Валянцін Акудовіч - Дыялогі з Богам

Ты — чысты аркуш паперы, на якім я пішу гэтыя словы.

Але з чаго тады цяжар нябёсаў і млосць у сэрцы?

Алесю Анціпенка

Канцуючы нізку «сакральных» тэкстаў, я дазволю сабе наастачу яшчэ трохі гуллівых развагаў…

Якая, кажучы мовай чалавека, прырода Бога? Па сутнасці мы нічога пра гэта не ведаем. Мы толькі ведаем, што Ён — наша ўсё! Бо гэта Ён стварыў Свет, ды не проста так з абы нічога, а каб было дзе аб’явіцца чалавеку. Праўда, і па сёння ніхто не даў рады зразумець, на якую халеру Яму гэта было патрэбна?! Але галоўнае, што мы зусім не ведаем па якіх законах Бог сам зладжаны і як Ён функцыянуе паводле самога сябе. Праблема для нашай эўрыстыкі найперш у тым, што ў вядомым нам свеце нішто не сведчыць пра магчымасць такой Ініцыяцыі, якая магла б уласнаруч (ды яшчэ за кароткі час) выштукаваць гэткую, нічым не вымерную касмагонію. Інакш кажучы, тыя фізічныя (паводле нашай эмпірычнай веды) законы, якімі арганізаваны і трымаецца гэты Свет, не даюць ніякай падставы меркаваць, быццам Нешта можа быць патэнцыйна настолькі крэатыўным ды магутным, каб з уласнай сваволі вымудрыць не проста сонца ды колькі планетаў, але і мільёны галактык. Дарэчы, калі Бог ствараў Свет выключна дзеля таго, каб было куды аб’явіцца чалавеку ( Эмануэль Сведэнборг нават лічыў, што Свет мае форму вялізнага чалавека. ), дык навошта яму былі яшчэ і тыя «мільёны галактык»? Ці не хапіла б чалавеку адной сонечнай сістэмы (ну хай сабе адной галактыкі)? Не зразумела! Таму давайце звернемся да таго, што мы разумеем ці, калі нават не разумеем, дык чаму даем веры.

Найперш мы верым, што Бог усё можа. Гэта значыць, што для Яго няма нічога немагчымага. Апошняе прынцыпова дзеля майго здумлення. Тут толькі варта заўважыць, што «усё можа» зусім не азначае, быццам Ён для кожнай дзіркі затычка. Калі нешта здольнае аб’явіцца само па сабе, дык з чаго Богу дарэмна марнаваць уласныя сілы? Гэтак меркавалі і дэісты, якія з Богам звязвалі адно стварэнне Свету, а ўсё наша зямное аб’яўлялі прэрыгатывай прыроды і самога чалавека. Але я не адэпт Дэізма. Последам за рознымі іншымі адмыслоўцамі,скажам, тым жа Стывенам Хокінгам, я схільны думаць, што паколькі Свет і без боскай помачы абавязаны быў узнікнуць сам з сябе дзякуючы гравітацыі, дык Бог і не займаўся гэтай справай. А чым Ён займаўся? Паводле Бібліі, Бог стварыў толькі ласкавае сонейка (ну і колькі жменяў зорак дзеля прыўкрасы нашаму воку), якое штодня па колу абплывае зямлю (таксама Ягоных рук справа), каб ніхто і з ніякага боку на ёй лішне не мёрзнуў. Аднак, пра што вышэй ужо казалася, сонейка і зямля ў Ягоным праекце былі зусім не загалоўнымі чыннікамі, і нават мора з кітамі такім не былі. Бо усё тут згаданае, і безліч усяго не ўлічанага, адмыслова штукавалася адно дзеля Чалавека.

Якраз у такой прапорцыі – сонейка, зямля, чалавек,— усё выглядае надзвычай гарманічна, як і мае быць у Бога. Але паспрабуйце сюды дадаць мільёны тых галактыкаў з чорнымі дзірамі, патухлымі сонцамі, рознымі белымі і чырвонымі карлікамі, пратуберанцамі ды ўсялякім іншым страхоццем, і ад боскай гармоніі знаку не застанецца. Як і ад боскага стварэння (чалавека), бо ў такой бясконца пачварнай праекцыі ён робіцца маленькім і пустым, як дзірка ў голцы. А хіба Бог столькі вымагаўся дзеля таго, каб у мностве павялічыць колькасць дзірак у Свеце? Зразумела, не дзеля гэтага...

Толькі далей мы збочым у трохі іншы, больш актуальны для нас накірунак. Пра тое, як Богам ствараўся гэты Свет існуе даволі самых розных паданняў, аднак мне нідзе не сустракалася хаця б згадка, як майстраваўся той Свет — ён як бы дадзены нам a priori. Хаця якое тут можа быць апрыёры, калі Бог праз «Біблію» усім патлумачыў, што пачаў ствараць Свет лічы з нуля, ex nihil. А значыць і таго Свету раней таксама не было. З апошняга вынікае, што той Свет мусіў стварыцца пасля гэтага, ў восьмы ці нейкія наступныя дні, паколькі ў першых сямі працаднях Бога пра яго няма хоць якога напамінку. Ну то і хай сабе. Але ж ці не дзівіць вас той факт, што і потым Біблія, распавядаючы пра шматлікія штукарствы Бога, ні словам не згадвае аб тым, як Ён вымудрыў той Свет. Хаця менавіта гэты акт тварэння для чалавека ёсць самым цікавым ва ўсіх боскіх справах, бо тут чалавек адно між іншым, а туды ён патрапляе назаўжды.

Як ужо казалася, каб паўстаў гэты Свет, дапамога Бога была без патрэбы. Затое той Свет – на маё уласнае маркаванне, —стварыць мог толькі Бог. Ужо хаця б таму, што патойбочны космас прэзентаваны як існы насуперак усіх вядомых нам законаў фізікі, біялогіі, матэматыкі, логікі… усіх. А гэта значыць, што вымудрыць яго мог адно той, для каго няма нічога немагчыма. Менавіта такога адмыслоўца мы і называем Бог.