- Ды ты што, Сань? Чаго ты? Я не хацела... Прабач!
Люба выглядала такой спалоханай (калі гэта было, каб сяброўка плакала!), такой няшчаснай (знайшла ў каго камень кінуць!), што самы час яе самую пашкадаваць. Шкадаваць не было каму. Саня ўсю волю збірала-напружвала, каб узяць сябе ў рукі і не расплакацца ўсур’ёз: сама ад сябе не чакала падобнай рэакцыі на нечаканы папрок... Не ўся праўда ў тым, што каго любіла, таго губіла...
Думка, перайначыўшы пачутае, паглыбіла горыч («Губіла?!»), але слёзы не праліліся, адступілі («Каго гэта я губіла, загубіла?»), і дыханне стала выраўнівацца. Калі ж разам з крэслам падсунулася да яе Люба і ціха, без слоў прабачэння, прыпала плячом да пляча, лёгка, быццам і не перажыла толькі што хвіліны надрыву, выпрасталася, насмешліва азвалася:
- Ранку пасля ўкусу залізваеш?
Тая не адхінулася, нават не ўздрыгнула: да насмешлівага тону Сані яна звыклая, ды і больш пасаваў ён ёй, чым істэрычнасць. Скажы ёй хто цяпер, што кіравалася адно эгаістычным разлікам (страціўшы апору, якую заўжды знаходзіла ў сяброўцы, яна канчаткова страціць душэўную раўнавагу), ні за што не пагадзілася б. Хоць так яно і было.
- Дурніцы мы - бабы, - падалася да разламанага бутэрброда Саня, раптам адчуўшы галоднае пасмоктванне пад лыжачкай. - Дурніцы, бо дазваляем не толькі карыстацца намі, а і выкарыстоўваць - там, дзе таму ці іншаму лысаму кабялю схочацца.
- Да матрыярхату свет не дажыве.
- Ды пляваць мне на свет! - жуючы, адказала тая амаль абыякава. - Пляваць, бо ён плюе на мяне. То з асалодаю, то з агідаю... Не цікавячыся тым, што я адчуваю, наткнуўшыся на чарговую «ўвагу» або знявагу.
- Не хочаш жа ты сказаць, што не жадаеш быць заўважанай? - вяла прадоўжыла гаворку Люба.
- Жадаеш... не жадаеш... Самае небяспечнае ў нашых жаданнях тое, што яны час ад часу збываюцца.
- Гэта нешта новае.
- Усё новае...
- Добра забытае старое, - падхапіла Люба, ацярэбліваючыся ад замерлага на адным градусе настрою. - А ты, як скрозь, мела на ўвазе мяне, мае жаданні, а не свае?
- Ды і свае, Гаруня.
- Ну-у, калі ты ўжо прозвішча маё ўзгадала, справы дрэнь. Ведаць бы яшчэ, у каго - у цябе, у мяне ці...
- Ці! - рэзка перапыніла яе Саня, чамусьці не падыграўшы сяброўцы, што канчаткова збіла тую з панталыку. - «Нядобрыя зноў думкі? Чалавек не вольны выбраць момант адыходу і тэрмін новага вяртання ў свет, дык, значыць, трэба быць заўжды гатовым...»
- Саня! Што ты сёння ўсё загадкі загадваеш? Штосьці здарылася? А? - раптам занепакоілася Люба, адсоўваючыся і зазіраючы сяброўцы ў твар. - Нейкая ты не такая...
- Ігнатаўна! - гукнула тая буфетчыцы. - Я сёння такая ці нейкая не такая?
- Ды вы заўсёды самая арыгінальная, Аляксандра Юр’еўна!
- Во! Голас народа, сяброўка... - даядала і яе бутэрброд, запіваючы гарбатаю, Саня. - А ты? загадкі... тэрмін...
- Пра тэрмін - не я, а Шэкспір, - прамаўляла, узіраючыся ў Саню, Люба. - Хоць я з ім згодна.
- 3 кім? - не зразумела тая.
- 3 Шэкспірам.
- А-а-а... Думаю, мы яго так і не сыграем на нашай сцэне.
- ?!
- Угу. Не праглыні мяне разам з непражаваным бутэрбродам, - хмыкнула Саня: такою агаломшанаю яе новым прароцтвам глядзелася Люба, што, здавалася, міг-другі - і гнеўныя іскры з вачэй пасыплюцца. - I ў геніяў бывае клімакс, а Эд Саныч - не геній, як сам пра сябе думае, і даўно не ставіў нічога выключнага.
- Ды ты... - захлынулася гнеўным абурэннем тая. - Ты проста ніяк не можаш забыць, што ён... што ў вас не склалася...
- Мо ведаеш, у каго з ім склалася? - і брывом не павяла Саня.
- У мяне!
- ?!
- Не ў тым, пра што ты падумала!
- Адкуль табе ведаць, пра што я падумала? - задумліва пакручвала пусты кубак у пальцах Саня. - У тым, каб пераспаць з рэжысёрам, ні граху, ні заслугі няма. Было б што абмяркоўваць! А вось на тое, што тычыцца тэатра - прафесіі! - заплюшчваецца грэх: ні часовая слепата, ні часовая замілаванасць не апраўдаюць потым правалу.
- Як ты можаш так гаварыць? - як заўжды, змірылася Люба з тым, што не за ёй будзе апошняе слова ў спрэчцы з сяброўкаю.
- А калі я гаварыла іншае? Зняўшы і выкінуўшы некалі ў маладосці ружовыя акуляры, я, спадзяюся, назаўсёды пазбавілася комплексу страху ці пазней аказацца пакінутай, адзінокай, няшчаснай. Мне здраджвалі - я здраджвала, мяне пакідалі - я пакідала... Ну і што? У чым тут трагедыя?
Люба маўчала. Сядзела, апусціўшы пагляд на дрогкія рукі, і ні словам, ні рухам не рэагавала на сказанае. Пярэчыць Сані тады, калі яна заводзілася, было справай марнай - ды і што б яна аспрэчыла? Яе ўпэўненасць у сваёй праваце? Яе падкрэсленую пагарду да любой слабасці? Яе непераможнае нежаданне прайграваць, нават калі прайграна ўсё? Яе жорсткасць, скіраваную не толькі на сябе?
Читать дальше