Johann von Goethe - Ifigenio en Taŭrido

En gutoj de folioj freŝegitaj

La nova sun’ miloble speguliĝas

Kaj per afabla man’ Iriso ŝiras

La grizan kovron de la lastaj nuboj:

Ho, lasu ankaŭ min nun en la brakoj

De la fratino, ĉe l’ fidela brusto

De la amik’ kun plena danko ĝui

Kaj teni, kion vi al mi donacis!

Forfalas la malbeno, tion diras

Al mi la koro; jam la Eŭmenidoj

Returne kuras nun al la Tartaro

Kaj tondre fermas feran la pordegon.

La ter’ elspiras freŝon bonodoran

Kaj min invitas nove aspiradi

Al ĝoj’ de l’ vivo kaj al grandaj faroj.

PILADO.Rapidu, ĉar la tempo baldaŭ pasos!

La vento, kiu blovos niajn velojn,

Nur ĝi forportu nian plenan ĝojon

Al la Olimpo. Nun ni devas nepre

Rapide konsiliĝi kaj decidi.

SCENO UNUA.

IFIGENIO (sola).

Se por mortemulo

La dioj destinas

Tre multajn konfuzojn

Kaj por li preparas

Skuantan transiron

De ĝoj’ al doloro,

De suferoj al ĝojo:

Tiam apud la urbo

Aŭ sur bord’ malproksima

Ili por li edukas

Amikon trankvilan,

Ke en hor’ de mizero

Estu preta la helpo.

Ho, benu, dioj, benu vi Piladon

Kaj benu ĉiun lian entreprenon!

Li estas forta brako en batalo,

Li estas luma saĝo en kunveno,

Ĉar tre trankvilan havas li animon

Kaj al la suferantoj li alportas

Konsilon kaj en ĝusta tempo helpon.

Min li forŝiris de la frato, kiun

Mi kun ador’ senfine rigardadis,

Mi ĝojis kaj mi ĝuis, mi ne povis

Satiĝi de l’ feliĉo mia propra,

Mi lin el miaj brakoj ne ellasis,

Kaj mi ne sentis la danĝeron, kiu

Ĉirkaŭis nin kaj estis tre proksima.

Nun ili, por plenumi la intencon,

Jam iras al la mara bordo, kie,

Kaŝite en la golf’, ilia ŝipo

Atendas nur la signon. Kaj al mi

Prudentajn vortojn ili en la buŝon

Enmetis kaj instruis min, kiele

Mi al la reĝ’ respondu, se li sendos

Insiste ekpostuli la oferon.

Mi vidas, mi min devas lasi gvidi

Simile al infano; mi ne lernis

Inside aŭ per ruz’ ion akiri.

Ho ve al mensogantoj! La mensogo

Neniam liberigas nian bruston

Simile al la vortoj de la vero;

Ĝi ne konsolas nin, ĝi nur turmentas

La homon, kiu ĝin sekrete forĝas,

Kaj kiel sago, kiun en la flugo

Potenca dio kaptas kaj rebatas,

Ĝi celon ne atingas, sed resaltas

Kaj trafas tiun, kiu ĝin elpafis.

Ho, pezaj zorgoj premas mian bruston.

Ĉu eble sur la ter’ nesanktigita

De l’ bordo nun denove la furio

Atakis plej kruele mian fraton?

Ĉu eble ili estas malkaŝitaj?

Ha, ŝajnas, ke armitoj proksimiĝas!

Ha, jen! Jen kuriero de la reĝo

Ĉi tien venas per rapidaj paŝoj.

La koro en mi batas, la animo

Kovriĝas per nebulo, kiam mi

Nun devas ekrigardi la vizaĝon

De l’ vir’, al kiu devas mi mensogi.

SCENO DUA.

IFIGENIO. ARKAS.

ARKAS.Rapidu, ho pastrin’, kun la ofero!

La reĝ’ atendas, la popol’ postulas.

IFIGENIO.Mi volus tuj plenumi mian devon,

Sed ve, malhelpo neantaŭvidita

Stariĝis inter mi kaj la plenumo.

ARKAS.Ha, kio baras reĝan la ordonon?

IFIGENIO.Okazo, kiu ne de ni dependas.

ARKAS.Rakontu, ke mi tuj al li raportu,

Ĉar li decidis jam, ke ambaŭ mortu.

IFIGENIO.La dioj ĝin ankoraŭ ne decidis.

El tiuj viroj la plej aĝa portas

Sur si la kulpon de parencmortigo.

Lin la furioj venĝe persekutas,

Kaj eĉ en la interno de la templo

Atakis lin malsano la kruela

Kaj malsanktigis la plej puran lokon.

Mi nun kun virgulinoj miaj iras,

Por per lavado en la pura maro

Laŭ la misteraj leĝoj de la pastroj

La bildon de l’ diino resanktigi.

Neniu nin malhelpu en la iro.

ARKAS.Mi iros tuj raporti al la reĝo

Pri la malhelpo; la ceremonion

Vi ne komencu, ĝis li ĝin permesos.

