Мөсәгыйт Хәбибуллин - Сайланма әсәрләр. Том 4. Аллаһы бүләге. Батый хан һәм Ләйлә / Избранные произведения. Том 4

– Синме бу, Кол Гали? – дип сорады.

– Мин, Зөлхидә, мин. Аллаһы Тәгалә безне тагын кавыштырды. Күпме, күпме хыялландым мин синең хакта, Зөлхидә, күпме йокысыз төннәрем уздырдым…

Зөлхидәнең күзләреннән яшь акты, яшь бөртекләрен җил чигәсенә тәгәрәтте, әмма ул күз яшен сөртмәде, сагыш, кайгы, хәсрәт яше түгел иде бу, шатлык, куаныч, сөенеч яше, мәхәббәт яше иде.

– Өнемдәме бу, Кол Гали, төшемдә түгелме? Мин Болгарда! Чынлап та, син утырып барасыңмы атта, башка бер-бер кеше түгелме?!

– Мин сине тагын шатландырам әле, бәгырь, тагын сөендерәм. Сиңа әйтмәгәннәрдер әле, белмисеңдер?..

– Мин куркам, Кол Гали, барысын да берьюлы әйтмә, йөрәгем ярылыр дип куркам. Зинаһар, әйтми тор, сабыр ит…

– Биккол атам, Мәүлә Хуҗа имам хәзрәтләре исәннәрме, алар да бит Сүбәдәй баһадир ыстанында, диделәр?

– Мин аларны күрмәдем, миңа аларны күрсәтмәделәр. Ләкин имам хәзрәтләрен бер тапкыр күргән идем, тирмә яныннан үтеп китте. Мине беркая да чыгармадылар, берәүгә дә күрсәтмәделәр, Кол Гали. Болгарлар һөҗүм иткәч тә, аларны Җаек аша кичереп куйганнар дип кенә сөйләнделәр монгол әсирләре. Мин аларга каһәр теләдем, Кол Гали.

– Каһәр теләдең?! Зөлхидә, бит алар – хан кешеләре, Сүбәдәй баһадир ыстанына Илһам хан тарафыннан җибәрелгән махсус кешеләр.

– Шымчылар?!

– Мин алай дип әйтмәс идем, Зөлхидә. Йә, ярый, соңыннан, соңыннан. Беләсең килсә, Ләйләне нойон кулыннан Биккол атам коткара, шактый алтын түләп.

– Бу хакмы, Кол Гали? Хакмы?! Кая соң ул бала, минем бәгырь парәм, кайларда, ялгыз каздай каңгылдап, әсир ителгән әнисен эзләп йөри?! Белсәң әйт, Кол Гали җаным. Ярыймы миңа шулай әйтергә, рәнҗемәссеңме?..

– Зөлхидә, Зөлхидә, шулай ук сизмәдеңмени, белмәдеңмени сиңа Үргәнечтә үк үлепләр гашыйк булуымны, әллә соң миннән яшьсенеп көлдең генәме?!

– Кол Гали, бәгърем, әйтмә алай, әйтә күрмә, мин ул вакытта чарасыз идем, хаксыз…

– Баһман баһадирны…

– Монголлар күз алдымда кылычтан уздырдылар. Хуштан язып егылдым.

– Баһадир, – димәк, шәһит, – диде Кол Гали, гәрчә бу хакта Ләйләдән ишеткән булса да. – Урыны оҗмахта булсын. ӘЛәйлә бездә, Зөлхидә, бездә! Болгарда!

– Хакмы шул, хакмы шул, Кол Гали, бәгырь каным?!

– Хак, Зөлхидә, хак…

– Әй өзгәләнгән иде дә сабыем аерылганда, әй өзгәләнгән иде…

Кол Гали атны ике катлы, зур түбәле йортның капка янына туктатты, алдан төшеп, Зөлхидәгә арбадан чыгарга ярдәм итте. Хезмәтче Хәйрулла йөгереп чыкты, капканы ачарга кереште.

– Хәйрулла абзый, Хәйрулла абзый. Атны бәйләп кенә куй, йортка кертеп торма, хәзер аны килеп алырлар.

– Хуш, Кол Гали углан, шулай итәрмен.

Капканы ачып, эчкәре уздылар. Болдырга, атылып, өстенә сыек зәңгәр төстәге бала итәкле күлмәк кигән, башына энҗеле калфак каптырган Ләйлә килеп чыкты. Ул башта аптырабрак калды, чөнки әнисен танымады, бәлкем, киеме дә саташтыргандыр, ул фәкать мөгаллимен күрде. Күрде һәм күңеленә ниндидер шик кереп оялады, әмма икенче мәлдә инде мөгаллиме белән болдырга таба атлаган хатын йөзендә кемнедер төсмерләде, төсмерләде генә түгел, таныды һәм бәрелә-сугыла түбән төште, әнисенең кочагына кереп сеңде.

– Әнием, әнием! – диде ул һәм әнисенең күкрәгенә кереп эрегәндәй булды. – Әнием, бәгърем…

– Балам, балакаем, бәбкәчем минем, очрашыр көнебез дә булыр икән, балам. Бәбкәчем, Бүләгем, Ләйләм минем…

Кол Гали аларга шатлыгын яшермичә, күзе тулы мөлдерәмә яшь аша карап торды. Көткән идеме бу очрашуны ул?.. Яшерми, көтмәгән иде, гәрчә өметен җуймаган булса да, хыялында һәрчак шулай бер очрашулары хакында кат-кат уйлаган һәм күз алдына китергән булса да. Бүген аның хыялы тормышка ашты – Зөлхидәсе табылды. Моның янына икенче бер зур вә кәттә куаныч – ана белән кыз табыштылар. Аллаһым, моннан да зур бәхетнең булуы мөмкинме?! Инна, ә тауна кәл Кәүсәр. Фәгъсалли-ли Раббикә уәнхар. Иннә тани-якә һу-уәл Әбтар. Йа Мөхәммәд, без сиңа шөбхәсез Кәүсәрне бирдек. Ул хәлдә Раббың өчен намаз кыл вә корбан чал. Шулай эшләмәгән кешенең нәселе киселәчәк… Рабби!

– Кем, кем сине коткарды, балакаем?

– Биккол бабакай, Сәлахетдин абзый, Җамалбикә абыстай, әнием. Әнием, әнием, әнием! – дип тәкрарлады Ләйлә һәм әле әнисенең битеннән сыйпады, әле чәч толымнарына кагылды.

– Балам, балам, балакаем! Бәбкәчем! Син җиткән кыз булгансың икән ич инде, әниеңне дә узып барасың түгелме?..

Зөлхидә Кол Галигә карады, үз итеп елмайды, бит очларына алсу нурлар кунды.

– Ничәмә тапкыр мин: «Әнием, әнием, әнием!» – дип әйтергә хыялландым, әнием, бәгърем, тик янымда син булмадың. «Әнием!» дип, төннәрен мендәрем чылата-чылата елар идем.