Піліп Ліпень - Рабаваньне па-беларуску

Загучала музыка. Да зьдзіўленьня Лявона, гэта была тая самая «Ліпа», якую сьпяваў сьвятар у царкве. Лявон асьцярожна, каб не шумець, прысеў на кукішкі, абапёрся сьпіной на мур і крадком пазіраў то на Рыгора, то на Кастуся. Рыгор нерухома стаяў за кратамі, утаропіўшы погляд у калёнку, а Кастусь пасьля другога куплета апусьціўся на канапу, адкінуўся на сьпінку і паціраў рукою лоб.

На гэтых словах Кастусь усхліпнуў і дастаў з задняе кішэні штаноў белую хустачку. Ён падняў на Лявона вочы, поўныя сьлёз і папрасіў яго ўзмацніць гук. Лявон узмацніў і стаў глядзець, што дзеецца з Рыгорам. Рыгор адпусьціў краты і цяпер сядзеў на падлозе, нахіліўшы галаву, гледзячы сабе пад ногі.

Яшчэ празь пяць хвілін, калі наглядар неяк асабліва працяжна ўздыхнуў, а потым засьмяяўся, лёгка і павольна, Лявон зразумеў, што час надыйшоў.

– Палкоўнік, мілосны, скажыце, ці вы шчасьлівыя?

– Так, дзевачка мая, так, – маладым бясклопатным рухам ён закінуў рукі за галаву. – Дзякую табе! Ты спытала пра гэта, і я раптам зразумеў, што шчасьлівы, вельмі шчасьлівы.

– І мы з Рыгорам шчасьлівыя! А хіба могуць адны шчасьлівыя людзі трымаць іншых шчасьлівых людзей пад замком?

– Разумніца! Ня могуць. Бяры, забірай яго, ідзіце, жаніцеся, – ягоны голас ліўся ласкаю.

– Дык вы адчыніце. Ці ключы дайце.

Кастусь, ківаў і шчасьліва ўсьміхаўся. Ён выцягнуў з унутранай кішэні ключы і аддаў Лявону. Перамога! Лявон корпаўся з замком і адчуваў, што песьні ўплываюць і на яго таксама, і нікуды сыходзіць ня хочацца. «Дачакацца Андрона, каб і ён празарыўся, паслухаўшы песень? Няхай таксама стане шчасьлівы? Не, не, ён ня будзе слухаць, ён адразу ўчыніць пагром, у яго ж на твары напісана. Трэба ўцякаць», – і Лявон сьцяў зубы. Больш не разважаць, а толькі дзеіць!

Рыгор па-ранейшаму сядзеў на падлозе, і нават не паварушыўся, калі Лявон страсянуў яго за плячо.

– Хадзем! Хадзем, Рыгору! Уцякаймо адсюль, пакуль спэцназ не зьявіўся!

– Куды нам ісьці? Навошта? – Рыгор узьняў асьветлены твар на Лявона. – Сядай побач, даслухаем. Ніколі ў жыцьці ня чуў гэткае чароўнае музыкі.

– Пасьпеем яшчэ наслухацца! Пайшлі! Бо зараз прыйдзе спэцназ і ўсё вымкне. Дзе вопратка?

Лявон цягнуў яго за руку, і Рыгор неахвотна ўстаў. Ён скінуў прасьціну на падлогу і пачаў нацягваць джынсы.

– Давай, давай, варушыся. Зусім хадзіць развучыўся? Нас чакаюць вялікія справы! Машыны, жанчыны, грошы, казыно і віскі. Хутчэй! Машыны, Рыгор, падумай пра машыны. Аўтамабілі!

Але Рыгору аўтамабілі былі відавочна абыякавыя. Ён выйшаў за краты і палез да Кастуся абдымацца. Кастусь адказаў яму з запалам, яны расцалаваліся спачатку ў абедзьве шчокі, у вусны, а потым ціха заплакалі на плячох адзін у аднаго. Каб адарваць Рыгора ад наглядара, прыйшлося ўперціся нагой у канапу і моцна тузануць. Рыгор павярнуўся да Лявона і, усьміхаючыся, раскрыў яму абдым, але той спрытна падхапіў яго за бакі і выцягнуў на вуліцу.

Намогшы апошнія сілы, Лявон давалок Рыгора, які няспынна захапляўся хараством сьвету, да Парку Горкага. Яны ўладкаваліся на траўцы ля карусэляў, і Лявон скрозь засынаньне назіраў, як Рыгор дазволіў запаўзьці на мезенец даўгаватаму чорна-памаранчаваму жуку-пажарніку і захоплена паварочваў палец пад рознымі вугламі. «Добра праняло», – нават пазайздросьціў Лявон, заплюснуўшы вочы.

Калі Рыгор растузаў Лявона спытаў, панура мацаючы ягоны заплечнік, ці няма падсілкавацца, было зразумела, што ён крыху адцягнуўся пасьля Шубэрта, і можна сур'ёзна пагутарыць. Прайшло, мабыць, гадзіны дзьве: да вечара яшчэ заставаўся час, але, каб дайсьці завідна да граніцы гораду, трэба было рушыць зараз жа.

– Куды? За горад? – няўхвальна спытаў Рыгор. – Навошта нам туды? Давай лепей зазірнем ненадоўга ў рэзідэнцыю прэзыдэнта. Мне карціць пару разоў грохнуць тамтэйшага міністра галавой аб сьцяну. Шмат часу ня зойме. А потым пойдзем да мяне! Я тут недалёка ўладкаваўся, ля Плошчы Перамогі. У мяне тамака поўны халадзільнік ежы, і піва вагон.

– Дамовіліся, але спачатку прасьпяваем песьню! –прапанаваў Лявон, і Рыгор вылупіў на яго вочы.

Але Лявон адолеў зьбянтэжанасьць – ён адчуваў, што празарэньне Рыгора вось-вось зьнікне, калі ня зьнікла ўжо. «Пятрусь мае рацыю: праз Шубэрта празарэньне атрымалася занадта няўстойлівая». Лявон зацягнуў сваю ўлюбёную «Несказанное, синее, нежное», і Рыгор спачатку патукаў пальцам у скроню, маўляў дурны, але неўзабаве ўслухаўся, памякчэў позіркам і пачаў падпяваць. Яны сьпявалі і паглядалі то адзін на аднаго, то ўверх, дзе ў прагалах паміж бухматымі каронамі дрэў праплывалі павольныя аблокі.