Etelo Vojniĉ - Ojstro

Li elpoŝigis monujon. Nur tridek tri paoli [7] Paolo – arĝenta monero; . Tamen li havas valoran horloĝon. Ĝi estas vendebla. Mono helpos al li elvivi dum la unuaj tagoj. Sed homoj estos serĉantaj lin en dokoj. Ne, necesas eldoni pseŭdan pruvon. Konkludu ili, ke li mortis. Tiam li estos libera, absolute libera. Arturo mallaŭte ekridis kaj imagis, kiel Burton — gefamilianoj serĉos lian korpon. Kia farso tiam okazos!

Li prenis paperfolion kaj enskribis la unuan penson venintan en lian kapon: “Mi kredis vin samkiel dion. Sed dio estas argila idolo, kiun oni povas disbati per martelo, kaj vi mensogis al mi la tutan vivon”.

Li faldis la paperon kaj enskribis nomon de Montanelli. Poste li prenis la alian kaj enskribis: “Serĉu mian korpon en Darseno [Darsena]”. Li surmetis la ĉapelon kaj forlasis la ĉambron. Irante preter portreto de la patrino li ekridetis malestime, ja ŝi ankaŭ mensogis al li!

Li senbrue trairis la koridoron, malŝlosis la pordon kaj okazis sur larĝa marmora ŝtuparo, kiu resonis ĉiun paŝon. Ĝi estis antaŭ li kvazaŭ nigra kavo.

Li venis la korton penante ne veki Ĝianon Battiston, kiu dormis en la unua etaĝo. En hejtolignejo situanta en kortoangulo estis fenestreto kun latiso, kies rusta rando estas difektita. Tra ĝi oni povis vidi kanalon kaj ĝia alteco egalis kvar futojn.

Li volis rompi la latison por rampi tra la embrazuro, tamen ĝi estis sufiĉe firma. Kvankam li vundis siajn brakojn kaj disŝiris manikon, sed li sukcesis penetri eksteren. Li ĉirkaŭrigardis la straton, sur ĝi estis neniu. La nigra muta kanalo kvazaŭ turpa tranĉeo etendiĝis inter krutaj glitaj muroj. Malserena kavo povus esti nekonata universo, sed ŝajne ĝi ne havos tiom da vulgareco kaj koto, kiuj restis malantaŭe. Nenio meritas bedaŭron kaj rememoron. Tie estis stagna mondaĉo plena de rutina mensogo kaj plumpa trompo, kiu similas fetorantan marĉon, nekapablan eĉ dronigi homon pro sia malprofundeco.

Arturo pasis laŭlonge de kajo kaj poste turninte sin venis skvaron antaŭ palaco de Medici. Ĉi tie Gemo alkuris al li kaj vigle etendis siajn manojn. Jen malsekaj ŝtonaj ŝtupoj kondukantaj al akvo. Ankaŭ vidiĝas la fortreso situanta sur mala flanko de la kanalo. Li ĝis nun eĉ ne supozis, ke ĝi estas tia malalta kaj malserena.

Trapasinte kelkajn mallarĝajn stratojn li atingis riveron Darsenon, demetis la ĉapelon kaj ĵetis ĝin en akvon. La ĉapelon certe oni trovos, kiam serĉos lian kadavron. Li paŝis laŭlonge de la bordo kaj meditis malfacile pri sekvaj agoj. Necesas penetri iun ŝipon. Tasko estas peniga. Decido estas sola — en ekstrema parto de granda malnova ĝeto de Medici estas malbela taverno. Estas ŝanco trafi tie iun matroson kaj korupti lin.

Pordego de la ĝeto estis fermita. Kion fari, kiel iri preter doganistoj? Lia mono tute ne sufiĉas por korupti ilin nokte nehavante eĉ pasporton. Krome ili povos lin rekoni.

Kiam li estis iranta preter bronza statuo de Kvar Maŭroj, el malnova domo staranta sur mala flanko eliris iu viro. Li paŝis al la ponto. Arturo kaŝis sin en mallumo de la statuo, alpremiĝis al ĝi kaj singardeme elrigardis el post piedestalo.

Estis printempa nokto, varmeta kaj steloplena. Akvo plaŭdis kontraŭ la ŝtona moleo kaj kun mallaŭta, simila je rido, lirlado, alkuradis al ŝtupoj. Grandega argano apenaŭ vidiĝis en mallumo. Sub brilaj steloj en la ĉielo, kiun kovris kelkaj perlaj nebuloj, nigriĝis siluetoj de kvar katenitaj sklavoj, vane protestantaj kontraŭ senindulga fato.

La viro treniris laŭ la bordo per mallertaj paŝoj kantante laŭte stratan anglan kanzonon. Li estis evidente matroso revenanta el la taverno post diboĉo. Ĉirkaŭe neniu estis. Kiam li proksimiĝis, Arturo eliris. La matroso sakrinte ĉesigis sian kanzonon kaj haltis.

— Mi volas interparoli kun vi, — diris Arturo itale. — Ĉu vi komprenas min?

