Павал Місько - Прыгоды Бульбобаў

- Есці, есці... - запішчаў Боб. Ён мо і не чуў усяго, толькі пра яду і думаў, таўсцель.

- Ну, наце, карміцеся... - дазволіла мама. - Галоўнае - умець назіраць, умець распазнаць, што гаворыць сабака хвастом, вушамі, спінаю, пысаю.

Мама ласкава ўсміхалася - я пазнаў гэта па голасе, па маршчынках, што парабіліся ў куточках яе вачэй. Я ўжо ўмеў крыху назіраць.

Генку, у якога ёсць сабака Султан, прывялі назаўтра Толя і Коля. Праўда, без Султана.

Спачатку мы пачулі іх звонкія галасы. Адразу прачнуліся, але ўставаць не хацелі. Мы песціліся, пазяхалі - хто даўжэй прабудзе з разяўленым ротам?

- А я кажу, непародзістыя! - набліжаўся нечы незнаёмы голас.

- Пародзістыя, пародзістыя! - у два галасы даказвалі Толя і Коля. - Яны шэрыя, як аўчаркі! Мы іх у горад забяром, выгадуем дзвюх аўчарак!

- Ха-ха-ха! І яшчэ раз - ха! - ужо зусім блізка чуўся незнаёмы голас. - Калі хочаце ведаць, на ўсё сяло ў мяне ў аднаго пародзісты сабака. Чыстакроўная аўчарка. Адкуль у Пальмы могуць быць пародзістыя дзеці, калі сама невядома хто?

Мне ўжо не падабаўся гэты незнаёмы голас. Задавака, мабыць, той, хто гэтак гаворыць. І нахабнік. Яшчэ не бачыў нас, а ўжо зневажае, абзывае непародзістымі. І на маму нашу абы-як - «невядома хто...». Як гэта невядома? Кожны тут ведае, што яна наша мама і лепшая за ўсіх.

Мяне ўсё больш разбірала злосць...

Каля будкі затупацелі і заціхлі крокі. Дзеці прыселі, мы ўбачылі Толю, Колю і незнаёмага. Твар у незнаёмага доўгі і нос доўгі, рот малы і вузкі. Незнаёмы працягнуў у будку руку з вялізазнымі пальцамі, схапіў мяне за лапу. Мне забалела, і я цапнуў зубамі.

- Ого! - незнаёмы адхапіў руку. - Ого, зубкі паказвае... Гэта добра. І глядзяць абодва лупата, разумна - таксама добра. Іх ужо выхоўваць трэба. Калі што не так будуць рабіць - караць.

Незнаёмы схапіў мяне за каршэнь, выцягнуў з будкі, хоць я і ўпіраўся.

- Вось так караць, вось так... - Ён даў мне ў нос дзве пстрычкі.

Я заскуголіў: было і крыўдна, і балюча. За што?!

- Ты... Ты!.. Яму ж баліць! - ледзь не заплакаў разам са мною Толя. Выхапіў мяне з яго ўчэпістых рук. - Ён цябе любіць не будзе! Ты гадкі, Генка!

- І не трэба, каб ён кожнага любіў. Трэба, каб любіў толькі свайго гаспадара. Толькі гаспадара слухаўся. Мой Султан слухаецца толькі мяне. Маё слова для яго закон!

- Генка, а паспрабуй Боба вазьмі! - сказаў Коля.

Толя прысеў на кукішкі, заглядвае ў будку, трымаючы мяне. Каля яго прысеў Генка, за Генкам - Коля. Усе глядзяць у будку. Я нічога ў ёй не бачу, у лазе цёмна, нібы там ноч.

Генка дастаў за шкірку Боба. Пасадзіў на сагнутую левую руку, праваю пагладзіў і тузануў за вуха. Боб, замест таго каб цапнуць за руку зубамі, лізнуў.

- Э-э, кісель... На! - Генка сунуў Боба Колю. Цярнуў палізаным месцам аб штаны. - Хаця пачакай... Паглядзім у роце.

Коля трымаў Боба, а Генка разяўляў, раздзіраў яму рот.

Расшчапіў, заглянуў...

- Кісель, я ж кажу... А ў гэтага?

Генка павярнуўся да Толі, у якога на руках быў я. Працягнуў да мяне рукі. Я завурчаў ад злосці. Не хапала, каб лезлі мне ў рот з нямытымі рукамі! Але Генка злаўчыўся і схапіў мяне адною рукою за верхнюю сківіцу, другою - за ніжнюю.

Расшчапіў сілком, хоць я не даваўся і сціскаў зубы з усёй моцы.

- О-о, вось гэты мне падабаецца. І ў майго Султана чорна ў роце. З характарам!

Я не зразумеў, хто з характарам. Я ці Султан? Калі я, то хіба гэта кепска?

- Выхоўваць іх трэба, выхоўваць, - паўтарыў Генка. - Строгі рэжым...

- Яны ж яшчэ маленькія! Другі месяц пайшоў, што яны разумеюць? - гаварылі Толя і Коля.

- Ужо трэба пачынаць выхоўваць. Ужо! Калі хочаце забраць з сабою, у кватэры трымаць... Гэта вам не ў сяле! - Генка зайшоў за будку, за ім Толя і Коля. Генка падняў той абручык, што пах мамаю. За абручыкам пацягнуліся адно за адным кольцы. Яны былі злучаны паміж сабою! - У сяле сабак добра трымаць, - гаварыў Генка. - Пасадзіў на ланцуг - і хай брэша. Дайце цвічок і малаток... Уваб'ём во тут у сцяну - чапляць аброжак. Каб не валяўся абы-дзе. А мо самі ўваб'яце?

- Самі! Самі! - заківалі галовамі Толя і Коля. Генка паклаў аброжак на будку.

- Гэта мы пускаем Пальму гуляць, - сказаў Толя. - Шкада яе.

- Я так і думаў, што вы... У дзеда Антона яна не вельмі разгульвала.

Я не разумеў, пра што яны гавораць. Як гэта - саджаць на ланцуг? Мяне каб пасадзілі на тыя халодныя кольцы, то я ўцёк бы ў будку. Холадна ад іх у лапы, у хвост.

А ў будцы цёпла, мякка, утульна.

- І трэба іх падкормліваць ужо, вучыць есці. Калі ваш тата забярэ вас? - спытаў Генка.