыміў з падвоенай сілай. — Моцнае зелле, — прагаварыў здушаным голасам.

— А то, — хмыкнула Цыкута.

У клубах дыму шалвейная сукеначка імянінніцы хутка звяла. Лілле разгублена разглядала яе і разважала, ці не збегаць за свежымі пялёсткамі? Але не паспела: пляснуўшы дзвярамі, як заўсёды, спазняючыся, у хату ўварвалася Паганка.

— Ну трэба ж, паляць без мяне! — з парога зараўла яна. — Зусім ахамелі!

Цыкута зашастала капшуком.

— На вось, — Паганка сунула Лілле мяшэчак з чымсьці скамечаным усярэдзіне. — Твой падарунак. Гэй, гэй, не скнарнічай, сяброўка! — крыкнула яна траўніцы, якая круціла цыгарку. Здаецца, Паганка ў добрым настроі. Праўда, яна прыцягнула з сабой аб'ёмную бутлю мухаморавай настойкі, а гэта, як Лілле цьмяна помніла з мінулай вечарынкі, можа ператварыць свята ў нешта іншае.

Паганка шпурнула на стол ірваныя, даўно не мытыя пальчаткі і зацягнулася. Яна паліла прагна і нервова, моршчыла лоб і ўцягвала без таго запалыя шчокі. Вочкі бегалі сюды-туды, нібы ўсюды вышуквалі ворагаў. Вечны бруд пад пазногцямі і чорныя махры сукенкі, калісьці белай, складалі яе нязменны ўбор. І вядома, капялюш...

— Гэта хто ж так абгрыз твой капялюш? — прысвіснуў Паслён.

— Вавёркі, каб іх, — прамармытала Паганка. — За хвост іх ды аб дрэва... Гадуеш грыбок для сябе, пялегуеш, песціш, а гэтыя рудыя, нахабныя. хоп — і пацягнуць.

Так, цалкам у яе духу: ужыць павелічальнае вядзьмарства, нават не паклапаціўшыся адшукаць цэлы грыб. Гэта яшчэ нічога, неяк яна прымудрылася разам з капялюшыкам павялічыць тоўстага, нехлямяжага вусеня. Тады адбылася вельмі непрыемная гутарка з наглядчыкам кузурак, ледзь да бойкі не дайшло.

Госці паселі за сталом, хто абапёршыся, хто адкінуўшыся назад. Пятае крэсла непрыкаяна пуставала і нібы саромелася сваёй незанятасці. Цыкута паглядзела на яго скептычна, але нічога не сказала. Заўважыла яго і Паганка.

— Мы чакаем кагосьці яшчэ?

Лілле счырванела па самыя вушы.

— Не, не, — паспешна адказала яна. — Гэта так... раптам спатрэбіцца.

— Што чуваць? — пацікавілася Паганка. — Ці шмат людзей?

— Шмат — не тое слова, — паскардзіўся Паслён. — Ніякага супакою няма, ідуць і ідуць, і кошыкі цягнуць — большыя за сябе! Ну нічога. Я ўздоўж сцяжынак ваўчынага лыка насадзіў. Ягадкі апетытныя, пунсовенькія, так у рот і просяцца. А ў бруснічнік падмяшаў мучану. Кусцікі адзін у адзін, не адрозніш.

— Так ім і трэба, чалавекам, — прабурчала Паганка. — Няма чаго ў наш лес, як у свой, хадзіць! Вунь, Цыкута ўсе лясныя пашы калючым бадаком засмеціла і з'едлівымі казяльцамі. Каровам, ведаеш, як казяльцы не падабаюцца. А яшчэ палын. Каровы наядуцца палыну — і малако будзе ёлкім.