Наталка Харытанюк - Смерць лесбіянкі

Я прытулілася да мура, заплюшчыла вочы — і раптам усё прапала. Закаханая парачка наперадзе, пошук Вялікага Часу, уцёкі, нізкая столя лазу.

Усё прапала, і перад вачыма нечакана паўстала зусім іншая карціна.

Карціна, якая разгарнулася ў той дзень перад маімі вачыма, не выцерабіцца ў мяне з памяці ніколі. І я буду прыгадваць яе ў самыя шчаслівыя і самыя горкія моманты свайго жыцця. Магчыма, я прыгадаю менавіта яе і ў самы апошні. Каб паглядзець Богу ў вочы. Наўпрост.

Седзячы ўглыбі падземных лазаў, я пабачыла, як на нізкім цёмным небе запалілася адначасова два сонцы — адно з іх упала і распырскалася ў безліч густых залатых кропляў. Кропля — цягучая і смаляністая, як калёная жывіца — упала перада мной і пачала імкліва выцягвацца ў дрэва. З дрэва вырасталі галінкі, з галінак — лісты. І ўсе яны цьмяна-празрыстыя, мядовых і бурштынавых адценняў. Ды раптам дрэва, застаючыся самім сабой, стала яшчэ і Ім.

Хто такі Ён — я не ведала. Дакладней, ведала вельмі добра, але што сэнсу? Веда сама па сабе — некаштоўная. Я адчувала, што нарэшце патрапіла туды, дзе ўсё пачалося. Дзе ўсё мае сэнс. Туды, адкуль усё, што было, выглядае недарэмным.

І яшчэ я ведала, што вось Ён, з усімі сваімі рукамілістамі, ззяннем і знітаванасцю — перада мной, але не ўсё так проста. Я адчувала спінай — за мной сочыць Яна. І Яе было вельмі шмат.

Я адчувала спінай Яе памарочлівую вабу — і, як алені ў дрыгве, — рахмана цягнулася да яе цеплыні. Толькі ў апошняе імгненне — ужо абняўшы Яе — я павярнулася да дрэва і паспела спытаць: а што ў вас там?

— Туды нікому нельга, — суцешыла Яна сваёй шырокай сакавітай усмешкай.

— Нікому, — пагадзіўся Ён спакойным блізкім голасам. — Толькі тым, хто сам сабе дазваляе.

І працягнуў мне галінку. Я не вагаючыся паклала далонь у адзін з самых шырокіх лістоў на гэтай галінцы — і адчула ў тое самае імгненне, як незямная сіла ірванула мяне і вырвала да сябе.

Мая рука ўсё яшчэ адчувала поціск Яго далоні, калі Ён блізка і ласкава прашаптаў над маім тварам: “Прачынайся”.

Гэта быў Міхал, — зразумела я, калі расплюшчыла вочы і прыгледзелася да асветленага ліхтаром твара.

— Навошта ты віжаваў за мной? — ледзьве вымавіла я — ад незямнога рукання, згубленай вабы і знойдзенай раўнавагі перад вачыма ў мяне ўсё плыло.

Міхал адказаў не адразу — спачатку ён паднес ліхтар да майго твару. І зноў яго шэрыя вочы, здавалася, свідравалі мяне.

— Мы не дагаварылі. Пра вечнае пакаранне. Я хацеў дагаварыць. — І памаўчаўшы: — Ты ўпэўненая, што яго няма — там, пасля пераходу?

— Я ўпэўненая. Пасля пераходу мы патрапляем не ў пэўнае месца, лепшае ці горшае, — пачала я, апусціўшыся на зямлю, бо мне цяпер больш за ўсё на свеце хацелася суцішыць свае напятыя цягліцы. — Нас чакае час. І калі загадзя парупіцца і зрабіць гэты час дасканалым — то ў ім не будзе ні пекла ні нябёсаў у тым выглядзе, у якім мы іх уяўляем — нейкім канкрэтным месцам. А значыць, і вечнага пакарання не будзе — бо нас не будзе дзеля чаго караць. І галоўнае — дзе караць, таксама будзе няясна. Бо ў дасканалым часе з намі заўсёды будуць вобразы прыгажосці. Мы зможам імі абараніцца. Ці асланіцца. — І памаўчаўшы дадала: — З табой яны будуць дык дакладна.

— Адкуль ты пра гэта ведаеш?

— Сама прыдумала, — бясхітрасна схлусіла я. Хаця не зусім і схлусіла.

Міхал усміхнуўся — так, нібыта ён не мог мне паверыць, але і прызнавацца ў гэтым не хацеў. У гэты момант у яго дагарэла апошняя запалка.

Я адчула яго частае неглыбокае дыханне зусім побач са сваім вухам. Што цяпер будзе? — толькі і пранеслася ў мяне ў галаве. Гэта яна — абавязковая эратычная сцэна ўсякага дэтэктыва? — падумала я, і ўсярэдзіне стала пуста і холадна. І зноў захацелася есці. Ды толькі гэта не дэтэктыў — рашуча запратэставала я. Гэтыя тры дні, якія я пражывала ў Полацку, не могуць быць перагранымі і прачытанымі наноў. Яны сапраўдныя, а значыць — у іх сэнсы не абавязаныя рыфмавацца, сцэны — быць паслядоўнымі ў сваім накале жарсцяў, а канцоўка не будзе звязаная з пачаткам. У іх не будзе жанравых межаў. У гэтых днях усе падзеі матываваныя не вядомым мне патайбочным аўтарам. Вось толькі які жанр ён меў на ўвазе, калі прыдумляў развязку?

На гэта адказаць сабе я не паспела — нехта гучна ўдарыў Міхала па галаве, Міхал спачатку асунуўся на калені, а пасля і зусім упаў ніц. Я ўглядалася ў цемру — і бачыла там толькі абрысы пачвары.