Dorota Terakowska - Samotność bogów

Dniem Jon starannie omijał okolice świątyni, aby nie natknąć się na Ezrę i uniknąć jego pytań, które nieuchronnie by padły. Isaka spotykał czasem blisko Rzeki i zawsze mu się zdawało, że – podobnie jak szaman – stary kapłan chodzi tam, aby w milczeniu spoglądać na drugi brzeg. Tylko Jon mógłby mu opowiedzieć, co tam jest, lecz kapłan nigdy o to nie spytał.

Szaman także nie zadawał Jonowi pytań, jakby był pewien, że on i tak przyjdzie do niego; będzie musiał przyjść. Albowiem choć Jon widział, tylko szaman wiedział. Jedynie szamanom przysługiwała wielusetletnia, przekazywana z pokolenia na pokolenie, wiedza o Starych Bogach. Członkowie Plemienia mieli o niej zapomnieć. I zapomnieli. Choć nie wszyscy.

Obojętność Plemienia wobec tajemniczej nieobecności Jona nie wynikała z braku ciekawości. Wiedzieli, iż nie należy pytać. Skoro tę wiedzę wciąż posiadali, musieli pamiętać opowieści ojców, dziadów i pradziadów o Kamiennej Drodze. A może nie…? Może nigdy nikt im o niej nie opowiadał? Może Tabu było silniejsze, niż Jon sądził i dotyczyło nie tylko drugiego brzegu Rzeki, lecz także słów i myśli? Może było im wstyd, że tak łatwo wyparli się swych dawnych bóstw, bożąt i Bogów – tym gorliwiej więc oddawali cześć Istocie, o której nauczali ludzie w długich sukniach?

Czas życia Wioski mijał z właściwym sobie rytmem – i zarazem naglił Jona. Jeszcze nie nacieszył się bliskością Gai, a już czuł, że musi się śpieszyć. Pewnego dnia, gdy wstał o świcie i wykąpał się w leśnym źródle, nie zabrał się do codziennych zajęć, lecz niecierpliwym krokiem ruszył do namiotu szamana.

Namiot był jednak pusty. Jon ruszył zatem z biegiem Rzeki i, zgodnie z przewidywaniem, ujrzał wśród drzew dwóch starców pogrążonych w rozmowie: szamana z Isakiem. Na jego widok Isak leciutko się speszył, więc Jon pośpieszył z wyjaśnieniem:

– Od dawna wiem, że rozmawiacie. Nikomu o tym nie mówię.

– Tabu – mruknął szaman. – Ludzie w długich sukniach nie powinni mnie nawet dostrzegać. Jeśli zwrócą na mnie uwagę, musieliby mnie wykląć lub wygnać – zakończył, nie dbając o logikę. Isak dreptał u jego boku. Drobny i chudy stary kapłan spłoszył się słowami szamana, potem zmartwił, co wyraźnie widać było na jego twarzy i wzruszyło Jona (ten starzec nie umiał kłamać, a to musiało wzruszać). Jon doskonale rozumiał, że Plemię nie powinno oglądać kapłana z szamanem podczas przyjaznej rozmowy. Kapłani przecież przekonali ludzi z Wioski, że należy się wyprzeć starych czasów, starych obyczajów i wierzeń, przyjąć Cywilizację i podporządkować się jej zasadom. Czarownicy należeli do czasu przeszłego. Przyjaźń kapłana z czarownikiem wzbudziłaby w Plemieniu podejrzenia wobec słuszności nauk, które ludzie w długich sukniach wpajali od stu pięćdziesięciu lat mieszkańcom Puszczy, twierdząc, że tylko oni mają do tego prawo. “Nawracając, nie wolno czuć żalu i współczucia wobec nawracanych. Najbardziej szkodliwe są wszelkie wątpliwości” – powiedział mu kiedyś Isak z dziwnie smutnym wyrazem twarzy, ale wtedy Jon nie rozumiał, o czym starzec mówi.

– Ezra… – zaczął Isak i urwał, jakby nie wiedząc, co powiedzieć, by nie mówić źle o swym bracie, więc Jon pośpieszył mu z pomocą:

– Wiem. Byłby niezadowolony.

– Nie jestem heretykiem… – usprawiedliwił się stary kapłan, ale Jon nie pojął, co Isak miał na myśli. Nie znał tego słowa: “heretyk” i nie wiedział, co ono oznacza. Instynktownie wyczuł, że to coś złego, więc zmienił temat.

