Эдгар По - Амерыканскае дэтэктыўнае апавяданне

— І я веру табе, Флетчэр. Але гэта менавіта той самы факт, які мне быў патрэбны. Ён раскрывае той спосаб, дзякуючы якому д-ру Тэрзбі ўдалося забіць Моніку ў замкнёным пакоі ў мяне на вачах з рэвальвера, які знаходзіўся ў той час у маёй кабуры. І ён можа таксама падказаць, дзе шукаць няўлоўнага д-ра Тэрзбі.

Да раніцы панядзелка Леапольду ўдалося зрабіць шэсць міжгародніх званкоў у Каліфорнію, робячы гэта з тэлефона, што стаяў на ягоным стале, у той час як Флетчэр тэлефанаваў з дзяжурнага пакоя. Потым, бліжэй да поўдня, Леапольд, Флетчэр, камісар і прадстаўнік пракурора акругі селі ў машыну і паехалі ў Бостан.

— Вы ўпэўнены, што ўсё як след разлічылі? — спытаў Леапольда камісар ужо трэці раз. — Вы ведаеце, што мы не павінны дазваляць вам перасякаць межы штата да рашэння вялікага журы.

— Слухайце, давайце вырашым — альбо вы давяраеце мне, альбо не, — раздражнёна парыраваў Леапольд.

Флетчэр, які сядзеў за рулём, не мог стрымаць усмешкі, у той час як прадстаўнік пракурора захоўваў надзвычайную сур'ёзнасць.

— Уся гэта справа вельмі складаная, — прабурчаў камісар.

— Мая былая жонка была складаная жанчына. І не забывайце, у яе было пятнаццаць год на тое, каб распрацаваць гэты план.

— Пракруціце яго яшчэ раз, — сказаў прадстаўнік пракурора.

Леапольд уздыхнуў і пачаў расказваць:

— Рэвальвер, з якога яе забілі, мне не належаў. Той жа рэвальвер, які я выцягнуў з кабуры пасля таго, як прагучаў стрэл, і які Флетчэр узяў з маіх рук, быў падсунуты мне перад гэтым.

— Якім чынам?

— Я дайду да гэтага. Ключавая роля ва ўсім гэтым належыць, безумоўна, Моніцы. Яна настолькі ненавідзела мяне, што яе звар'яцелы розум спланаваў уласнае забойства з адзінай мэтай адпомсціць мне. Яна задумала ўсю справу такім чынам, быццам ніхто іншы, акрамя мяне, не мог забіць яе.

— Толькі вар'ятка магла быць здольнай на такую рэч, — запярэчыў прадстаўнік пракурора.

— Баюся, што яна і была вар'ятка, звар'яцела ад жадання помсты. Яна распрацавала ўвесь план на другую палову дня вяселля, але я ўпэўнены, у яе быў запасны варыянт на той выпадак, калі б я не прыйшоў на прыём. Ёй патрэбна было мноства сведак.

— Раскажыце ім, як яна зрабіла так, што ў яе трапіла куля, — папрасіў Флетчэр.

— Ну, што ж, для мяне гэта аказалася самай складанай часткай. Я сапраўды быў сведкам, як у яе стрэлілі проста на маіх вачах. Бачыў, як у яе трапіла куля, як палілася кроў. Так, мы былі з ёй толькі ўдваіх у замкнёным пакоі. У ім не было дзе схавацца, ніводнай шчыліны, праз якую чалавек ці нават якое-небудзь механічнае прыстасаванне маглі б выпусціць кулю. Вам, панове, відавочна, што вінаватым павінен быць я, асабліва калі ўлічыць, што куля была выпушчана з рэвальвера, які быў у маёй кабуры.

Але я звярнуўся да ўсяго гэтага з іншага пункту гледжання — пасля таго як Флетчэр прымусіў мяне звярнуцца да гэтага наогул! Я ведаў, што не забіваў яе, і так як ніхто іншы не мог гэта зрабіць фізічна, я ведаў, што гэтага не рабіў ніхто! Калі Моніка была забіта куляй 38-га калібру, у яе, відаць, выстралілі з рэвальвера пасля таго, як цела вынеслі з таго замкнёнага пакоя. Паколькі, калі яе прывезлі ў бальніцу, яна была ўжо нежывая, найбольш верагодным момантам яе забойства — зрэшты, на мой погляд — быў той час, калі «хуткая дапамога» была ў дарозе, а д-р Тэрзбі сядзеў, схіліўшыся над ёю ў клапатлівай занепакоенасці.

— Але ж вы бачылі, як у яе стралялі!

— Гэта адна з дзвюх прычын, што мы з Флетчэрам усю раніцу тэлефанавалі па двух тэлефонах у Галівуд. Мая былая жонка працавала ў кінематографе, займаючыся часам тэхнічнымі справамі. Існуе цэлы шэраг спосабаў імітаваць на экране забойства. Напачатку такім спосабам было прыстасаванне — нешта накшталт пнеўматычнай вінтоўкі, якую настаўлялі на акцёра крыху за кадрам. Сёння ж, асабліва для здымання найбольш крывавых вестэрнаў і фільмаў пра вайну, ужываюць невялікае выбухное прыстасаванне, схаванае пад вопраткай акцёраў. Зразумела, цела ў такім выпадку абаронена ад апёкаў, а выбуховая хваля скіравана ад яго ў процілеглы бок. Для большай праўдападобнасці адначасова з выбухам разрываецца пакет са штучнай крывёй.

— І менавіта гэта зрабіла Моніка?

Леапольд кіўнуў галавой.

— У выніку званка ў галівудскую студыю, дзе яна працавала, пацвердзілася, што яна ўдзельнічала ў здымках фільма, у час якіх і было выкарыстана такое прыстасаванне. Сустрэўшы Моніку, я заўважыў, што яна прыбавіла ў бюсце, але я нават не падумаў, што гэта накладка і выбуховае прыстасаванне. Моніка прывяла яго ў дзеянне, калі ўзняла руку, закрычаўшы на мяне.