— Mi kredas tion, — li diris.
Montanelli malrapide turniĝis.
— Mian difinitan respondon vi ricevos morgaŭ. Sed unue mi devas vidi Rivarezon kaj interparoli kun li sole.
— Via eminenco… mi volas sugesti… mi estas certa, ke vi bedaŭros pri tio. Ĉi-rilate li mem hieraŭ petis min pri rendevuo kun vi, sed mi malatentis tion, ĉar…
— Malatentis tion! — ripetis Montanelli. — La homo, troviĝanta en tia ekstrema cirkostanco, petas vin kaj vi malatentas tion!
— Mi pardonpetas, via eminenco, se mi nevole vin ĉagrenis, sed mi ne deziris vane malkvietigi vin. Mi jam sufiĉe bone konas Rivarezon, ĉar mi konvinkiĝis, ke li intencis insulti vin. Ankaŭ permesu al mi rimarkigi, ke sen gardo proksimiĝi al li ne eblas. Li estas tre danĝera, tial mi decidis apliki iujn necesajn rimedojn… cetere ne tro severajn.
— Ĉu vi reale opinias, ke ne eblas sengarde proksimiĝi al la malsana, nearmita homo, al kiu vi aplikis "iujn necesajn rimedojn"?
Montanelli parolis kviete kaj ĝentile, sed la kolonelo eksentis malestimon en lia voĉo, tial lia ofendiĝinta vizaĝo tuj eferveskis.
— Via eminenco rajtas agi laŭ via volo, — seke diris li. — Sed mi nur volis evitigi vin de aŭskultado de liaj teruraj blasfemaĵoj.
— Kio, laŭ via opinio, estas pli granda misfortuno por kristano: aŭskultado de blasfemaĵoj aŭ lasado de mizerulo en ekstremo?
La komandanto staris erektinte kun oficiala, kvazaŭ ŝtona, mieno. Lin tre ofendis tia molesto de Montanelli, tial li montris sian malkontentecon per tia nekutima ceremonieco.
— Je kioma horo via eminenco deziras viziti la arestiton? — li demandis.
— Mi vizitos lin nun.
— Se tio al via eminenco plaĉas. Bonvolu iomete atendi, ĉar mi sendos iun kun mia ordono, por ke oni lin preparu.
La komandanto haste deĵetis sian oficialan mienon. Li timis, ke Montanelli ekvidos rimenojn stringantajn Ojstron.
— Dankon, mi volas vidi lin senprokraste, ĝis kiam "oni lin preparu". Mi iros rekte la fortreson. Ĝis la revido, kolonelo. Atendu mian respondon morgaŭ matene.
Ĉapitro 6. Montanelli vizitas Ojstron en la fortresa prizono
Ojstro ekaŭdis, ke oni malfermas la pordon de lia kamero kaj indiferente ekrigardis flanken. Li supozis, ke denove aliris la komandanto turmenti lin per alia pridemandado. Sur la mallarĝa ŝtuparo aŭdiĝis paŝoj de soldatoj, kies pafilkapoj skrapis vandojn, kaj ies voĉo respektoplene diris: — Tiu ŝtupo estas kruta, via eminenco.
Ojstro konvulsie startis, sed rimenoj tuj dolore eniĝis en lian korpon, tial li premiĝis spiregante.
La kameron eniris Montanelli kune kun la serĝento kaj tri soldatoj.
— Estu afabla, via eminenco, kaj atendu minuton, — diris nervoze la serĝento, — unu el miaj soldatoj baldaŭ alportos seĝon. Pardonu nin, se ni scius pri via vizito, do ni preparus ĉion necesan anticipe por vi.
— Mi bezonas neniun preparon, serĝento. Lasu nin solaj kaj atendu sube kune kun viaj soldatoj.
— Jes, via eminenco. Jen la seĝo. Ĉu starigi ĝin apud li?
Kvankam Ojstro kuŝis kun la fermitaj okuloj, sed li sentis sur si rigardon de Montanelli.
— Ŝajne li dormas, via eminenco, — diris la serĝento, sed tiumomente Ojstro malfermis la okulojn.
— Ne, — li diris.
Kiam soldatoj jam estis forlasantaj la kameron subita eksklamacio de Montanelli haltigis ilin. Tiuj turniĝis kaj ekvidis, ke li kliniĝis super la arestito kaj ekzamenas rimenojn.
— Kiu faris tion? — li demandis. La serĝento ĉifis sian kaskedon enmane.
— Laŭ speciala ordono de la komandanto, via eminenco.
— Mi ne sciis tion ĉi, sinjoro Rivarez, — diris Montanelli kun granda kompato.
— Mi parolis al via eminenco, — replikis Ojstro kun sia rigora rideto, — ke mi n-n-neniam atendis kareson de mia kapo.
— Serĝento, kiel longe procedas la ordono?
— De post lia eskapo, via eminenco.
