Валянціну Акудовічу
Ты сьцьвярджаеш,
гэтага гораду няма,
бо ён
ня вабіць мітамі і
не абавязвае мэтамі.
Напэўна, таму
адусюль я вяртаюся
менавіта сюды.
Гэта так файна:
піць віно,
цалаваць жанчыну і
пісаць вершы
ў горадзе,
якога няма,
як няма
ні лепшых, ні горшых
часін і гарадоў
ні для паэзіі,
ні для каханьня,
ні для нашага з табой
пункцірнага сяброўства —
бо, ты сьцьвярджаеш,
цябе таксама няма,
а я маю нахабства
у гэтым сумнявацца
ў горадзе,
якога няма.
Ранішні верш пра твае грудкі
У панядзелак
сьвяціла сонца, і
твае грудкі
пахлі лявандаю,
а прыклаўшы да іх вуха,
можна было пачуць
бурштынавую музыку
Грыга.
У аўторак
церусіў дождж, і
твае грудкі
купаліся ў водары язьміну,
а смочкі таілі смак
вішнёвага лікёру.
У сераду
было хмурна, і
я параўнаў
твае грудкі
зь дзьвюма козачкамі
на зялёным схіле
вінаградніку —
бо яны частавалі мяне
мускатным віном.
У чацьвер
усхадзіўся вецер,
а пад атласнай скураю
тваіх грудак
пералівалася
лютневая мэлёдыя
невядомага кампазытара
XVI стагодзьдзя,
кантрапунктам якой
быў дымок
ляснога вогнішча,
якім цягнула
з-пад пашак.
Сёньня
грудкі ня пахлі нічым —
напэўна таму,
што гэта былі
не твае грудкі.
Вось ты і пераканалася,
што бывае ў траўні
з матэрыяй,
якую ўмоўна называюць
часам:
заўтра я любіў цябе
ўчора мы сустрэнемся
мы яшчэ памерлі
мы ўжо не нарадзіліся.
Гэты дзіўны дождж
населены матылькамі,
што не баяцца кропляў,
усьцешана ловячы іх
сэрдалікавымі крылцамі...
Гэты дзіўны дождж
разбаўляе паводле антычнага звычаю
зьмесьціва келіхаў і кілішкаў,
кратае чуйнымі пальцамі
невідушчага музыкі
столікі адкрытай тэрасы
і ня мае змогі патушыць
нашу зялёную запальнічку
ў Празе на вуліцы Парыскай
ці ў Парыжы на Праскай —
трэба загаварыць да мінака,
каб даведацца, на якой мове
тут перашэптваюцца
закаханыя.
Гэты дзіўны дождж
праяўляе дагератыпы рэмінісцэнцыяў
і кінакадры эвэнтуальных здарэньняў:
бутэлька вішнёўкі,
выпітая з рыльца
на мокрых Градчанскіх усходах;
купэ міжнароднага цягніка,
якое прапануе вытанчаныя
эратычныя экспэрымэнты
з удзелам матацыклістаў,
што цнатліва маркоцяцца
на чыгуначных пераездах;
начное рабаваньне
паснулых вандроўнікаў,
якім мілажальна пакінуць
пяць цыгарэтаў
і пляшку сьветлага, як гэты дождж,
мараўскага...
Ужо на ўзьмежку
ранішняга вяртаньня
я пасьпею выслухаць
тваю выключна цьвярозую
прафэсарскую вэрсію:
аказваецца,
мы з табою трапілі
пад залеву з хранонаў —
элемэнтарных часьцінак,
у якіх увасоблены
час.
Надзейны смак маміных смочак
ля вакна зь відам на
ператвораны ў вар’ятню
кляштар францысканаў,
смак вады дзьвінскае лукавіны,
якая рыхтавала мне
цёплае месца сярод сваіх
тапельцаў,
ледзянцовы смак вуснаў
юнай распусьніцы
пад перакуленым у вербалозе
чоўнам,
смак першага глытку
схаванай бабулінай самагонкі,
горды смак крыві
з разьбітых у бойцы
з зарэчнай шпаною
кулакоў,
гаючы смак ветру,
адной зь нешматлікіх,
як зазначыў калега Камю,
чыстых рэчаў,
марскі смак жаночага лона,
смак бясконцасьці,
што кладзецца на вусны
ў зімовыя месяцавыя ночы...
А з будучыні
ўжо ляціць насустрач
тая,
чый пацалунак,
як вясёлка над жыцьцём,
тоіць у сабе
ўсе знаёмыя і нязьведаныя
смакі зь іх адценьнямі,
тая,
якой вядомыя ўсе мае шляхі й сховы,
тая,
што кожную хвілю гатовая
грацыёзна апусьціцца
на маё плячо.
Даўно няма нашай
ўтравелае сьцежкі,
а цёплая антэна
сьпічастага валуна
дагэтуль пасылае ў сусьвет
тое самае паведамленьне
пра
белыя мяцёлкі
адцьвілага скрыпеню,
расплаўленае ў сонцы лісьцё
маладой арабіны,
двух рудых мурашоў
на вузкай далоні
і халаднаватыя клубы
дарослай дзяўчынкі,
якую ніколі не кахаў,
якую ніколі не забуду.
Зноў да раніцы
не магу заснуць
на сваёй старой канапе.
Яна небясьпечна гайдаецца
на дзьвінскай строме,
яна прычальвае
ў плыткай затоцы —
каралеўстве смарагдавых стракозаў.
Яна цяжка наладаваная
школьнымі задачамі зь фізыкі
і эратычнымі снамі.
Яе борт у розны час
аздаблялі розныя імёны —
нязьменна жаночыя
і нязьменна зь літарай «л»,
як і цяпер.
Сярод альбомаў з маркамі
даўно няісных краінаў,
якіх чамусьці зусім не шкада,
унізе яшчэ шкрабецца,
чакаючы свайго дня,
тузін пакручастых сюжэтаў.
Варта заплюшчыць вочы,
як цёплай яшчаркаю
сьлізгане пад коўдру
смуглявая аднаклясьніца,
якая пасьля школьнае практыкі
працавала прастытуткай
на сваёй гістарычнай радзіме
і неяк прыслала мне ліст
з шасьціканцоваю зоркаю
на паштовай марцы.
Сьпяваюць штосьці настальгічнае
бывалыя спружыны,
шчодра абчапляныя пацеркамі
небясьпечных згадак і лятункаў.
Падушка з мамінага пасагу,
быццам прачнуўшыся,
пачынае п’янка пахнуць
маладым сенам і
бабуліным сьвятаяньнікам.
У льняной прасьціне
варушыцца ранішні ветрык.
Дзедаў гадзіньнік
ціха ганарыцца, што дайшоў
да новага тысячагодзьдзя.
Перад тым, як узьняцца
ў бязважкасьць сну,
усьцешана падумаю
пра гэтую вечную
полацкую
гравітацыю.
Читать дальше