Уладзімер Дудзіцкі - Напярэймы жаданьням

Здесь есть возможность читать онлайн «Уладзімер Дудзіцкі - Напярэймы жаданьням» весь текст электронной книги совершенно бесплатно (целиком полную версию без сокращений). В некоторых случаях можно слушать аудио, скачать через торрент в формате fb2 и присутствует краткое содержание. Город: Нью-Ёрк, Год выпуска: 1994, Издательство: Беларускі Інстытут Навукі й Мастацтва, Жанр: Проза, на белорусском языке. Описание произведения, (предисловие) а так же отзывы посетителей доступны на портале библиотеки ЛибКат.

Напярэймы жаданьням: краткое содержание, описание и аннотация

Предлагаем к чтению аннотацию, описание, краткое содержание или предисловие (зависит от того, что написал сам автор книги «Напярэймы жаданьням»). Если вы не нашли необходимую информацию о книге — напишите в комментариях, мы постараемся отыскать её.

„Збор твораў” Уладзімера Дудзіцкага выходзіць у сьвет упяршыню. Падрыхтаваныя пры жыцьці аўтара два зборнікі „Песьні і думы” і „Напярэймы жаданьням” загінулі. Нават невядома, якія вершы ўключыў паэт у кожны з названых зборнікаў. Прапанаваная чытачу кніга аб’ядноўвае ўсе мастацкія друкаваныя і ненадрукаваныя творы Уладзімера Дудзіцкага, якія на сёньняшні дзень вядомыя рэдактару. Творы Ул. Дудзіцкага падаюцца храналягічна, датуюцца паводле аўтарскай вэрсіі. Час напісаньня некаторых вершаў удакладняўся з улікам публікацыяў і кантэксту. Недатаваныя творы акрэсьліваліся ў часе толькі ў адпаведнасьці з кантэкстам. Калі твор мае некалькі рукапісных варыянтаў, друкуецца той, у якім ёсьць зробленыя аўтарам зьмены і выпраўленьні, або, на думку рэдактара, больш дасканалыя. Калі твор мае рукапісны і друкаваны варыянт, перавага аддаецца публікацыі. (Ад рэдактара, фрагмант)

Напярэймы жаданьням — читать онлайн бесплатно полную книгу (весь текст) целиком

Ниже представлен текст книги, разбитый по страницам. Система сохранения места последней прочитанной страницы, позволяет с удобством читать онлайн бесплатно книгу «Напярэймы жаданьням», без необходимости каждый раз заново искать на чём Вы остановились. Поставьте закладку, и сможете в любой момент перейти на страницу, на которой закончили чтение.

Тёмная тема
Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

І вазамі гора таго ня вывезеш. А можа й вывезецца калі-небудзь?

О, каб заварушыўся пыл збуцьвянелых касьцей, каб падняліся паточаныя касьцяедамі галовы-чарапы, каб падняліся ды сталі тварам да сонца жывасілам закапаныя душаедамі беларускія душы! І каб усе яны, падымаючы вялізарнае гора, сказалі магільным голасам:

— Вось яна, вялізарная беларуская праўда! Бярэце яе, браты, і сьвету паказвайце!

— Глядзеце на яе, душагубы, і падайце пласьмя на сплямленую вамі зямлю!..

Сон Зьнябыціча

У кутку, на скарэлым ад крыві гнілым памосьце камэры нумар тры, паміраў, прыкрыты лахманамі, чалавек — малады аграном. Трымаючы руку над ягоным сэрцам, настаўнік Цімох Баравец плакаў і прыгаварваў:

— Сьпі, дарагі Зьнябыціч... Сьпі, пухам табе будзе нашая зямелька...

Калі-ж чалавек сканаў, усе перахрысьціліся.

Баравец, нічога не гаворачы, выняў з кішані некалькі шматкоў зашмульцанай паперы і сказаў:

— Няхай будзе помнікам яму запісанае зь ягоных вуснаў:

«Чалавек пакінуў усё. Узяў толькі, як гаварылі суседзі, невялікі акраец хлеба, слоік мёду ад пчолаў свае гадоўлі й пляшку бярозавага соку, каб смагу было чым прагнаць у дарозе. Узяў і пайшоў...

Чужыя людзі, грабучы дабро хаты, знайшлі ў скрутку бяросты сьпісаны аркуш паперы. Пісьмо было чыстым, ураўнаважаным, літары — буйныя, выразныя. Глядзіш і думаеш: пісаў чалавек стараючыся, нібы вякам пакідаючы словы свае душы. І палажыў-жа не абы-дзе, а за абразамі працы славутых мастакоў Бацькаўшчыны: за абразом суцэльнае фігуры Хрыста з паднятай для благаслаўленьня правай рукой і круглай зеленавата-блакітнай дзяржавай (зямной куляй) у левай і за абразом кампазыцыі на тэму змаганьня архімандрыта Міхала з д’яблам...

Наверсе на тым аркушы было напісана: «Сон Зьнябыціча».

Баравец уздыхнуў, яшчэ раз перахрысьціўся, падняў над галавою шматок паперы і, паказваючы пальцам, сказаў: «Бачыце, гэта напісана самім Зьнябыцічам, запісана ўсё тое, што ён бачыў у сьне ды што запісаў на загад свайго прадзеда, які ў сьне прысьніўся».

