Charles Dickens - La postlasitaj aferoj de la Klubo Pikvika

“Li malstriktigis la kroĉon kaj sinkis elĉerpite sur la kusenon.

“Mi sciis tre bone, kion signifis ĉio ĉi. Se eĉ momente mi volus dubi pri tio, unu ekrigardo al la pala vizaĝo kaj velkinta figuro de la virino sufiĉus por klarigi la realan staton de la afero.

“ ‘Prefere vi staru flanke’, mi diris al la kompatindulino. ‘Vi ne povas helpi lin. Eble li pli trankvilos, se li vin ne vidos’.

“Ŝi foriris el la vidkampo de la viro. Li malfermis siajn okulojn post kelkaj sekundoj kaj ĉirkaŭrigardis perturbite.

“ ‘Ĉu ŝi foriris?’ li demandis avide.

“ ‘Jes… Jes. Ŝi vin ne damaĝos’.

“ ‘Mi sciigos al vi la veron, Jemĉjo”, diris la viro malaltvoĉe’, ŝi efektive damaĝas min. Io en ŝiaj okuloj vekas en mia koro tian timegon, ke tio frenezigas min. La tutan pasintan nokton ŝiaj grandaj gapaj okuloj kaj pala vizaĝo proksimis al la miaj; kien ajn mi turniĝis, turniĝis ili; kaj kiam ajn mi abrupte vekiĝis, ŝi estis apud la lito rigardante min. Li tiris min pli proksimen kaj diris per profunda alarmita flustro: ‘Jemĉjo, ŝi devas esti fispirito… diablino! Ĉit! Mi scias, ke ŝi estas. Se ŝi estus virino, ŝi antaŭlonge estus mortinta. Neniu virino kapablus toleri tion, kion ŝi elportis’.

“Mi naŭziĝis, pensante pri la longaj kruelo kaj neglekto certe okazintaj por tiel impresi tian viron. Mi nenion povis diri responde, ĉar kiu povus proponi esperon aŭ konsolon, al la mizerulo antaŭ mi?

“Mi sidis tia dum pli ol du horoj, dum kiuj li turniĝadis, murmure kriante pro doloro aŭ senpacienco, maltrankvile ĵetante tien kaj reen la brakojn, kaj volviĝante de flanko al flanko. Finfine li eniris tiun staton de parta senkonscio, dum kiu la menso vagas senkontrole de sceno al sceno, de loko al loko, sen regado far la racio, sed daŭre ne povanta senigi sin de nepriskribebla sento de aktuala suferado. Konstatinte pro liaj senkoheraj babiladoj, ke tiel nun estas, kaj sciante ke plej probable la febro ne tuj pligraviĝos, mi forlasis lin, promesante al lia mizera edzino, ke mi ripetos mian viziton dum la venonta vespero kaj, se necese, sidos ĉe la paciento tra la tuta nokto.

“Mi plenumis mian promeson. La pasintaj dudek kvar horoj realigis teruran ŝanĝiĝon. La okuloj, kvankam profunde enfalintaj kaj pezaj, brilis je lumo timiga por la spektanto. La lipoj estis sekegaj kaj multloke fendetiĝintaj: la seka malmola haŭto ardis je brula varmego, kaj sur la vizaĝo de la viro estis preskaŭ ekstertera mieno de sovaĝa maltrankvilo indikanta eĉ pli forte la ruinigon far la malsano. La febro estis zenita.

“Mi sidiĝis sur la seĝo, kiun mi okupis la antaŭan vesperon, kaj tie mi sidis dum horoj aŭskultante tiujn sonojn, kiuj nepre trafas profunde la koron de plej nesentema el la homoj — la frenezan deliron de mortonto. Laŭ tio, kion mi aŭdis pri la opinio de la kuracisto, mi sciis, ke mankas espero pri li: mi sidis apud lia mortolito. Mi vidis la velkintajn membrojn, kiuj antaŭ malmultaj horoj distordiĝis por amuzi bruemajn galerianojn, tordiĝantaj pro torturado per brulanta febro… mi aŭdis la kriĉan ridon de la klaŭno, kunfandiĝintan kun la malaltaj murmuroj de la mortonto.

