Лявон устаў. Яму ўжо даўно пара было сьпяшацца, на сёньня ён даведаўся і бяз тога занадта шмат. Час ішоў, а Рыгора трэба было ратаваць. Але апошняе пытаньне ён ня здолеў утрымаць:
– Дарэчы, сьвяты айцец! Калі ёсьць рай, дык павіннае існаваць і пекла?
– Цалкам слушна, сын мой. Пекла ёсьць, і яно блізкае. Усе, хто ня выратаваўся, засталіся за граніцай нашага гораду.
Па сьпіне Лявона прабег халадок. Ён ветліва разьвітаўся, паабяцаў прыходзіць яшчэ ды ўзяўся за сваю тачку. Сьвятар таксама ўстаў і надосталь мовіў:
– Не хвалюйся за іх. У Бога бясконца каханьня, Ён даруе і ім таксама. Наступіць дзень, калі Ён накіруе туды промень сьвятла, Сына Свайго. І ўсё выратуюцца, і не застанецца больш цемры.
Ён махаў рукою ўсьлед Лявону, агаліўшы з-пад рукава белае запясьце. Тачка, праехаўшы колькі мэтраў ціха, зноў зарыпела на ўвесь квартал, і ў Лявона мільганула думка, ці не спытаць у сьвятара алівы. «Не, ня буду, неяк бязмозгла гэта».
У час сыходу з гаражоў Лявон плянаваў адзець сарафан у якім зацішным месцы, прыкладам, у парку за цыркам, але зараз, датузаўшы нясьцерпную тачку да мосту празь Сьвіслач, ён так стаміўся, што яму было ўжо ўсё роўна, заўважыць хто-колечы зьмену ягонага туалета ці не. Абыходзіць цырк толькі дзеля таго, каб пераадзецца, здалося яму бязглузьдзіцай – ён палічыў за лепшае ўгачыць апошнія сілы на пад'ём да Палацу прафсаюзаў.
З асьцярогі, што, спыніўшыся, ён ня здоліць зрушыць далей, Лявон адпусьціў дзяржальню МоММа толькі калі тыкнуўся коламі ў прыступкі музэю. Слабымі рукамі ён нацягваў на сябе сарафан і маладушна зыбаўся – а мо Андрон падмануў яго, і ніякае вязьніцы тутака няма? «Ат. Калі не знайду Рыгора, дык лягу спаць, наўпрост дзе за рогам, на траўцы», – ён сагнаў усе думкі, засяродзіўся на тачцы і неверагодным высілкам уцягнуў яе на прыступкі ды ўпіхнуў у музэй.
Насустрач яму ўзьняўся з канапы, адклаўшы тоўстую кнігу, пажылы наглядар. Ён падазрона разглядаў праз акуляры стомленага Лявона, ягоныя недарэчныя чорныя туфлі пад сарафанам, грувасткую тачку, якая спыніліся зь ляскам і віскам, і ўрэшце спытаў – чаго заўгодна паненцы?
– Шампанскага! – усклікнуў Лявон і натхнёна махнуў рукой. – Сёньня ў майго каханага Рыгора імяніны!
Лявон быў гатовы, што турэмная ахова можа запрацівіцца ўключэньню музыкі, і раптам прыдумаў гісторыю, дурную і недарэчную, але добрую сваёй нечаканасьцю.
– Палкоўнік, мілосны! Як мы кахаем адно аднаго! Мы зьбіраемся ажаніцца ў верасьні! Яго ж выпусьцяць да верасьня? А сёньня мяніны! Дзе ў вас разэтка?
Кастусь, падсалоджаны «палкоўнікам» і зачараваны юнай дзяўчынай у яркім сарафане, няўпэўненым жэстам паказаў бліжэйшую разэтку, ля ўзгалоўя канапы. Усё ішло па пляну, і галоўнае зараз было не змарнаваць ні сэкунды. Лявон падкаціў МоММ да канапы, сарваў ізаленту, што мацавала провад, і ўвамкнуў штэпсель у разэтку. Зьлева пачуўся мэталічны бразгат – Лявон павярнуў галаву і ўбачыў завінутага ў прасьціну Рыгора, які трымаўся рукамі за краты і глядзеў на яго круглымі вачыма. Лявон падміргнуў яму і націснуў гузік.
– Чакайце, дзевачка, што вы наважыліся? – Кастусь не разумеў, што адбываецца, і адчуваў нейкі падман.
– У майго каханага мяніны! – Лявон сунуў дыск у латок прайгральніка і штурхнуў яго ўсярэдзіну. – Я падрыхтавала яму падарунак – песьню!
– Стоп-стоп-стоп! Песьні нельга! Песьні забароненыя! – Кастусь пратэстоўна падняў рукі. – Вымыкайце зараз жа! Тутака музэй і вязьніца, а не танцпол.
– Калі ласка, палкоўнік, шчырэнькі, дазвольце! Мы неўзабаве жаніцца будзем! Усяго адну песьню, ціхутка! Крышачку! Зрабіце літасьць! – Лявон балбатаў гэтыя няскладныя маленьні, зыркаючы на прайгральнік, які ўсё марудзіў і шоргаў дыскам.
Кастусь уздыхнуў і апусьціў рукі. Ён быў добры чалавек, і, спамянуўшы, колькі разоў ён забараняў Рыгору ці тое, ці іншае, надумаўся хоць аднойчы пайсьці насустрач, тым больш што мяніны і маладая.
Напіс у вакенцы прайгральніка зьмяніўся з «loading» на «play», і Лявон задрыжаў з хваляваньня. Песьня пачалася. Але пасьля першага акорда пачуліся хуткія гучныя пстрычкі. «Драпіна! І адкуль яна зьявілася?» – Лявон пасьпешна націснуў гузік «next», каб перайсьці да наступнага трэку. Прайгральнік затрымцеў і пагрозьліва скрыгатнуў чымсьці ўнутры. Кастусь строга хмурыўся, і Лявон адчуваў, што ўся апэрацыя можа зараз сапсавацца. У паніцы ён наўздагад пару разоў тыцнуў пальцам у пульт, і гэта раптам дапамагло: прайгральнік заціх, роўна зашамацеў, а ў вакенцы пачаўся адлік часу.
Читать дальше