Неизвестно - Дубянецкі

27 кастрычніка 1985 году. Нядзеля. Выпісаўся са шпіталю з незакрытым лістком - лістком непраздольнасьці. Двойчы прыходзіла дадому ўрач, адзін раз - загадчыца аддзяленьня паліклінікі. Усё “слухалі”, пальпіравалі, глядзелі быццам так, як трэба. Рэцэпты кожны раз пакідаюць так рублёў на 12-15! Такая “бясплатнасьць” лячэньня мяне заўсёды “ўміляе”. Прычым вельмі часта таго, што трэба ў першую чаргу, як, скажам, сустак фортэ, няма. I на- огул я паглядзеў, што ўсе нармальныя лекі, як правіла, замежныя. Вядома, часьцей за ўсё югаслаўскія, венгерскія, польскія, гэдээраўскія, чэхаславацкія. З капіталістычных краінаў няма - на здароўе “свайго” народу шкадуюць валюты.

Што ж датычыць “савецкіх” лекаў, дык я бачыў у бальніцы, як хворыя ад іх адмаўляюцца, усяляк просяць урача выпісаць, напрыклад, не анапрылін, (СССР), а абзідан (замежнае). Дарэчы, у мяне цяпер анапрылін, бо абзідана няма ў аптэцы (жах).

Значыць, мяне выпісалі ўжо на працу. Заўтра, 28 кастрычніка, у панядзелак, іду. Іду пасьля перапынку з 7-га верасьня.

Дай Бог, каб усё было добра са здароўем. Па працы ўжо вельмі засумаваў. Столькі яе назьбіралася! I ўсё такой, што без мяне ня будзе зроблена - баяцца, чакаюць мяне. Хапае і такога, што трэба “адрабляць” назад - бо зроблена было, каб дагадзіць тым самым “пу”.

29 кастрычніка 1985 году. Атрымана адносіна ад гэтага ж чысла (№ 02 - 14/3533) наступнага зьместу:

“Дир. изд. МЛ т. Д-му М. Ф.

Во исполнение реш. дир. ор-в ГКИ БССР поручает изд-ву МЛ подг. и вып. в 1986 г. сб. антирелигиозных произведений Я. Купалы, Я. Коласа, К. Крапи­вы, М. Лынькова, К. Чорного, др. бел. писателей. Изд-ву “Б-сь” предусмотреть выпуск в 1986-1988 гг. по 1-2 плакату атеистической направленности.

Принято к свед., что при подгот. к изд. атеистич. л-ры в ней должны находить отражение вопросы противодействия попыткам класового противника исполь­зовать церковный юбилей для новых идеологических диверсий против нашей страны, враждебных нападок на сов. строй, внутр. и внеш. политику КПСС и Сов. г-ва. В связи с этим в перв. плане выпуска л-ры. назв. тематики, следует предусмотреть выпуск книг, брошюр по критике богословских, клерикальных и буржуазно-националистических толкований места религии в истории нашей страны, об обеспечении свободы совести в СССР, о богатстве безрелигиозной духовной жизни сов. людей, гуманных целях атеистического воспитания.

Председатель М. И. Делец.

Исп. Кузьмич В. В.”.

Неяк трэба будзе хоць з большага падлічыць, колькі за апошнія гады атры­мана такіх дэрэктываў, як яны намі “выконваюцца”. А я магу ганарыцца тым, што пакуль нам удаецца ўхіляцца ад выкананьня гэтых “канстытуцыйных” “парадаў”.

Цікавы дакумент перадалі мне ўчора. Ен датычыць ужо справаў нацыяналь- ных, датуецца таксама гэтым месяцам: 11. 10. 85. (№02-14/3331):

“Дир. изд. МЛ т. Д-му М. Ф.

В письмах в директ. органы республики неоднократно высказывалось мнение

о недастаточном внимании к изучению бел. яз., его использованию в оформлении городов, поселков, рекламы, товаров народного потребления и т. п.

В свете директ. ук-й по данному вопросу ГКИ БССР поручает всем изд-вам республики при тематическом планировании общ.-полит. худож. и др. лит-ры строже учитывать языковое соотношение выпускаемых книг, брошюр, плакатов, буклетов, открыток.

Просим информировать ГКИ БССР о принимаемых мерах к 16 декабря 1985 года.

Председатель М.И.Делец.

Исп. Яцко В.Н.”

Думаю, што гэтым, з дазволу сказаць “дакументам” тыя “дырэктыўныя органы”, на якія ідзе спасылка, вырашылі засланіцца ад важкіх і законных патрабаваньняў “увагі да вывучэньня беларускай мовы, яе выкарыстаньня ва ўсіх сферах жыцьця рэспублікі.

А чаго патрабуе Дзяржкамвыд “у сьвятле дырэктыўных указаньняў па гэтаму пытаньню”? Прама скажам: не багата. Можна нават сказаць, што гэта “антыпат- рабаваньні”. Прыгадаем, як заўвагі, што былі нам дасланыя пасьля абмеркавань- ня ў ЦК КПБ праектаў і планаў выпуску, і рэдакцыйнай падрыхтоўкі на 1987 год. У іх, як вядома, было патрабаваньне павялічыць выпуск выданьняў на... рускай мове за кошт памяншэньня выпуску беларускіх выданьняў!!! Саюзны Камітэт ужо некалькі гадоў запар даводзіць да нас гэтае самае патрабаваньне. Дык цікава, што 16.ХІІ. г.г. адкажуць Дзяльцу яго выдаўцы, апрача, вядома, Дубянецкага?

Я падрыхтую і дашлю сумленны выклад маіх поглядаў на становішча бе­ларускай мовы ў рэспубліцы, у тым ліку фрагментам пакажу “выкарыстаньне” яе ў выдавецкай справе.