“Estas emociige aŭskulti menson returniĝantan al la normalaj okupiĝoj kaj celoj de sanulo, kiam antaŭe kuŝas korpo malforta kaj senrimeda; sed kiam tiuj okupiĝoj estas nature kontraŭaj al ĉio, kion ni kunligas kun ideoj seriozaj aŭ solenaj, la ricevita impreso estas senfine pli potenca. La teatro kaj la drinkejo estis la ĉefaj temoj en la babilado de tiu mizerulo. Estis vespere, li imagis; li devis roli tiunokte; estis malfrue, kaj li devos tuj forlasi la hejmon. Kial oni tenas lin kaj malhelpas lian iron?.. Li perdos la monon… Li devos foriri. Ne! Oni ne permesis tion. Li kaŝis la vizaĝon per siaj ardantaj manoj kaj feble priĝemis la propran malfortecon kaj la kruelon de siaj persekutantoj. Post mallonga paŭzo li elkriis kelkajn krudajn rimaĵojn, kiujn li laste parkeris. Li leviĝis sur la lito, kurbigis siajn velkintajn krurojn kaj ĉirkaŭruliĝis laŭ maldelikataj pozicioj; li rolis… li estis en teatro. Post momenta silento li murmuris la rekantaĵon de iu brua kanto. Finfine li atingis la malnovan domon: kiom varmega estis la ĉambro. Li estintis malsana, tre malsana, sed jam li fartis bone kaj estis feliĉa. Plenigu lian glason. Kiu estis tiu, kiu forskuis ĝin de liaj lipoj? Temis pri la sama persekutanto, kiu pli frue postsekvis lin. Li falis sur la kusenon kaj laŭte ĝemis. Mallonga intervalo de senkonscio, kaj jen li travagis tedan labirinton de malaltarkaj ĉambroj — kelkfoje tiom malaltaj, ke por progresi li devis rampi sur manoj kaj genuoj: tie estis senaere kaj mallume, kaj en ĉiu direkto malhelpis lin diversaj obstakloj. Troviĝis ankaŭ insektoj, hidaj rampuloj kun okuloj fikse rigardantaj lin kaj plenigis la tutan ĉirkaŭan aeron: brilaĉante terure en la densa mallumo de tiu loko. La muroj kaj la plafono estis kovritaj de viglaj reptilioj… la kupolo vastiĝis enorme… timigaj figuroj flagradis tien-reen… kaj vizaĝoj de homoj al li konataj, abomenigitaj per mokado kaj grimacado, gapis el inter ili; oni bruligis lin per ardigitaj feraĵoj kaj ligis lian kapon per ŝnuroj ĝis sango elŝprucis, kaj li baraktis frenezece por sia vivo.

“Fine de unu el tiuj paroksismoj, dum kiu mi malfacilege retenis lin sur la lito, li sinkis ŝajne en dormon. Venkita de gardado kaj penado, mi fermis miajn okulojn dum kelkaj minutoj, kiam mi sentis ĉe mia ŝultro violentan kroĉiĝon. Mi tuj vekiĝis. Li jam levis sin por sidiĝi en la lito… Terura ŝanĝiĝo okazis al lia vizaĝo, sed la konscio jam revenis, ĉar evidente li rekonis min. La infano, kiun jam delonge perturbis liaj deliroj, stariĝis de sur sia liteto kaj alkuris sian patron timigite kriĉante… La patrino haste brakumis ĝin, por ke li ne vundu ĝin dum la violento de sia frenezeco, sed terurite pro la ŝanĝo de liaj trajtoj staris senmova apud la lito. Li kroĉis konvulsie mian ŝultron, kaj batante sian bruston per la alia mano senespere klopodis paroli. Estis senutile… li etendis al ili la brakon kaj denove violente klopodis. Aŭdiĝis klaka sono en lia gorĝo… la okuloj furiozis… mallonga sufokita ĝemo aŭdiĝis… kaj li falis malantaŭen… mortinta!”

Ege kontentigus nin, se ni povus registri la opinion de sinjoro Pikviko pri la supra anekdoto. Ni ne dubas, ke ni povus prezenti ĝin al niaj legantoj, se ne intervenus okazaĵo plej bedaŭrinda.

Sinjoro Pikviko ĵus remetis sur la tablon la glason, kiun dum la finaj kelkaj frazoj de la rakonto li tenis en sia mano, kaj ĝuste decidiĝis ekparoli — efektive la atestaĵo de la notlibro de sinjoro Snodgraso rajtigas nin deklari, ke li fakte malfermis sian buŝon — kiam kelnero eniris la ĉambron, kaj diris:

“Kelkaj sinjoroj, sinjoro”.

Oni konjektas, ke sinjoro Pikviko estis ĝuste eldironta kelkajn komentojn, kiuj flamigus la mondon, se ne la riveron Tamizo, kiam li tiel interrompiĝis: ĉar li rigardis gravmiene la kelneran vizaĝon, kaj poste ĉirkaŭrigardis al la ĝenerala societo, kvazaŭ serĉante informojn koncerne la novajn venintojn.

“Ho”, diris sinjoro Vinklo, stariĝante, “kelkaj miaj amikoj… alkonduku ilin. Tre agrablaj homoj”, aldonis sinjoro Vinklo post retiriĝo de la kelnero. “Oficiroj de la 97a regimento, kun kiuj mi konatiĝis iom strangmaniere hodiaŭ matene. Vi tre ŝatos ilin”.

La trankvilanimo de sinjoro Pikviko estis tuj restarigita. La kelnero revenis kaj enĉambrigis tri sinjorojn.

“Leŭtenanto Tapeltono”, diris sinjoro Vinklo, “leŭtenanto Tapeltono, sinjoro Pikviko — doktoro Pejno, sinjoro Pikviko — sinjoron Snodgraso vi vidis pli frue: mia amiko sinjoro Tupmano, doktoro Pejno — doktoro Ŝovulo, sinjoro Pikviko — sinjoro Tupmano, doktoro Ŝov…”