IFIGENIO.Ĝi estas nur afero de l’ pastrino.

ARKAS.La gravan fakton reĝo devas scii.

IFIGENIO.Sed lia vol’ nenion povas ŝanĝi.

ARKAS.Pro formo potenculon ni demandas.

IFIGENIO.Ne trudu, kion devus mi rifuzi.

ARKAS.Konsentu tion, kio estas bona.

IFIGENIO.Mi cedos, se ne tro vi malrapidos.

ARKAS.Mi post momento estos ĉe la reĝo

Kaj tuj returne kun la vortoj liaj.

Ho, se mi ankaŭ povus al li porti

Sciigon, kiu ĉion klare solvus!

Ho ve, ke vi ne sekvis la konsilon

De fidelulo!

IFIGENIO.Volonte ja mi faris, kion povis.

ARKAS.Ankoraŭ nun vi povas ĉion ŝanĝi.

IFIGENIO.De mia volo tio ne dependas.

ARKAS.Neplaĉantaĵon trovas vi ne ebla.

IFIGENIO.Vi trovas ebla, kion vi deziras.

ARKAS.Ĉu ĉion tiel pesas vi trankvile?

IFIGENIO.Mi lasis la decidon al la dioj.

ARKAS.Sed ili ja la homojn savas home.

IFIGENIO.Mi faros ĉion, kion ili diros.

ARKAS.Ho, kredu, ĉio nur de vi dependas.

Nur la kolera stato de la reĝo

Al ambaŭ la fremduloj donas morton.

Jam de tre longe la militistaro

Dekutimiĝis de l’ oferoj sangaj.

Eĉ multaj, kiujn malamika sorto

Al fremda bordo pelis, sentis mem

La tutan ĉarmon, tutan la diecon,

Se la vaganton en la fremda lando

Renkontas bondezira kaj afabla

Vizaĝo homa. Ho, ne tiru for

De ni la bonon, kiu por ni ĉiuj

De vi dependas! Kion vi komencis,

Vi povas ja facile alfinigi;

Ĉar la mildeco, kiu de l’ ĉielo

En homa formo venas sur la teron,

Nenie pli rapide al si regnon

Konstruas, ol en tiu loko, kie

Sovaĝe kaj konfuze nova gento,

Plenega de kuraĝo kaj de forto,

Gvidata per la propraj antaŭsentoj,

La ŝarĝojn de la homa vivo portas.

IFIGENIO.Ne skuu la animon mian, kiun

Laŭ via vol’ direkti vi ne povas.

ARKAS.Dum temp’ ankoraŭ estas, oni ŝparas

Nek penon, nek admonon ripetatan.

IFIGENIO.Al vi klopodojn kaj al mi suferojn

Vi kaŭzas, tamen ambaŭ estas vanaj.

ARKAS.De la suferoj mi nun petas helpon,

Ĉar plej amike ili ja konsilas.

IFIGENIO.Kruele ili ŝiras mian koron,

Sed la malvolon ili ne ekstermas.

ARKAS.Ĉu povas nobla kor’ malvolon havi

Por bono, kiun nobla hom’ proponas?

IFIGENIO.Jes, se la nobla hom’ anstataŭ danko

Min mem akiri malkonvene volas.

ARKAS.Se iu ne deziras, tre facile

Li ĉiam trovas vortojn de praviĝo.

Mi pri l’ oferoj al la reĝ’ raportos.

Ho, se vi en la kor’ al vi ripetus,

Kiele noble li kun vi agadis

De via veno ĝis la nuna tago!

SCENO TRIA.

IFIGENIO (sola).

De la parol’ de tiu viro nun

En plej malĝusta tempo mia koro

Subite returniĝis. Mi ektimas!

Ĉar kiel ondoj en potenca kresko

La rokojn superverŝas, kiuj staras

Ĉe l’ bordo en la sablo, tiel fluo

De ĝojo mian koron tute kovris.

Mi en la brakoj tenis neeblaĵon.

Nun al mi ŝajnis, ke denove nubo

Kviete min ĉirkaŭas, de la tero

Min levas kaj min dolĉe endormigas,

Simile kiel tiam, kiam min

La brako de l’ diin’ savante kaptis.

La fraton mian kaptis mia koro

Per sia tuta forto; mi aŭskultis

Nur la konsilon de l’ amiko lia;

Nur ilin savi estis la enhavo

De miaj pensoj. Kiel la ŝipano

Volonte sin deturnas de la rifoj

De negastama kaj dezerta lando,

Mi tiel de Taŭrido min deturnis.

Sed nun la voĉo de l’ fidela viro

Min ree vekis, min rememorigis,

Ke ankaŭ ĉi mi ja forlasas homojn.

Duoble abomena nun fariĝas

Por mi la trompo. Ho, animo mia,

Retrankviliĝu! Ĉu vi nun komencas

Dubeme ŝanceliĝi? Ne! la teron