Dorota Terakowska - Tam, gdzie spadają anioły

Anna i Jan bezwiednie zaakceptowali jej zachowanie, gdyż w pewnym sensie było ono wygodne. Nie burzyło ich ulubionego trybu życia, nie odciągało od pracy. Po krótkim okresie wzmożonej troskliwości o jedynaczkę oboje wrócili do swych pasjonujących zainteresowań: Anna przesiadywała w pracowni na strychu, w której gliniana Pięta wciąż była nieczuła na los swego dziecka, Jan zaś znikał w gabinecie na parterze, gdzie tkwił przed komputerem, obecny ciałem, ale duchem i umysłem przeniesiony w światy wirtualne. Zwłaszcza że teraz pochłaniały go nowe problemy zawodowe, które roztrząsał z autorytetami z Oksfordu, Harvardu, Canberry czy Sorbony. Nową obsesją Jana stały się śmieci w cyberprzestrzeni. On, człowiek o umyśle przenikliwym, uporządkowanym i pełnym wewnętrznej dyscypliny – irytował się “cyberśmieciami”. Nazywał tak teksty, które do bezkresnego, sztucznego świata wprowadzali różni szaleńcy, idioci lub groźni psychopaci. Ten wspaniały, wręcz nieskończony w swym ogromie świat, stworzony w całości przez człowieka (co dla Jana stanowiło kolejny dowód, że można doskonale obywać się bez Boga), stale nawiedzany był przez nieproszonych awanturników. Właśnie trwała poważna dyskusja, czy Internet nie powinien być cenzurowany i “czyszczony” z cywilizacyjnych odpadów umysłu niezrównoważonych osobników. Sam prezydent Stanów Zjednoczonych Ameryki uważał, że Internet należy cenzurować, aby nieodpowiedzialni szaleńcy nie zanieczyszczali go plugastwem, pochwałą przemocy czy pornografią. Jan włączył się w tę dyskusję i pracowicie słał w cyberprzestrzeń swoje opinie.

“W realnym świecie obok Dobra występuje Zło, a obok ludzi wartościowych egzystują szaleńcy. Jeśli ich wyeliminujemy, świat stanie się światem sztucznie izolowanym i przestanie się rozwijać. O postępie i rozwoju decydują nie tylko ludzie normalni, moralni i dobrzy. Także niemoralni, nienormalni, inni niż wszyscy, niestety, również osobnicy budzący sprzeciw i obrzydzenie. Jednak zło odkryte i zdefiniowane jest mniej niebezpieczne” – pisał Jan w swym przesłaniu, które pilnie studiowano w USA, Wielkiej Brytanii, Australii czy Francji.

Oczywiście, że nie miał czasu, by zwracać baczniejszą uwagę na ukochaną córeczkę. Była ona zresztą tak wspaniale “zaprogramowana” – według określenia ojca, że znakomicie dawała sobie radę. Jak superkomputer.

– …jak inteligentne dziecko inteligentnych rodziców! – prostowała Anna ze śmiechem.

Czarne ptaszysko, przesiadujące coraz dłużej na konarze wiśniowego drzewa, przestało niepokoić Annę; w dziwny sposób przywykła do niego, a nawet uhonorowała go, umieszczając w szkicowniku.

– Pokaż no… – powiedział raz zaprzyjaźniony ornitolog. – Nie wiedziałem, że rysujesz ptaki.

– To tylko kruk, który przesiaduje na naszej wiśni – odparła Anna.

– Jaki kruk! Jaka wiśnia! – obruszył się mąż przyjaciółki. – Myślałem, że rysujesz z natury, a nie z głowy! Drzewo jest łyse, więc trudno rozpoznać gatunek. To wcale nie jest kruk, zapewniam cię! W każdym razie nie taki jak w naszej strefie klimatycznej. Jak na kruka ma za dużą głowę, zbyt wielkie skrzydła, no i te szpony… Nie są krucze, ale orle.

– Może to orzeł? – podpowiedziała Anna.

– Orzeł! – prychnął ze złością ornitolog. – Widziałaś kiedyś w tych stronach orła? Poza tym żaden orzeł nie ma tak czarnego upierzenia i takiego dzioba!

– Więc co to jest? – zainteresowała się autorka szkicu.

– Taki ptak w ogóle nie istnieje – uciął ornitolog. Anna w odpowiedzi wzruszyła ramionami. Nie lubiła się kłócić, zwłaszcza gdy ptak, “który w ogóle nie istniał”, spędzał wiele godzin na drzewie w jej ogrodzie. Widocznie polubił akurat to drzewo i ten ogród – choć Anna za każdym razem, gdy przylatywał, czuła ukłucie niepokoju. Postanowiła jednak, że nie będzie się przejmować czy ulegać niejasnym przeczuciom. Nie znosiła stanów “niepojętych” i zjawisk “niepokojących”. Lubiła to, co dawało się wytłumaczyć w sposób przystępny i zrozumiały. W tym byli podobni z Janem.