1

...Прадзед Лукаш узяў мяне за руку й падвёў да вакна:

— Бойся Бога, праўнук, і не гняві мае крыві, — глуха сказаў ён,паказваючы на вялікі квяцісты сад. — Хто дазволіў гэтым людзям глуміцца над сьвятымі дарамі? Хіба-ж не абліваецца крывёю сэрца тваё, гледзячы, як валяцца пад сякераю на грэшную зямлю поўныя жыцьця й соку моцныя, маладыя дрэвы? Кайся, мой праўнук!

Прадзед перадаў у мае рукі невялікі абраз Хрыста й загадаў перад ім укленчыць.

— Маліся! Душа твая знойдзе мяне ў пушчы, калі цела будзе вартым літасьці, — сказаў і зьнік.

Малітва запоўніла й апанавала ўсю маю істоту. Я ня бачыў і не адчуваў нават свайго глыбокага дыханьня. Ня істота, а душа, здавалася, ахінала маю істоту — гэтакая незямная чулася лёгкасьць. От-от узмахне нябачнымі крыламі цела, страціўшы звыклую вагу, і панясе душу ў празрысты блакіт, туды, дзе ў векавечнай згодзе й паслухмянасьці, аддаўшы сябе няўяўнай сіле сьвету, нячутна й таямніча абходзяць свае арбіты мільярды вялічэзных, пазнаных і не пазнаных яшчэ розумам чалавека нябесных целаў.

Яшчэ адна малітва, яшчэ... І душа мая ў густой вільготнасьці воблакаў. Іхныя драбнюткія кроплі абдалі мяне халоднай пякучасьцю, цела ўтраціла раўнавагу, і, з шумам праразаючы паветра, лячу, здалося, у нейкую прорву. Перад вачыма загойдаліся ружовыя пухіры й зьніклі. Прастору запоўніла цьмяна-шэрая смуга балот, потым глуха зашумела пушча. Адчынілася нейкае дзівоснае царства... Пачалі выступаць нячутыя й нябачаныя дагэтуль вяліканы-дрэвы, нейкія безгаловыя галабокія людзі, даўгахвостыя чырванакрылыя дзюбастыя птушкі й чорныя сьмяротныя дзіды. Раптоўна ўсё гэта зьблізілася й страціла свае першапачатковыя формы.

Ізноў цемра й пусьціня.

Іду ў невядомым кірунку. Іду вобмацкам. Цела адчула пякельную гарачыню: зь зямлі вырасьлі напаленыя дачырвана зялезныя слупы, а вакол слупоў — залатая сьцежка-апаяска...

2

Іду апранутым у мантыю славы. Іду не адзін: павольнай сьвяшчэннай хадою вядуць мяне па залатой апаясцы сівабародыя, удумлівыя апосталы. Апаяска падымаецца ўгору й ператвараецца ў залаты абруч на высокай і стромай гары. Па-над гарою, як рукою падаць, — агністае сонца. Вось яно зь лёгкасьцю пушынкі спадае проста на мае далоні, і я прачытаў на срэбнай лішцьве выбіты чорнымі літарамі такі надпіс:

Хто з паўсотні разоў абнясе мяне, ідучы краем залатога абруча, навокал гары, пераадолее равучыя падуны скалістых лёхаў і не ўпадзе ў зманлівы вір бяздоннага мора ў нізе гары, той здабудзе вечную славу, і ніколі не зазнаюць гора й няшчасьця ягоныя нашчадкі. А хто сацьмее ад нуды й страху, ня выканаўшы ўмовы, упадзе ў страшэнную няласку, і ягоныя нашчадкі ніколі не пабачаць сонца...

Читать дальше
Тёмная тема
Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

Похожие книги на «Напярэймы жаданьням»

Представляем Вашему вниманию похожие книги на «Напярэймы жаданьням» списком для выбора. Мы отобрали схожую по названию и смыслу литературу в надежде предоставить читателям больше вариантов отыскать новые, интересные, ещё непрочитанные произведения.


Уладзімер Арлоў - Дом з дамавікамі
Уладзімер Арлоў
libcat.ru: книга без обложки
Уладзімер Арлоў
Уладзімер Глыбінны - Вялікія дарогі [пра мінулае]
Уладзімер Глыбінны
Уладзімір Арлоў - Міласць князя Гераніма
Уладзімір Арлоў
Уладзімер Глыбінны - На сьвятой зямлі
Уладзімер Глыбінны
Арлоў Уладзімір - Адкуль наш род
Арлоў Уладзімір
Уладзімір Караткевіч - Эсэ
Уладзімір Караткевіч
Уладзімір Караткевіч - Куцька
Уладзімір Караткевіч
libcat.ru: книга без обложки
Уладзімір Караткевіч
libcat.ru: книга без обложки
Уладзімір Караткевіч
Уладзімір Сіўчыкаў - Уладзевы гісторыі (зборнік)
Уладзімір Сіўчыкаў
Отзывы о книге «Напярэймы жаданьням»

Обсуждение, отзывы о книге «Напярэймы жаданьням» и просто собственные мнения читателей. Оставьте ваши комментарии, напишите, что Вы думаете о произведении, его смысле или главных героях. Укажите что конкретно понравилось, а что нет, и почему Вы так считаете.

x