Раіса Баравікова - Галенчыны «Я», альбо Планета Цікаўных Хлопчыкаў

Ды, каб вы правільна зразумелі маё першае «Я», дазвольце расказаць вам зусім пра іншае. Пра тое, як пачалося сяброўства паміж адным маім знаёмым хлопчыкам і дзяўчынкай, якая кожнае лета прыязджае ў наш горад. Хлопчык — мой сусед. Мы жывём у адным доме на вуліцы Касманаўтаў. І тое, пра што буду я расказваць, адбывалася на маіх вачах.

Гэтая гісторыя паступова склалася ў апавяданне, якое я ўжо расказвала хлопчыкам і дзяўчынкам з нашага двара. А цяпер паслухайце гэтае апавяданне і вы. Хлопчыка я назаву — Валодзька, а дзяўчынку — Зося.

І...

Аднойчы, гуляючы на двары ў футбол, Валодзька разагнаўся і... мяч у адзін міг уляцеў у расчыненае акно восьмай кватэры.

Кандрат, хлопчык з незвычайна кірпатым носам, гадоў адзінаццаці, толькі тоненька-тоненька войкнуў і хуценька сеў на лаўку непадалёк ад клумбы, над якой, бы вялізныя белыя шары, раскашавалі духмяныя флёксы.

Сеў Кандрат, апусціў галаву, а Валодзька, усё яшчэ здзіўлены гэтай непрыемнай нечаканасцю, глядзеў на чорны праём расчыненага акна. Ну вось зараз... Зараз выгляне бабуля Ганна, а можа, дзед Васіль. Гэта яшчэ нічога!.. Валодзька добра іх ведаў.

— Я вам пакажу, падшыванцы! — скажа бабуля Ганна, пагрозіць пальцам і аддасць мяч. Вось і ўсё. Дзеда Васіля Валодзька таксама не баяўся. Той можа проста выкінуць мяч назад, можа патрэсці галавой і дадаць адно-адзінае: «Эх, Вало-одзька!» А вось Генадзь, сын дзеда Васіля і бабулі Ганны... Генадзь можа многае.

Валодзька баяўся яго. Мінула некалькі хвілін, а ў акне ніхто не з'яўляўся.

«Можа, дома нікога няма!» — мільганула думка.

Валодзька падышоў да акна зусім блізка, паглядзеў на Кандрата, крыкнуў:

— Падсадзі!

Кандрат ішоў нерашуча, без ахвоты. Моўчкі прысеў, падстаўляючы Валодзьку плечы. І Валодзька хуценька ўчапіўся за падаконнік і радасна захіхікаў: «Хі-хі!..»

Мяч ляжаў пасярэдзіне вялікага пакоя, як быццам яго там паклалі. У пакоі нікога не было і, здаецца, усё было цэлае, і тут толькі Валодзька заўважыў, што тэлевізар уключаны. На вялікім каляровым экране павольна гнала свае шумлівыя хвалі рака, крутыя берагі яе абрываліся пясчанымі грудамі. «Мяркуецца, што вось тут і была зроблена пасадка,— пачуў Валодзька голас дыктара.— На берагах Аланкі».

«Наша Аланка! — раптоўна бліснула трывожная думка.— Але няма ў Аланкі такіх берагоў»,— адразу запярэчыў сам сабе Валодзька. А дыктар гаварыў: «Невядомы касмічны карабель не затрымліваўся на нашай планеце, але ёсць усе падставы думаць, што нехта з членаў экіпажа застаўся ў межах горада Н., ёсць версія, што, магчыма, гэта падлетак: хлопчык або дзяўчынка!»

— Ганна! — голас дыктара заглушыў густы бас дзеда Васіля.

Валодзька саскочыў уніз...

— Ты што, звар'яцеў? — закрычаў Кандрат.— Ледзь шыю мне не звярнуў!

Зусім побач упаў мяч. Бабуля Ганна зачыняла акно, і яе словы: «Чакайце, я да вашых бацькоў дабяруся!» — як праз туман даплывалі да Валодзькі. Яму ўсё яшчэ чуўся голас дыктара: «...Нехта з членаў экіпажа застаўся ў межах горада Н... Хлопчык або дзяўчынка».

Кандрат падняў мяч.

— Я дамоў пайду,— сказаў ён Валодзьку.— Калі хочаш, заўтра на школьны стадыён прыходзь!

Валодзька згодна кіўнуў галавой. У душы ён быў рады, што Кандрат пакідае яго сам-насам з такой незвычайнай навіной, пра якую ён чамусьці не схацеў расказаць Кандрату. У тым, што пад горадам Н. трэба разумець яго родны горад, Валодзька не сумняваўся. Але якое дзіва-дзіўнае! Вось каб сустрэць таго хлопчыка ці дзяўчынку! У Валодзькі аж дух заняло ад такой фантастычнай думкі.

Бралася на адвячорак. Было падобна, што з поўначы нацягваецца хмара. Валодзька зямлі пад сабой не чуў, калі ішоў да пад'езда. А як толькі ўвайшоў у кватэру, да яго радасна кінулася ўзбуджаная пяцігадовая сястрычка Каця:

— Валодзька, хадзі хутчэй да акварыума, толькі глянь, што татка прынёс!

— Зараз!..— Валодзька зняў кеды, сказаў амаль па-даросламу: — Ну, малеча, паказвай, што татка прынёс...

Каця пацягнула яго ў пакой, дзе стаяў акварыум. Між водарасцей пагойдваліся павольныя скалярыі, варушылі вусамі жамчужныя турамі, мільгацелі рухавыя пецыліі... Але Каця паказвала на дно акварыума:

— Ты толькі паглядзі, якая водарасць! Бачыш, зялёны шар! Татка гаворыць, што гэта дзіцячы гадзіннік. Вечарам, калі трэба класціся спаць, ён усплывае на паверхню, а раніцай, калі трэба ўставаць, ён зноў асядае на дно...