— Sekve, du semajnojn. Alportu tranĉilon kaj urĝe distranĉu rimenojn.
— Pardonu min, via eminenco, la prizona doktoro ankaŭ petis demeti rimenojn, sed kolonelo Ferrari malpermesis tion.
— Alportu tranĉilon tuj!
Voĉo de Montanelli restis trankvila, sed lia vizaĝo blankiĝis pro kolero. La serĝento elpoŝigis faldeblan tranĉilon, kliniĝis super Ojstro kaj komencis distranĉi rimenojn stringintajn liajn brakojn. Tamen li faris tion mallerte, tial lia manipulado nur pliigis ties negativan efikon. Ojstro ektremis kaj dentopremis sian lipon pro kroma doloro.
Montanelli rapide proksimiĝis al li: — Vi ne povas, donu la tranĉilon al mi.
— Aĥ-ĥ-ĥ!
Ojstro etendis flanken la brakojn kun longa ĝoja enspiro. Post momento Montanelli distranĉis rimenojn sur liaj maleoloj.
— Senkatenu lin, serĝento, kaj poste aliru al mi. Mi volas interparoli kun vi.
Li staris ĉe la fenestro kaj rigardis laboron de soldatoj senkatenantaj la arestiton. La serĝento aliris.
— Nun, — Montanelli diris, — rakontu al mi pri ĉio okazinta ĉi tie lastatempe.
La serĝento volonte komunikis ĉion, kion li sciis pri malsano de Ojstro, pri "disciplinaj rimedoj", pri malsukcesa provo de la kuracisto helpi.
— Sed mi opinias, via eminenco, — aldonis li, — ke la kolonelo volis tiamaniere akiri depozicion.
— Depozicion?
— Jes, via eminenco, antaŭihieraŭ mi aŭdis, ke la kolonelo proponis al li demeti rimenojn, — la serĝento rapide ekrigardis Ojstron, — se li konsentos respondi unu demandon…
Montanelli pugnigis sian manon kuŝantan sur fenestrobreto. Soldatoj interŝanĝis la rigardojn. Ili ĝis nun neniam vidis la ĝentilan kardinalon en kolerego.
Tiutempe Ojstro tute forgesis ilian ĉeeston, ĉar li ĝuis pro fizika sento de libereco. Li turniĝis, erektis kaj ĝenerale ekstazis.
— Vi povas eliri, serĝento, — la kardinalo diris. — Ne maltrankviliĝu pri via pseŭda disciplinorompo, ĉar vi komunikis al mi ĉion laŭ mia peto. Restigu nin solaj kaj faru tiel, ke neniu ĝenu nin. Post konversacio mi forlasos la kameron.
Post kiam soldatoj eliris, Montanelli apogis sin sur fenestrobenko kaj kelkajn minutojn rigardis sunsubiron, por ke Ojstro povu iomete ripozi.
— Oni informis min, ke vi volis interparoli kun mi sole, — komencis li sidiĝante ĉe la dormobenko. — Se vi fartas sufiĉe bone, do mi estas en via dispono.
Montanelli parolis en tre frida, imperativa tono, kiu estis tute nekutima por li. Kiam Ojstron stringis rimenoj, tiu estis por li ordinara suferanto, sed nun li rememoris ilian lastan intervjuon kaj senkompatan insulton tiaman. Ojstro plezure kuŝis metinte la kapon sur unu brakon. Li posedis denaskan talenton de graciaj pozoj, tial kiam lia kapo estis en ombro, do neniu povus eĉ supozi, kiujn terurajn suferojn ĵus spertis tiu ĉi viro. Tamen nun, en sunaj radioj, oni povas vidi lian turmentiĝintan kaj palan vizaĝon, sur kiu restigis siajn spurojn suferoj okazintaj dum lastaj tagoj. Tial kolero de Montanelli malaperis.
— Via malsano estis terura, — diris li. — Mi sincere bedaŭras, ke mi nenion sciis antaŭe. Alie mi senprokraste ĉesigus tion.
Ojstro levis la ŝultrojn. — Milito estas milito, — diris li malvarme. — Via eminenco rigardas rimenojn teorie de la kristana vidpunkto, sed la kolonelo rigardas malsame. Li sendube preferas uzi ilin ne sur sia propra haŭto, kiel en m-m-mia kazo. Sed tio estas nur afero de p-p-persona oportuneco. En nuna momento mi estas venkita… Ĉiuokaze, via eminenco, estas tre afable, ke vi vizitas min. Ĉu eble vi okazigas tion ankaŭ laŭ k-k-kristana moraleco? Vizitado de malliberuloj.. Aĥ, jes! Mi forgesis… "Tiu, kiu trinkigos unu el plej mizeraj… [citaĵo el Evangelio] kaj tiel plu. Kvankam tio ĉi ne estas flataĵo, sed "unu el plej mizeraj" estas devigata vin danki…
Читать дальше