Павел Місько - Эрпіды на планеце Зямля

- Давай сюды, - скіраваў Ваня Эрпіда на дарожку, што вяла проста да звярынца. - Ён можа такое, што вам нават і не снілася. Дарогу, дарогу яму!

Не ўлічыў Ваня, едучы ў горад, што тут такая процьма народу. «Як ад іх адкруціцца? Яны ж і кроку не дадуць ступіць!» - пакутліва думаў ён.

- Эрпід, ты іх усіх прасвяціў, запісаў? - Ваня думаў, што такім пытаннем трохі адпужае цікаўных. Але дзіва што!

Ледзь паспеў Эрпід пацвердзіць, што запісаў, як усчалася гамана: «Усіх-усіх запісаў?! А як запісаў, як прасвечваў? Гэтак, як рэнтген?» - «Калі рэнтгенаўскімі прамянямі, дык гэта ж шкодна!» - «І куды глядзяць настаўнікі?» - «Сынок, адыдзі ад гэтага жалезнага пудзіла, бо захварэеш!» - «Дачушка, ты ж у звярынец хацела, а гэта ўжо прыліпла, цацку знайшла?»

Калі дзеці ўбачылі, што на твары Эрпіда заміргалі лямпачкі, зноў сыпанулі пытаннямі: «Дзе ты браў дэталі для робата?» - «А я змагу такі зрабіць?» - «Ён на батарэйках ці можа падзараджацца токам, як акумулятар у аўтамабілі?» - «А чаго ён заміргаў, мо яму кепска стала?» - «У яго ўсярэдзіне магнітафон ці як ён гаворыць?»

Выручыў Эрпід:

- Будзеце знаць усё да канца, састарыцеся, як аўца.

Дружны выбух смеху, захопленыя выгукі: «Ну і шпарыць! Ну і чорт лазаты!» - «А ён гумарыст! Ваня, а ён у цябе з гумарам!» - «Як жывы!»

Ваня пашукаў у правых кішэнях, потым перакінуў Жучка пад другую руку, праверыў левыя кішэні ў штанах і пінжачку - нідзе ніводнай манеты!

- Эрпід, звярынец мы не можам агледзець: у кішэнях вецер свішча.

Эрпід патушыў лямпачкі.

- Інфармацыю не зразумеў. Вецер не можа ў кішэнях свістаць. А мо ты хочаш сказаць, што падраныя кішэні?

Дзеці зноў зарагаталі. Яны ўжо любілі Эрпіда і гатовы былі рагатаць нават з выстаўленага мезенца.

- Я хачу сказаць, што няма ні капейкі грошай, не зможам купіць уваходны білет, - растлумачыў Ваня.

- Мы дамо! Мы назбіраем! - загарэўся хлапчук з рабаціністым носам, палез у кішэню. - Во, пятак магу даць. Хто больш? - Ён склаў далоні каробачкай і затрос у іх манету.

У рукі яму са звонам пасыпаліся медзякі.

- Іван Аляксеевіч, я хачу сфатаграфаваць грошы. Я не разумею іх прызначэння, - сказаў Эрпід. - У нас грошай няма.

- Ты... як цябе зваць? Паднясі яму манеты да акуляра, хай пераздыме, - папрасіў Ваня.

- Грыша я, Грыша! - сказаў рабаціністы. - А пра што ён гаворыць? Дзе гэта ў іх няма грошай?

І не толькі рабы Грыша зацікавіўся словамі Эрпіда. Каб папярэдзіць новыя пытанні, Ваня паспяшаўся сказаць:

- Вы не вельмі звяртайце ўвагі на яго словы. У яго рэле перагарэла і адключаны трыццаць два блокі памяці, от і загаворваецца часам... Яму ўсё здаецца, што ён з другое планеты да нас прыляцеў... Кгы-км... - Ваню было ніякавата ад такое хлусні, і ён нахіліўся да самага твару Эрпіда. - А ты не звяртай увагі на мае словы. А то можа стацца, што з гэтага падарожжа не вернешся, - прашаптаў яму.

- Інфармацыю зразумеў, - кінуў Эрпід.

Рабаціністы Грыша быў пракідны, баявіты. Ён і ў касу палез без чаргі, і каля цёткі, што правярала білеты, падняў шурум-бурум:

- Таварыш кантралёр! Прашу арганізаваць праход! Прашу наладзіць парадак! На тэрыторыю звярынца праедзе Піпетка - Піянерская перасоўная тэлевізійная камера. Будзем здымаць кінажурнал.

- Ой, а я ж прычоску сёння не... Я ж не хадзіла ў цырульню! - перапалохалася кантралёрка.

- Таварыш кантралёр! Вы ж не дзікі звер, вас Піпетка толькі краёчкам аб'ектыва захопіць, - важна сказаў Грыша. - Дый без цырульні вы як артыстка кіно выглядаеце!

Цётка хутчэй шмарганула з боку на жывот сваю сумачку, дастала патрэбныя прычындалы і, углядаючыся ў люстэрачка, пачала падмалёўваць губы і бровы, даставаць з-пад шапачкі чубок валасоў на лоб.

- Калі ласка! Праходзьце, праязджайце! Здымайце кіно! - Яна адступіла з праходу ўбок, абедзвюма рукамі запрашаючы Эрпіда, і нават схілілася ў паклоне.

Эрпід важна, без паспеху праехаў цераз вузкі ўваход. За ім прайшоў Ваня, потым яшчэ некалькі хлапчукоў. Грыша стаяў ззаду і прыгаворваў:

- Прапускайце, прапускайце смялей! Гэта асістэнты... Гэй вы, рыхтуйце месца для здымкаў! А на некаторых ёсць білеты! - Трос ён дзвюма сіненькімі паперкамі, хоць хлапчукоў прайшло чалавек дзесяць.

- Калі ласка! - не пераставала запрашаць кантралёрка. - Здымайце кіно... Шкада, што Мішкі няма... Ён цыркач у нас, колісь у цырку выступаў ды састарэў, нам перадалі... Ага... Дык ён і танцаваў у клетцы, і цераз галаву куляўся, і лапу працягваў, каб цукерку далі... Шкада, уцёк сёння ноччу. Мы ўжо ўсю міліцыю на ногі паднялі. Прыязджалі з сабакам сляды нюхаць... Мядзведзь-то і свойскі, абучаны, але ж звер і ёсць звер. А звер на волі - гэта не жартачкі. - І раптам спахапілася: - А гэтыя - таксама асістэнты? Не?! Вашы білецікі папрашу! Бач ты, падшыванцы...