Кәрим Тинчурин - Пьесалар / Пьесы

Мансур. Йә, тынычлан, Мөршидә… Хуш, мине эзлиләр, дисеңме әле?

Мөршидә. Бик эзлиләр.

Мансур. Хуш. Инде нишлибез?

Мөршидә. Безгә хәзер бу шәһәрдән бер минут тормыйча китәргә кирәк.

Мансур. Кая?

Мөршидә. Кая күз күрер. Ләкин хәзер, хәзер үк китәргә кирәк. Юкса сине дә, мине дә харап итәчәкләр.

Мансур. Минем бит бер тиен дә акчам юк.

Мөршидә. Миндә бар. Яхшырак нәрсәләремнең барын да менә монда төядем. Мин инде мәңгелеккә ул йорттан аерылдым. Әйдә, җаным, тизрәк китик. Зинһар, китик.

Мансур. Минем бит фельетоным өчен акча аласым бар.

Мөршидә. Күпме?

Мансур. Ун сум.

Мөршидә. Калсын, калсын. Монда эш акчада түгел, башта эш, аңлыйсыңмы, башта! Тотылсак, башыбыз гомергә харап булачак бит.

Мансур (уйланып йөреп, капчык өстенә утыра) . Менә юләр балыклар. Каян уйлап чыгарганнар, ә мин тагын Ильясның кәбестә бакчасында гамьсез ятам. Монда хәлләр болай икән.

Мөршидә. Ул кулыңдагы төенеңдә нәрсә тагын?

Мансур. Кәбестә. Яшелчәләр кибетенә күрсәтергә дип, Ильяс биреп җибәрде. Кара әле, Мөршидә, син җәйнең бу вакытында яңа кәбестә күргәнең бар идеме?

Мөршидә. Нигә булмасын.

Мансур. Мин бу вакытта яңа кәбестәне беренче тапкыр күрәм. Ильяс оранжереяда үстергән. Аңарда меңләп калды әле. Кил әле, җаным, утыр, бераз хәл җый! (Капчыкка икәү утыралар.) Шулай, китикме икән? Бәлки, бернәрсә дә булмас әле?

Мөршидә. Булмаган кая, акча синдә дип бөтен шәһәр шаулый.

Мансур. Бер яктан, шатлык, икенче яктан, бу аяк астыннан чыккан бәла башымны тәмам катырды, йә, буласы булыр. Кайгырма, җаным. Менә без хәзер икәү бергә. Бүгеннән син минем гомерлек дустым буласың. Шунысы җитә. Ә безнең киләчәкне…

Мөршидә (торып) . Шулай да, Мансур, китәргә ашыгырга кирәк.

Мансур. Өлгерербез әле.

Мөршидә. Килеп бассалар?

Мансур. Минем бу бүлмәне эзләп тапканчы бер атна үтәр.

Мөршидә. Садрый белә бит.

Шакирҗан (Мөршидә капчык өстенә кинәт утырганда) . Ай, кабыргам!

Мансур (сикереп торып) . Бу нинди тавыш?

Мөршидә (капчыкны күрсәтеп) . Менә моннан чыкты.

Мансур. Ха-ха-ха!.. Син, Мөршидә, бигрәк каушагансың. Колагыңа әллә нәрсәләр ишетелә башлаган.

Мөршидә. Юк, чынлап, шуннан чыккан төсле тоелды.

Мансур. Анда иске китаплардан башка бернәрсә дә юк. (Капчыкны типкәли.)

Мөршидә. Соң, тавыш?

Мансур. Әбинең биле сызлый торгандыр. Бу капчыкны үз урынына кертик әле. Чынлап та, уңайсызлап тора. (Капчыкны типкәли-типкәли карават астына кертәләр.) Менә шулай. Йә, кил, утыр, Мөршидә. (Караватка утыралар.) Менә нәрсә, җаным, бүген монда куныйк. Иртәгә мин теге ун сумны алгач, пароходка утырып, безгә, авылга китәрбез. Теге, морзаларча, бикәчләү сәяхәте булыр. Шәп бит?

Мөршидә. Син һаман шаярасың, Мансур. Безгә бүгенгә түгел, бер сәгатькә дә калырга ярамый. Аңлыйсыңмы син шуны? Ярамый, ярамый, ярамый.

Мансур. Кара әле, Мөршидә, син туй ясамас борын ук талаша башладың. Туйдан соң сугыша башламасаң ярар иде.

Мөршидә. Мансур, нигә син мәсьәләнең зурлыгын искә алмыйсың?

Мансур. Башта искә алган идем. Ләкин тора-бара һәрбер уңайсызлыкларга күнегелә икән. Минемчә, бер көннән бернәрсә дә булмас.

Мөршидә. Мансур, син минем белән чынлап сөйләшәсеңме, әллә…

Мансур. Бетте. Әйдә, киттек. Ун сум янса янар инде. Ә синең соң акчаң пароход билетына җитәрлекме?

Мөршидә. Артыгы белән.

Мансур. Алай булса, әйдә, киттек. (Караваттан төшкәндә, капчыктагы Шакирҗанның аягына баса.)

Шакирҗан. Ай, аягым!

Мөршидә (сикереп төшеп) . Бу нәрсә тагын?

Мансур. Тагын тавыш? Әллә карават астында кеше бармы?

Эзлиләр.

Юк, бернәрсә дә юк.

Мөршидә. Тәгаен менә монда кычкырган шикелле ишетелде.

Мансур. Әллә бу иске китапларга җеннәр ияләшкәнме? (Капчыкны типкәли.) Бер җирдә бернәрсә юк. Әби, әби!

IV. Мөршидә, Мансур һәм әби.

Әби. Нәрсә, кем бар анда? Ай, балакаем, кайттыңмыни?

Мансур. Әби, син элек шуны безгә әйт: билең авыртамы?

Әби. Бик авырта, балакай. Менә күсәк белән кыйнаган шикелле инде.

Мансур. Әйттем бит. Ха-ха-ха!..

Әби. Кунак бар икән. Күрми дә торам. Исәнме, бәбкәм. Кунакка самавыр куярга кирәк. Син, Мансур, балакай, кайда йөрисең? Кичәдән бирле башымны әйләндереп бетерделәр.

Мансур. Кемнәр?

Әби. Кемнәр икәнлекләрен белмим. Әмма башымны бик әйләндерделәр.

Мансур. Йә, йә?

Әби. Әллә нинди кешеләр килеп, сине сораштырып көтеп тордылар-тордылар да соңыннан сугыштылар. Базга качып кына котылдым. Аллага шөкер әле, нәрсәләремә тимәгәннәр.

Мансур. Соң син кемнәр икәнен сорашмадыңмыни?