Джэймс Олдрыдж: Паляўнічы

— Рой!

Разгледзець адзін аднаго ў змроку яны не маглі.

Рой усё яшчэ не ўсведамляў, што адбываецца.

— Так! — холадна адказаў ён. — Гэта я.

— Ну, вядома ж, ты! — закрычаў Эндзі і кінуўся да стала, але адразу ж застыў, як па сігнале. Нават слабое, рэшткавае святло з акна перашкаджала яму, і ён пачакальна ўзіраўся з цемры.

Даволі доўга яны маўчалі і не рухаліся. Рой ліхаманкава думаў, як яму хутчэй абяззброіць Эндруса, але міжволі апынуўся ў абароне, вырашыў не лезці першым, менш гаварыць і проста чакаць.

Затым пакой зноў напоўніўся зычным голасам Эндруса:

— Мне сказалі ў бары, што ты вярнуўся. Я даўно хацеў убачыць цябе…

— Я ведаю, — сказаў Рой і адчуў на сваіх ляжках сутаргавую хватку ўласных пальцаў. Зараз ён быў гатовы на ўсё, так, ён вінаваты, так, яму страшна, але перш за ўсё ён напагатове. Даўшы ініцыятыву Эндрусу, ён чакаў, як вызначыцца ступень іх варожасці, але цікаўнасць перамагла, і ён зірнуў на Эндзі. Ён не мог бачыць яго выразна, але тое, што ён бачыў, выклікала ў яго дзіўнае і непатрэбнае тут пачуццё сімпатыі да гэтага магутнага цела, яго росту і аб'ёму, яго шумнага дыхання. Рой зноў адчуў усю нястрымнасць Эндруса. Той зараз быў гатовы на ўсё.

— Я хадзіў у лес… — пачаў Эндзі.

— І гэта ведаю, — адрэзаў Рой.

Прыхаваная варожасць у голасе Роя, здавалася, збіла Эндруса і крыху насцярожыла яго даверлівую бяспечнасць. Ён увесь аж затрымцеў ад крыўды.

— Ах, д'ябал! — сказаў ён і цяжка ўздыхнуў. — Трэба запаліць святло. — Ён пстрыкнуў запалкай і пайшоў проста да капцілкі, якую Джыні трымала на каміннай дошцы на той выпадак, калі сапсуецца газавая лямпа. Ён прынёс капцілку на стол, запаліў яе, сеў насупраць Роя і холадна спытаў:

— Як жывеш, Рой?

Толькі зараз Рой добра бачыў Эндруса і зразумеў, што воблік, які ён захоўваў у памяці, быў Эндзі іхняга юнацтва: бесклапотны малады бамбіза, шалёны сілач, захоплены гарлапан, нястомны анархіст. Да таго часу, калі Эндзі пакінуў Сент-Элен, ён стаў тоўстым і грубым, але Рой неяк забыўся пра гэта, і зараз выгляд гэтага мясніка з мясістым тварам і халоднымі вачыма ашаламіў яго. Ён усё ж спадзяваўся ўбачыць ранейшы воблік сябра.

— Ты, відаць, не чакаў, што я вярнуся, — абыякава заявіў Эндрус. Гэта гучала пагрозліва.

— Магчыма, — сказаў Рой і ўвесь напружыўся, бо адчуваў на сабе пільны позірк Эндзі, які ацэньваў яго.

— Здаецца, ты зусім не хочаш бачыць мяне, — закрычаў Эндзі.

— Не. — Рой усё яшчэ чакаў, адчужана і абыякава, ён не хацеў даходзіць да галоўнага. — Калі-небудзь ты ж павінен быў вярнуцца.

— Праўда, Рой.

Эндрус хацеў яшчэ нешта дадаць, але тут яны разам пачулі, як Джыні Эндрус за дзвярыма нешта гаворыць да сабакі, і абодва сядзелі моўчкі, пакуль яна не ўвайшла ў хату. Яна зірнула спачатку на Эндзі, затым на Роя. Пасля прычыніла дзверы, нібыта прымала выклік.

— Гэта з вамі прыйшла гэтая лайка? — спытала яна ў Роя.

— Са мною, — вінавата адказаў ён.

— Яна ўжо даўно швэндаецца па горадзе, — сказала місіс Эндрус. — Відаць, адбілася ад некага з індзейцаў.

Яна ні слова не прамовіла да Эндруса: нібы не заўважала яго, але, і не заўважаючы, прымала яго прысутнасць як непазбежнасць, і міжвольны позірк Эндзі даказаў гэта. Тым самым Рой быў нібыта адхілены, і ён з адчаем зірнуў на Джыні, каб пераканацца ў гэтым. Ён не рашыўся зірнуць ёй у твар, але назіраў за кожным рухам місіс Эндрус, за тым, як яна скідала чаравікі і здымала кароткую шэрую армейскую куртку. Калі скінула гэтую няўклюдную абалонку, яна стала той статнай і мілай жанчынай, якой ён прывык яе сабе ўяўляць, і тады ён зніякавела зірнуў ёй у твар. Кароткія кучаравыя валасы былі надта кароткія, твар пахудзеў: толькі гэта ён і заўважыў на яе тонкім твары, які заўсёды быў вуглаватым і вострым, і зараз нічога іншага ён на яе твары не прачытаў.

— Дык ты ўсё гандлюеш незаконнай пушнінай? — пачуў ён голас Эндзі.

— Так, — цвёрда сказаў Рой. — А Джыні прадае тое, што я злаўлю. — Яму трэба было хоць нейкім чынам уключыць у размову Джыні.

— Яна мне расказвала. — Эндрус пазіраў на яго з незразумелай горыччу тлустага мядзведзя.

— Чаго ты вярнуўся, Эндзі? — незадаволена спытаў Рой.

— Не ведаю, Рой. Трэба ж было некалі вяртацца, вось і вярнуўся.

— Табе не трэба было вяртацца! Эндрус паціснуў плячыма:

— Магчыма. — Ён пачынаў злавацца.

Рою хацелася, каб Джыні падтрымала яго, але яна занялася вячэрай. Яна знарок выключыла сябе з гаворкі. Рой застаўся адзін.

— Ты хочаш застацца ў Сент-Элене? — спытаў ён у Эндзі з жаданнем як мага хутчэй усё высветліць і скончыць, злуючыся на Джыні і ідучы напралом.