Макс Шчур - Завяршыць гештальт

Адным словам, нездарма ў Трыры стаіць ня толькі Марксаў дом-музэй, але пакуль яшчэ й рымская брама — гэткі маўклівы напамін пра першапачатковы сэнс слова «пралетарый». Калі ж ля самога музэю нехта мясцовы, бачачы фоцік у вашых руках, спыняе хаду і ўпершыню падыходзіць да мэмарыяльнай шыльды, каб зразумець, што гэта вы ўласна фатаграфуеце, то ведайце — акурат гэта пралетарый і ёсьць, незалежна ад ягонага паходжаньня, сіцылійскага ўжо там альбо не.

24.

У далёкім шэсьцьдзесят дзявятым годзе адвакат з Гомбургу выправіўся па дамбартэраўскім абмене ў Блёванд, у прыморскі дом тамтэйшай маладой сям’і — аднак дамоўленыя тэрміны вандроўкі былі скарэктаваныя на паўдарозе паломкай ягонага мінібусу, якая на два дні затрымала яго ў Ліпштаце. Гэтага часу адвакату, мужчыну ў найлепшым веку, хапіла, каб пасябраваць зь невялічкай групай юнакоў і дзяўчат зь іншай сям’і, так званай «Рэйнбаў фэмілі», якія вандравалі ў тое лета па Эўропе паводле прыкладу сваіх амэрыканскіх аднагодкаў і аднадумцаў. Адвакату мела шчасьце дужа прыглянуцца адна зь дзяўчат, таму ў так званы разьвітальны вечар ён, пад уплывам тэстастэрону й канабіноідаў, прапанаваў усёй кампаніі суправаджаць яго ў Блёванд, дзе ў ягоным распараджэньні, маўляў, на цэлы месяц будзе вялікая прыватная хата. Качоўная моладзь, нягледзячы на позьні час і высокую ступень інтаксыкацыі, тут жа ацаніла патэнцыйныя выгады часовай страхі над галавой і іншых здабыткаў буржуазнага ладу жыцьця — а ўжо на наступны дзень вясёлкавая сям’я засялілася на месца сям’і звычайнай. Гэтак у Блёвандзе зьявіўся адзін зь першых у Даніі сквотаў, тыповая гіпоўская камуна, якая дзякуючы тэлефоннай і полавай сувязі разрасталася з кожным днём. На другі тыдзень яе існаваньня ў госьці да сквотэраў на патрабаваньне суседзяў завітала паліцыя, толькі каб быць сустрэтай на парозе самаўпэўненым абдаўбаным адвакатам, што прадэманстраваў людзям у форме юрыдычна завераны дамбартэраўскі кантракт і прапанаваў на выпадак нейкіх пярэчаньняў зьезьдзіць да яго ў Гомбург па сьведчаньне саміх гаспадароў (схлусіўшы, быццам тэлефону ў яго там няма). Як толькі сям’я з Блёванду атрымала ад паліцыі тэлеграму аб тым, што ў іхным нядаўна набытым коштам неверагодных працоўных высілкаў і банкаўскіх пазыкаў доме завяліся гіпі клічнік, сумленны бацька й муж адразу ж сеў на каня, а там і на самалёт, і яшчэ ўвечары парушыў спакой адэптаў свабоднай любові грукатам у дзьверы. На наступны дзень знэрваваная маладая жонка ў Гомбургу дачакалася тэлефоннага званка: муж паведамляў ёй радасную навіну, што паводле дамовы з адвакатам перадае прыморскі дом у вечнае ўладаньне камуны й раіць жонцы з малым як мага хутчэй вяртацца ў Блёванд, каб уліцца ў нашмат больш шырока зразуметую й колькасную сям’ю, бо свой дом у Гомбургу адвакат зьбіраецца неўзабаве прадаць дзеля пакрыцьця выдаткаў блёвандзкага фалянстэра. Кінуўшы слухаўку, бедная жанчына расплакалася, бо сама ня ведала, што ёй думаць: ці небарака муж звар’яцеў пад узьдзеяньнем ЛСД, ці гіпікамуністы ўзялі яго закладнікам і пад пагрозай сьмерці прымусілі адмовіцца ад маёмасьці? Будучы вернай жонкай і адказнай маці, кабета схапіла пад паху дзіця й пакуль ня позна рынулася ў Блёванд, каб паспрабаваць вырваць каханага з чэпкіх шчупальняў прыблудных распусьніц і наркаманаў. Па прыбыцьці дзьверы ёй адчыніў сам гомбурскі адвакат, які сустрэў яе асабіста ўпершыню й мусіў тут жа прызнаць, што ніколі дагэтуль ня бачыў такога прыўкраснага анёльскага твару, дадаткова ўпрыгожанага рашучасьцю змагацца за сваё патрыярхальна зразуметае жаночае шчасьце да канца. Адвакат на месцы прапанаваў маладзіцы зь дзіцём паспрабаваць дасягнуць гэтага шчасьця разам, калі трэба — разам з рукой і сэрцам, умомант перадумаўшы прадаваць свой дом у Гомбургу: за які месяц аднастайных групавых трыпаў і трахаў жыцьцё ў камуне добра яго задрала. Жанчыне і самой за гэты час досыць спадабалася ў Гомбургу, як спадабаўся й шырокі жэст гэтага мужнага чалавека яшчэ шырэйшай душы, таму яна пагадзілася на ягоную прапанову, вярнулася разам зь ім у Гомбург, падала на развод і ўрэшце дачакалася таго шчаснага моманту, калі ўсю «Рэйнбаў фэмілі» разам зь ейным здраднікам-мужам паступова перасаджалі за дробныя крадзяжы, бо выдаткі камуны вымагалі ад іх усё большай эканамічнай актыўнасьці ў навакольлі мястэчка. З таго часу новаствораная маладая сям’я з Гомбургу выкарыстоўвае ўспадкаваны паводле пастановы суду дом у Блёвандзе ў якасьці лецішча і ня мае найменшых намераў прапаноўваць яго яшчэ некаму, назаўжды пакінуўшы ня толькі шэрагі чальцоў Дамбартэру, але й незабыўны сьлед у яго гісторыі ў выглядзе згаданага кантрапункту, то бок пункту кантракту.