Уладзімір Арлоў - Добры дзень, мая Шыпшына

— Калі ласка, не маўчыце,— папрасіла яна.— Гаварыце што-небудзь.

— Самая пара,— пагадзіўся ён.— Дык на чым мы спыніліся на беразе? Калі я не памыляюся, на тым, што чалавеку трэба ў нешта верыць?

Яна кіўнула.

— I ў што верыце вы?

— У сына.

— Таго самага?

— Не, у звычайнага.

— Гэта штосьці новае.

— Ніякае не новае. Проста я веру ў майго сына.

— У вас ёсць сын?

— Хутка будзе,— адказала яна.— I я выхаваю яго сапраўдным чалавекам.— Гэта «я» было вельмі падкрэсленае.

— А бацька?

— Яго няма.

— Ад святога духу?— па інерцыі хмыкнуў Кастусь, ужо адчуваючы, што гаворыць не тое.

— Не, не ад святога. Але гэтага чалавека папросту не існуе. Гэта быў міф, які я сама прыдумала. I праўда ў ім толькі тое, што ў мяне будзе сын.

— А што кажуць бацькі?

— Яны мяне выгналі.

— Як гэта выгналі?

— Звычайна. Спачатку яны прымушалі мяне зрабіць, каб сына не было, але я не згадзілася, і яны мяне выгналі.

— I калі гэта здарылася?

— Сёння.

— А навошта вы прыйшлі ў бар?

— Хацелася да людзей.

— А за мой столік, чаму вы селі за мой столік?

— Я ўбачыла вашы вочы, калі вы стаялі каля стойкі.

— Ну і што?

— Яны не такія, як звычайна бываюць у людзей.

— А якія, якія, можаш ты мне растлумачыць?

— Страшныя,— павагаўшыся, адказала яна.— Вас нельга было пакідаць аднаго.

Усё гэта звалілася на Кастуся так раптоўна, што ён не стрываў:

— Хто цябе прасіў лезці да мяне? Ты хоць разумееш, што, калі падымецца сапраўдны вецер, мы прасцей простага трапім у госці да рыб?

Толькі цяпер Кастусь нарэшце па-сапраўднаму зразумеў, што ён не адзін, што побач другі чалавек, гэтая незнаёмая дзіўная дзяўчына, якая, замест таго каб румзаць цяпер дзе-небудзь у пад'ездзе, сядзіць разам з ім у лодцы без вёслаў, і гэтую лодку адносіць усё далей і далей ад берага.

Ён адчуў, як у сэрца закрадаецца страх. Спадзявацца на нечую дапамогу марна. Рудому лодачніку і яго сабутэльніку, якія толькі і ведаюць, што яны ў моры, мора цяпер па калена.

Трэба было нешта рабіць. Першая думка — залезці ў ваду і, плывучы, штурхаць лодку да берага. Паспеўшы ўжо расшпіліць кашулю, ён сцяміў, што гэта магло б дапамагчы дзе-небудзь на зацішным возеры, але толькі не тут. Заставалася адно — трымацца супраць хваляў, каб не перакуліцца. Ён сцягнуў з ног чаравікі і, падграбаючы імі, стаў паварочваць лодку, усцешна адчуваючы, што яна слухаецца.

— Баішся? — спытаў ён, каб падбадзёрыць дзеўчанё.

— Трошачкі. А ты? — Яе «ты» прагучала так натуральна, што Кастусь нават не змеціў яго.

— А! Ты, калі ласка, не зважай, што я тут накрычаў. Гэта з дурасці. Усё будзе добра. Ночы цяпер кароткія, а там рыбакі заўважаць. Невялікая марская прыгода.

Кастусь разумеў, што яго надзеі спраўдзяцца толькі ў тым выпадку, калі не будзе шторму, альбо калі іх паспее зняць якое-небудзь судна. Іначай пакінутаму на беразе гадзінніку давядзецца адлічваць час для новага гаспадара.

Яго чакала яшчэ адно непрыемнае адкрыццё: лодка працякала, і пад нагамі ў іх неяк непрыкметна ўжо набралася з добрае вядро вады. На шчасце, пад нагамі валялася бляшанка з-пад кансерваў. Дзеўчанё, перахапіўшы Кастусёў позірк, адразу скеміла і ўзялося за справу.

— Як цябе завуць? — спытаў Кастусь.

— Галка,— і яна хуценька паправілася: — Галіна.

— Галка? — узрадаваўся ён.— А ты да яе падобная. Чорная і нос дзюбкай.

Іх несамавітае судна, неслухмяна крутануўшыся, зачэрпнула вады. Кастусь, зноў павярнуўшы лодку носам да хваляў, мусіў кінуць сваё веславанне і таксама выліваць ваду — чаравікам. З'явілася новая небяспека, але Галка не павінна была адчуваць яго трывогу, і ён як мага спакайней заспяваў:

Кацілаоя чорна галка

Па бару, па бару,

А за ёю ясны сокал

Паблізу, паблізу...

Яна ўзяла матыў і, не забываючы пра бляшанку, падпявала. Сустрэўшыся вачыма з Кастусём, гарэзна ўсміхнулася і назнарок весела сказала:

— Я — Галка, а сын будзе Валодзя.

Дзіўна, думаў Кастусь. Вось чалавек не паспеў нарадзіцца, а ўжо некаму патрэбны.

— Паслухай, а адкуль ты прыехаў? — спыталася Галка.

З Беларусі.

З Беларусі?! А я ў вас была. Мы на аўтобусе цэлы тыдзень па Беларусі ездзілі. Хатынь, Белавежская пушча. Потым мясціны, дзе Міцкевіч нарадзіўся... А ведаеш, што мне больш за ўсё запомнілася, на ўсё жыццё, напэўна? У нас аўтобус аднойчы ўвечары зламаўся каля нейкай вёскі. Восень, дождж: ні палаткі паставіць, ні вогнішча раскласці. Думалі ўжо, у аўтобусе начаваць прыйдзецца, а тут аднекуль бабуля, старэнькая такая, з лыжнай палкай замест кійка. I яна ўсіх нас, дваццаць чалавек турыстаў, да сябе забрала. Уяўляеш? Дождж, вецер, а мы каля цёплай печкі малако п’ём. Кубкаў на ўсіх не хапіла, дык мы па чарзе. А бабуля ўсё нешта на стол нясе і нясе і ўсё прыгаворвае: «Ешце, дзеткі, ешце». Мы: «Дзякуй, бабуля, не галодныя». А яна: «Крый божа, дзеткі, галодных карміць».