Anna wiedziała, że lokatora wiśniowego drzewa odrysowała tak starannie i dokładnie, jak tylko umiała. Była dobra w rysowaniu z natury. Tam, gdzie w grę wchodziła wyobraźnia, gubiła się i była bezradna. Ptaka wyrysowała solidnie i w pełnej zgodzie z tym, co widziała za oknem. Był znakomitym, nieruchomym modelem. Więc ornitolog się mylił. Widocznie przyjaciółka przeceniła jego zdolności, twierdząc, że należy do wybitnych przedstawicieli tej rzadkiej profesji. Na tym Anna zakończyła chwilowo kwestię ciemnego stwora z wiśniowego drzewa. Nawet przestała wyglądać oknem, by sprawdzać, kiedy tkwi na gałęzi, nieruchomy, czarny, ale mieniący się uwięzionymi w tej czerni barwami.

Za to problem Piety, rzeźbionej przez Annę tak mozolnie od wielu miesięcy, nie był rozwiązany. W teorii wiedziała, jak powinna wyglądać twarz cierpiącej matki, jaki powinien być wyraz jej oczu, pochylenie głowy, gest ramion obejmujących dziecko, w praktyce glina wciąż była oporna na działania artystki. Anna wreszcie poddała się, porzuciła nie dokończoną pracę i zabrała się do wykonania rzeźby na zamówienie osiedlowej szkoły. Było to popiersie polskiej uczonej, Marii Skłodowskiej-Curie. Żaden problem. Zwykła głowa. Rzeźbiła, studiując zdjęcia i portrety sławnej odkrywczyni radu; niepotrzebna tu była fantazja, wystarczało dobre oko i pewna dłoń. W mieście stało już kilka rzeźb Anny, na placach i w parkach. Kopernik z ziemskim globem w dłoni, Chopin z rozwianą czupryną, pewien uznany po śmierci polityk. Pomniki te nie miały wzbudzać uczuć. Ot, pomniki, ślady niewdzięcznej ludzkiej pamięci.

Tak więc do zamartwiania się o małą Ewę pozostawała babcia. Nie okazywała tego nikomu, wiedząc, że nadopiekuńczość lub współczucie źle wpłyną na dziewczynkę, przestraszą i rozkleją tę zdumiewającą twardość, z jaką znosiła swoje przypadłości. Babcia doszła do wniosku, że dziewczynka nie narzeka i nie skarży się tylko dlatego, ponieważ sądzi, że to, co się jej przytrafia, jest w jej wieku normalne.

“To dobrze”, uznała w duchu. “Nie nabawi się kompleksów”.

Po wakacjach Ewa miała iść do zerówki. Babcia przeczuwała, że jej wnuczka przykro odczuje tam swoją inność. Jeśli bowiem fatalne przypadki nadal będą ją prześladować, zostanie uznana za uczennicę chorowitą czy nie w pełni sprawną. Babcia obawiała się też, że częste opuszczanie lekcji nie będzie dobrze widziane przez nauczycieli. I rzeczywiście…

– Czy ja jestem chorowita, mamo? – spytała dziewczynka mniej więcej po dwóch miesiącach chodzenia do szkoły. Na 44 dni nauki opuściła ponad dwa tygodnie.

– Ty? Chorowita? – zdziwiła się szczerze Anna. – Masz wspaniałe wyniki wszystkich badań: rentgen, OB, morfologia, waga, wzrost! Jesteś okazem zdrowia! Czemu pytasz?

– Pani powiedziała, że muszę być chorowita, skoro tyle lekcji opuszczam, i żebyś dała mnie do szpitala na badania. A przecież ja byłam w szpitalu dopiero cztery dni temu, gdy robili mi prześwietlenie zwichniętego palca! – powiedziała dziewczynka, jakby po raz pierwszy zdając sobie sprawę z tego, że do szpitala na ogół nie trafia się aż tak często.

Ewa bardzo cieszyła się na pójście po raz pierwszy do szkoły. Szykowała się do tego wydarzenia długo i starannie, już od czerwca, a potem przez całe wakacje, gromadząc ołówki, flamastry, zeszyty, dobierając naklejki na plecak. Myśl, że zasiądzie pierwszy raz w klasie, pozna nowe koleżanki i kolegów, nauczycieli, wydawała się jej równie atrakcyjna jak wiadomość o pójściu pierwszy raz w życiu do cyrku czy teatru.