La matroso montris negon per sia kapo. — Mi neniun vorton el via lingvaĉo komprenis. — Kaj poste, uzante mallerte la francan, li kolere demandis: — Kion vi bezonas de mi? Kial vi baras mian vojon?

— Iru ni flanken por unu minuto. Mi bezonas interparoli kun vi.

— Kial ni iros flanken en mallumon? Eble vi havas tranĉilon!

— Ne, ne, trankviliĝu! Ĉu ne estas evidente, ke mi bezonas vian helpon? Ĝi estos pagita.

— Ĉu? Vi aspektas kiel vera dando! — tramurmuris la matroso angle, proksimiĝis al barilo de la statuo kaj alpremiĝis al ĝi. — Do, — diris li en sia abomena franca lingvo. — Kion vi bezonas finfine?

— Mi bezonas forlasi la urbon.

— A ha! Kiel kaŝvojaĝanto! Ĉu vi volas, ke mi vin kaŝu? Ĉu vi estas krimulo buĉinta iun, mi supozas? Fremduloj ĉiuj estas samaj. Kien vi intencas rifuĝi? Ĉu eble ne en policejon?

Li ekridis kiel ebriulo kaj palpebrumis per unu okulo.

— De kiu ŝipo vi estas? — redemandis lin Arturo.

— De "Karloto" [Carlotto]. Ĝi kursadas inter Livorno kaj Buenos Ajreso. Tien ĝi transportas ŝipoleon kaj de tie — felon. Jen ĝi! — Kaj la matroso indikis perfingre flankon ĉe la moleo. — Abomena olda ŝipaĉo.

— Buenos Ajreso! Kaŝu min ie en via ŝipo.

— Kiom vi pagos?

— Ne tro multe, ĉar mi havas nur kelkajn paolojn [7] Paolo – arĝenta monero; .

— Ne. Pago devas esti ne malpli ol kvindek paoloj. Des pli, ke tiom da mono tute ne sufiĉas por tiu dando, kiu vi estas.

— Kiu dando! Se al vi plaĉas mia vesto, do vi povas interŝanĝi kun mi. Mi ne povas doni al vi pli, ĉar mi havas krome nenion.

— Sed vi probable havas horloĝon. Donu ĝin al mi.

Arturo elpoŝigis virinan oran horloĝon ornamitan per fajna emajlo kun inicialoj "G.B." sur dorsa kovrilo. Ĝi estis horloĝo de lia patrino. Sed nun tio nenion signifis.

— A ha! — ekkriis la matroso rapide ĉirkaŭrigardante ĝin. — Ĉu ĝi estas ŝtelita? Donu ĝin al mi por plidetala provo!

Arturo tuj altiris sian brakon. — Ne, — diris li. — Mi fordonos al vi la horloĝon nur kiam ni atingos la ŝipon.

— Efektive vi ne estas stultulo! Tamen mi pretas veti, ke vi unuafoje trafis tian malfeliĉon. Ĉu ne?

— Tio ĉi estas mia afero. Vidu: gardisto!

Ili kaŝis sin malantaŭ de barilo atendante foriron de gardisto. Poste la matroso eliris, ordonis Arturon sekvi lin kaj ekpaŝis antaŭen stulte ridetante. Arturo silente paŝis malantaŭe.

La matroso elkondukis lin sur etan, nerektoforman placon de Medici palaco, haltis en ĝia malluma angulo kaj tramurmuris, opiniante, ke ĝi estas singardema flustro.

— Atentu ĉi tie, por ke vin ne vidu soldatoj.

— Kion vi volas fari?

— Mi volas akiri iun veston. Ja ne eblas preni vin kun sangokovrita maniko.

Arturo ekrigardis sian manikon disŝiritan per la fenestra latiso. Ĝi absorbis sangon el la vundita brako. Supozeble la viro opinias, ke li estas murdinto. Nu, tio ĉi nun ne gravas!

La matroso baldaŭ revenis portante kun triumfo sakon enmane.

— Alivestiĝu, — traflustris li, — kiel eble plej baldaŭ. Mi devas urĝe veni la ŝipon, ĉar marĉando kun brokantisto deprenis la tutan duonhoron.

Arturo komencis alivesti sin kun abomeno tuŝante uzitan veston. Feliĉe ĝi estis pli-malpli pura. Kiam li aperis en lumo, la matroso pririgardis lin kun ebria graveco kaj kapjesis aprobe.

— Taŭgas, — diris li. — Iru ni! Mute!

— Kunpreninte sian demetitan veston Arturo sekvis la matroson tra labirinto de kurbaj kanaloj kaj mallumaj, mallarĝaj stratetoj de tiuj antikvaj mizerkvartaloj, kiujn loĝantoj de Livorno nomas "Nova Venecio". Inter mizeraj domaĉoj kaj kotplenaj kortoj iuloke sole vidiĝis malnovaj malserenaj palacoj, vane penantaj konservi sian antikvan imponecon. En kelkaj stratetoj situis nestaĉoj de ŝtelistoj, murdistoj kaj kontrabandistoj; en la aliaj loĝis malriĉuloj.