Хлестакоў (падымаючы). Але-ж, гэта грошы.
Судзьдзя (набок). Ну, пэўнюсенька загінуў! Загінуў!
Хлестакоў. А ведаеце, пазычце іх мне!
Судзьдзя (пасьпешна). Як-жаж, як-жаж… зь вялікай прыемнасьцяй! (Набок). Ну, сьмялей, сьмялей! вывозь, Прачыстая Маці!
Хлестакоў. Я, ведаеце, у дарозе пратраціўся: тое ды сёе… Зрэшты, я самім із двара зараз-жа іх адашлю.
Судзьдзя. Дайце сьвет, як можна! і без таго гэта такі гонар… Пэўна-ж, слабымі маймі сіламі, шчырасьцяй і стараннасьцяй да начальства… пастараюся заслужыцца… (прыўздымаецца з крэсла, выцягнуўшыся й рукі па швох). Ня важуся больш турбаваць сваім тут быцьцём. Ці ня будзе ніякага загаду?
Хлестакоў. Якога загаду?
Судзьдзя. Я разумею, ці не дасьцё якога загаду тутэйшаму паветаваму суду?
Хлестакоў. Навошта-ж? Мне-ж няма цяпер да яго ніякае патрэбы. Не, нічога, шчыра дзякую [14] Гэтай апошняй фразы ў арыгінале няма.
.
Судзьдзя (раскланьваючыся й выходзячы, набок). Ну, горад наш!
Хлестакоў (па ягоным выхадзе). Судзьдзя — слаўны чалавек!
Хлестакоў і паштмайстар (уваходзіць выцягнуўшыся, у мундзеры, прытрымліваючы шпагу).
Паштмайстар. Маю гонар рэкамэндавацца: паштмайстар, надворны раднік Шпёкін!
Хлестакоў. А, прашу ласкі. Я вельмі люблю прыемнае таварыства. Сядайце. Гэта-ж самі тутака заўсёды жывяцё?
Паштмайстар. Чыста так.
Хлестакоў. А мне падабаецца тутэйшы гарадок. Пэўна-ж, ня так модна — ну, што-ж? Гэта-ж не сталіца. Ці-ж ня праўда, гэта-ж не сталіца?
Паштмайстар. Чыстая праўда.
Хлестакоў. Гэта-ж толькі ў сталіцы бон-тон, і няма правінцыяльных гусей. Як саміх погляд, ці-ж ня так?
Паштмайстар. Так чыста! (Набок). А ён, аднак-жа, ані не ганарысты: пра ўсё распытваецца.
Хлестакоў. А гэта-ж, аднак, прызнайцеся, гэта-ж і ў маленькім гарадку можна пражыць шчасьліва?
Паштмайстар. Чыста так.
Хлестакоў. На мой погляд, чаго трэба? Трэба толькі, каб цябе паважалі, любілі шчыра, — ці-ж ня праўда?
Паштмайстар. Чыста справядліва.
Хлестакоў. Я, прызнаюся, рады, што самі аднаго погляду са мною. Мяне, пэўна-ж, назавуць дзіўным, ды ўжо ў мяне гэткі характар. (Пазіраючы ў вочы яму, кажа сам сабе). А ну, папрашу-ткі я ў гэтага паштмайстра пазычыць. (Уголас). Які дзіўны са мною выпадак: у дарозе чыста пратраціўся. Ці ня можаце самі пазычыць мне трыста рублёў?
Паштмайстар. Чаму-ж, чаму? За найвялікшае шчасьце. Восьдзе, будзьце ласкавы. Ад сэрца гатовы служыць.
Хлестакоў. Вельмі ўдзячны! А я, прызнаюся, сьмерць як ня люблю адмаўляць сабе ў дарозе, дый навошта? Ці-ж ня так?
Паштмайстар. Так чыста. (Устае, выцягваецца й прытрымлівае шпагу). Ня важуся больш турбаваць сваім тут быцьцём… Ці ня будзець якое заўвагі ў галіне паштовага кіраўніцтва?
Хлестакоў. Не, нічога!
Паштмайстар раскланьваецца й выходзіць.
Хлестакоў (адзін, раскурваючы цыгару) . Паштмайстар, мне здаецца, таксама вельмі слаўны чалавек. Прынамся, прыслужлівы; люблю гэткіх людзей.
Хлестакоў і Лукаш Лукашовіч, які мала не выпіхаецца зь дзьвярэй. Адзаду ў яго чуваць мала ня ўголас: «Чаго баішся?»
Лукаш Лукашовіч (выцягваючыся не бяз дрыготкі й прытрымваючы шпагу). Маю гонар рэкамэндавацца: інспэктар школаў, тытулярны раднік Хлопаў!
Хлестакоў. А, прашу ласкі! Сядайце, сядайце! Ці ня хочаце цыгарачку? (Падаець яму цыгару).
Лукаш Лукашовіч (сам сабе, у ненаважнасьці). Вось табе штука! Ужо на гэта ніяк не падумаў. Браць ці ня браць?
Хлестакоў. Вазьмеце, вазьмеце; гэта людзкая цыгарка! Пэўна-ж, ня тое, што ў Пецярбургу. Там, бацюхна, я папакурваў цыгаркі па дваццаць пяць рублёў сотачка, прост ручкі сабе пасьля пацалуеш, як выкурыш. Вось агонь, закурэце. (Падаець яму сьвечку).
Лукаш Лукашовіч спрабуе закурыць і ўвесь калоціцца.
Хлестакоў. Ды не з таго канца!
Лукаш Лукашовіч (ад сполаху ўпусьціў цыгару, плюнуў і махнуў рукою, сам сабе). Ліхенька з усім! загубіла праклятая боязь!
Хлестакоў. Самі, як бачу, не ахвотнік да цыгаркаў. А я прызнаюся, гэта мая слабасьць. Вось яшчэ наконт жаноцкае палавіны, дык не магу быць бязуважным. Як самі? Якія самім больш падабаюцца, брунэткі ці блёндынкі?
Читать дальше