– Potrzebuję rady – powiedział, a obaj starcy cierpliwie czekali. Szaman z twarzą nieruchomą jak głazy na Kamiennej Drodze, Isak zaś zasępiony i smutny. No cóż, szaman wypełniał swoje zadanie, kapłan czuł się rozdarty pomiędzy intuicją a zasadami, które mu wpojono. Jon powoli pojmował, że Isak jest wysłannikiem Boga Dobroci, a Ezra strażnikiem cnót i zasad, które ustanowili ludzie. Jednak nawracanie miało swoje rytuały i stary kapłan musiał się im podporządkować, obojętne, co czuł – tak jak wcześniej szamani musieli być wierni swym zasadom, nawet gdyby sprawiały im ból. Ezra był bardziej skuteczny, gdyż nie rozdzierały go wątpliwości, jak Isaka. Tam gdzie rodzą się wątpliwości, nie ma bezpieczeństwa, pomyślał mimochodem Jon. Teraz jednak nie zastanawiał się dłużej nad przyjaźnią kapłana z szamanem, ale przeszedł do swoich kłopotów:

– Co można zrobić, gdy czyjeś serce straci ciepło i wypełni je lód? Nienawidzi. Chce zabijać. Nie czuje miłości – Jon w nieporadnych słowach próbował określić dręczący go problem, którego sam nie pojmował, w dodatku nawet nie wiedział, skąd się wziął. Biel… białe… BIEL… Tak, to był problem związany z tamtą niepokojącą bielą. Na tę biel zapatrzył się Bezimienny i w tę biel, w ślad za wzrokiem starego Boga, poszedł on – ale co można zapamiętać z bieli? Najbardziej niepokojący kolor świata – stwierdził.

Kapłan spojrzał na niego bezradnie i wyszeptał:

– Trzeba się modlić…

– …i poszukać ziela serdecznika – dorzucił szaman.

– Leonorus cardiaca? Serdecznik pospolity? – zdziwił się Isak.

– Serdecznik niepospolity – odparł szaman. – Ten zwykły ma liście o siedmiu zębach, a Jon musi znaleźć liść z dziewięcioma zębami. Pospolity ma bladoróżowy kwiat, twój musi mieć kolor krwi. Pospolity rośnie wszędzie wokół, nawet koło twojej chaty. Ten rośnie tylko TAM. Na końcu Kamiennej Drogi.

– I…? I co? – spytał niecierpliwie Jon. Tym razem odpowiedział mu Isak w natchnieniu:

– Zerwiesz go, zemniesz w dłoni, a gdy wyda cierpki zapach i przemieni się w garść ziela, włożysz do skórzanego woreczka, który dałem ci dawno temu w świątyni, pamiętasz?

– Woreczek z ziarnkiem piasku? – upewnił się Jon i odruchowo dotknął piersi. Woreczek, malutki, płaski, ledwie wyczuwalny, tkwił tam cały czas.

– …z ziarnkiem piasku z Pustyni, po której stąpał Jego Syn, pamiętasz? Chowając Leonorus cardiaca, zmów modlitwę.

– Zmów modlitwę – przytaknął szaman. – Ale pamiętaj, serdecznik, o którym mówię, rośnie tylko TAM, więc myśl o tym, do kogo się modlisz. Nie do Bezimiennego, Jonie. Nie do Bezimiennego, bo Go wzmocnisz…

– Jon wie – powiedział z ufnością stary kapłan. – Jon rozumie swoją misję.

Jon zdziwił się. Misję? Jaką misję? O czym mówi ten dobry, łagodny starzec?

– Co potem? – spytał niecierpliwie.

– Potem będziesz znowu Jonem w Drodze – westchnął Isak.

– I w tej Drodze podasz ziele osobie, której serce zmieniło się w sopel lodu. Wystarczy, gdy poczuje je na języku – wyjaśnił szaman. – To ziele ma wielką moc. Przypadkiem sam go nie kosztuj. Nie potrzebujesz. Dawno, dawno temu niektóre głupie dziewczyny, z pomocą wiedźm, zaopatrywały się w TEN serdecznik i podawały go skrycie swym ukochanym, aby kochali je mocniej lub w ogóle zechcieli pokochać. Kochający wpadali w szał, wbijali sobie nóż w serce lub orali pierś paznokciami, aby wyjąć serce i dać je ukochanej. Umierali w mękach. Nie kochający nagle tracili zmysły z miłości i dziewczęta, które te uczucia przywoływały, uciekały w strachu przed nimi. Z tym serdecznikiem nie wolno igrać. Ale jeśli serce, o którym mówisz, jest tak chore i nieczułe, że przypomina sopel lodu, serdecznik jedynie trochę je rozgrzeje. A gdy się rozgrzeje, zacznie czuć. Czy serce tej istoty przemieniła w lód Królowa Śniegu?

– Królowa Śniegu? – zdumiał się Jon, gdyż słowa te zabrzmiały mu dziwnie znajomo, a zarazem tajemniczo i obco.

– Królowa Śniegu? – zaciekawił się Isak.