Павал Місько - Прыгоды Бульбобаў

- Мо праз месяц.

- За гэты месяц яны павінны навучыцца і хлябтаць, і густое, цвёрдае есці.

- Праз месяц мы ў школу пойдзем, у першы клас, - пахваліўся Толя.

- Ага, і я ў першы! - кінуў Коля.

- Маляўкі! Я ў чацвёрты пайду, і то не хвалюся. Хто са мною зараз на рэчку? Я вудачку вазьму і Султана.

- Баба будзе сварыцца, - уздыхнуў Коля.

- Эх вы! Бабчыны ўнучкі! - пагардліва скрывіў губы Генка.

- Я пайду! І Бульку вазьму! - сказаў Толя.

- А я - Боба! - узрадаваўся Коля і пагушкаў майго браціка.

І я ўзрадаваўся, захваляваўся: што такое рэчка? Ці далёка?

Мы ж не можам далёка ісці. І што гэта за Султан такі?! Толькі і чуеш - Султан, Султан...

А яшчэ я думаў: чаму мы непародзістыя? Хіба кепска жыць непародзістым? У нас жа і лапы, і хвост, і галава, і ўсё такое. Усё на месцы...

Толькі не думаў я, куды хочуць нас забраць Толя і Коля. Проста забыў пакуль што пра гэта.

Мы з Бобам не пайшлі сваімі нагамі. Нас панеслі на руках Толя і Коля.

Які ж вялікі белы свет! Акрамя двара ёсць яшчэ і вуліца, абапал яе стаяць вялікія дамы. З якога выйшаў Генка, я не прыкмеціў, хоць з рук было ўсё лепш відаць, чым з зямлі. Апынуўся ён каля нас нечакана, побач з ім быў высокі шэры сабака. Мо да барады Толю і Колю. Сам шэры, а жывот у яго светлы, спіна з чорнай палоскай. Якія рухавыя і вясёлыя ў яго вушы! Стаяць тырчком, імгненна паварочваюцца ва ўсе бакі. Я адразу здагадаўся, што гэта Султан. Нават патузаўся на руках у Толі, папішчаў, паняўкаў. Хацеў, каб Султан заўважыў мяне. Але ён ішоў побач з Генкам, крок у крок, і нават не зірнуў на мяне. І на Боба ні разу не зірнуў, быццам мы і не існавалі зусім. От жа ганарысты!

Ішлі мы доўга. Генка часам строга пакрыкваў на Султана: «Да нагі!», «Ісці побач!», хоць ён і так ішоў каля яго нагі. Калі і вытыркаўся наперад, то на паўгалавы, не больш.

Каля аднаго дома дарогу нам перабегла штосьці шпаркае і чорнае. Султан памкнуўся быў следам, але Генка крыкнуў: «Фу! Побач! Ты што - ката зроду не бачыў?» І Султан замёр на месцы, вінавата вільнуў хвастом. Але Генка ўсё роўна памахаў пальцам перад яго носам, гаварыў яму нешта сярдзітае. Султан у адказ угінаў галаву, прыціскаў вінавата вушы.

Сур'ёзны чалавек Генка!

Потым вуліца і дамы скончыліся, пачалася роўная, зарослая нечым зямля. Колер раслін быў такі, як і ў дрэў за нашым плотам, - шэры. Я хацеў убачыць, дзе канец гэтай роўнай зямлі, і не змог: расплывалася ўсё ў вачах.

- Мой Султан ужо выконвае шмат камандаў, - хваліўся Генка ідучы. - Бачыце, можа без павадка ісці побач. Ніколі ў чужога не возьме яду, нават самую смачную. Ведае, што «Фу!» - значыць «Нельга!», «Няможна!». Скажу - палку прынясе... Во, глядзіце... - Генка падняў з зямлі нейкую крывуліну, кінуў уперад. - Султан, прынясі!

Султан ірвануўся з месца і тут жа прынёс Генку тую крывуліну. Генка пахваліў яго, пагладзіў па галаве. А Султан ужо глядзеў на яго не вінаватымі, а вясёлымі вачыма, прытанцоўваў, віляў задам. Потым стаў на заднія лапы і пхнуў пярэднімі Генку ў грудзі. Генка пахіснуўся, адступіў на крок. Здаровы Султан і на задніх нагах намнога вышэйшы за яго.

- Ты што - падурэць хочаш? - спытаў Генка.

Султан адбегся паўкругам, вушы прытуліў да галавы, павільвае і задам, і хвастом больш у адзін бок. «Правільна Генка зразумеў Султана, правільна...» - хацелася мне сказаць, але па-чалавечы я не ўмеў.

Генка крыкнуў: «Гэй-гэх!», стаў на рукі, хацеў прайсціся колам, але ўпаў. І тут жа ўскочыў, прыпусціўся за Султанам. А той уцякаў ад Генкі кругамі, выпучваў спіну і яшчэ больш выгінаўся ў адзін бок - цвяліў Генку. Потым уцякаў Генка, а даганяў Султан. Дагнаў, паваліў на зямлю. Яны пачалі валтузіцца і качацца адзін цераз аднаго, Султан нібыта кусаў Генку. Але, мабыць, Генку не балела, бо ён стаў зусім несур'ёзным чалавекам. Рагатаў, выкручваўся з-пад Султана, прыціскаў яго рукамі да зямлі. А сам Султана не кусаў.

І так мы яшчэ доўга ішлі, а Генка і Султан бегалі вакол нас кругамі. Султан увагрэўся, з разяўленага рота высунуўся і матляўся доўгі язык. У Генкі таксама быў разяўлены рот, але язык не матляўся.

- Ой, якая тут трава зялёная і мяккая! А колькі кветак! - сказаў Толя і пусціў мяне на зямлю. Коля тут жа пусціў і Боба.

Я яшчэ раз паглядзеў на зямлю, пакрытую травою. Ні якая яна не зялёная. Шэрая!

- І чырвоныя кветкі! І сінія! І белыя! - крычаў Коля, ірвучы кветкі.

Я не бачыў ні чырвонага, ні сіняга - толькі шэрае. І сям-там на гэтым шэрым былі белыя плямкі кветак - белыя я бачыў. Затое чуў я столькі ўсякіх пахаў, што ажно кружылася галава.