- Так, быў, - прыкусіў ніжнюю губу Раман.
- А што я казала? - глянула на Веру Надзя.
- І жонка вызваліла? - запытала Вера.
Тут Рамана нібы хто абдаў кіпенем, ноздры яго затрымцелі, зубы заскрыгалі.
- Што гэта за лухта? - абурыўся Раман.
- Ціха, - папрасіла Надзя, - а то на нас людзі звяртаюць увагу.
Раман апусціў галаву.
«Толькі на фронт, толькі на фронт, - думаў ён. - Але не, адразу не пайду. Спачатку трэба пераканаць Надзю, што я яе люблю, люблю больш за ўсіх на свеце і што ніякай жонкі ў мяне няма».
Ён падняў галаву і паглядзеў на Надзю:
- Дзяўчаткі, не верце, я вам усё раскажу, нават тую жонку пакажу...
Урачыстая частка закончылася. Усе, хто быў у прэзідыуме, ішлі і садзіліся каля сваіх жонак. А жонка дырэктара чамусьці паднялася з першага рада і ў суправаджэнні мужа накіравалася да Рамана.
- Добры вечар, - устаў і прывітаўся хлопец.
Падняліся і дзяўчаты.
Даніла Гаўрылавіч у форме капітана першага рангу, пры ўсіх ордэнах, відаць, зрабіў вялікае ўражанне на Веру і Надзю. Тым больш яшчэ, што кінуў жарт:
- Вы майго арла і ў прэзідыум не пусцілі... Каторая ж твая паненка? Хоць бы пазнаёміў.
Раман схіліў галаву да Надзі.
- Вось мы і сядзем каля яе, - прапусціў уперад сваю жонку, а затым і сам сеў Даніла Гаўрылавіч.
Раман крыху ажывіўся, пасвятлела і Надзя. Даніла Гаўрылавіч яшчэ раз паглядзеў на Надзю, а потым нахіліўся і сказаў Раману:
- Не жартую, яна варта таго, каб і ў прэзідыум не ісці.
- Баяўся, матросы маглі не прапусціць іх, - адказаў Раман. - У дзяўчат не было білетаў.
- Ты ж сам іх раздаваў. Чаму ж ужо сваёй дзяўчыне не даў?
- Так здарылася. Даніла Гаўрылавіч, прабачце, сорамна гаварыць, але ж скажу. Пра мяне пусцілі чутку, што я жанаты і што не вы мяне вызвалілі з міліцыі, а жонка.
- І так сказалі вам? - звярнуўся Даніла Гаўрылавіч да Надзі.
- Так, - кіўнула галавой тая.
- Гэта прыкрая лухта. Той, хто гэта прыдумаў, відаць, несумленны чалавек. Ён, напэўна, ва ўсіх адносінах ніжэй за Рамана на галаву. За тую справу, што яго арыштавалі, я загад падрыхтаваў аб выдачы Раману прэміі. Я ведаю, што яго пакрыўдзілі нізашто. А наконт жонкі дык хто-хто, а я ведаў бы, бо ён у нас камсорг і камандзір батальёна. Вы з педінстытута?
- Ага.
- Дык ён мне расказаў нават пра гэта.
Раману было і радасна і адначасова крыўдна чуць з вуснаў свайго дырэктара такую пахвалу, і ён вырашыў, што цяпер трэба абавязкова ісці на фронт, каб вырвацца з таго пакойчыка, якому ён некалі быў вельмі рады.
Надзя паглядзела на сястру, а потым кінула свой пяшчотны, мілы позірк на Рамана. Ён узяў яе руку, моцна сціснуў. Напэўна яшчэ некалькі хвілін назад яе рука была напружанай, як бывае ў дзяўчыны, калі яна чымсьці незадаволена. А цяпер гэта рука была паслухмяная, мяккая, цёплая, прыемная.
Калі кахаеш чалавека, дык не хочаш верыць нават праўдзе, сказанай пра яго, калі яна непрыемная табе. А тут так лёгка высветлілася, што Раман нежанаты, і нават пра яго дзяўчыну амаль усё вядома дырэктару.
Надзя яшчэ дома паспрачалася з-за Рамана з сястрой і цяпер сядзела з выглядам пераможцы. Канцэрт, які давала Дняпроўская флатылія, ёй асабліва падабаўся. Яна гучна смяялася, моцна пляскала ў далоні, нават штурхала Рамана, калі той і ўпадаў у роздум. Яна была рада, што Раман не «прайдзісвет», як назвала яго Вера. Толькі не зусім зразумела, чаму гэта і цяпер ён так перажывае. Ці таму, што моцна закранулі яго сябелюбства, ці, можа, перастала ўжо падабацца...
І толькі па дарозе дамоў, калі Вера пайшла крыху ўперад, Надзя сказала яму, каб так не перажываў за той паклёп, таму што яна больш верыць іх дырэктару, чым каму-небудзь іншаму.
- Надзенька, у мяне за гэтыя дні столькі назбіралася на душы, што не ведаю, з чаго пачаць, каб пра ўсё табе расказаць. Хто са мной сутыкаўся, той прызнаваўся, што пазнаюся я вельмі хутка, а вось ты яшчэ нічога не ведаеш пра мяне.
- Нельга сказаць, каб я зусім не паверыла ў тое, што расказаў пра цябе сястры Сарокін і пра дзяўчыну - памочніка пракурора, якая нібыта яго лаяла. Мне здавалася, што я цябе ведаю, і толькі пагэтаму не хацела верыць канчаткова. І я, можа, не вельмі пераканаўча, але даказвала сястры, што гэта няпраўда.
- Я табе ўсё раскажу падрабязна, добра?
- Добра.
Яны выйшлі на доўгую цэнтральную вуліцу, якая была ўжо амаль расчышчана ад камення. Абапал яе стаялі каштаны, на іх галінах яшчэ трымаўся снег, які нядаўна выпаў. На тратуары была вытаптана нешырокая сцяжынка, па якой і крочылі паціху Раман з Надзяй.
Читать дальше