Уладзімір Арлоў - Паром празь Ля-Манш

Ранішняя газэта,
аздобленая партрэтам
нізкалобага прэзыдэнта
зусім чужой краіны,
ў потнай лядоўні тралейбуса,
нямытая ад Вялікадня бамжыха,
дух сьмецьцевага кантэйнэру
ў іпастасі дымаватага ката
і ўсё астатняе
імгненна робяцца
архіўнымі адзінкамі,
сагрэтымі надзеяй на спатканьне
з уніклівымі мышамі
маёй памяці.
(Трохі супраціўляецца
адно прывакзальны ўладальнік
кардонкі з просьбаю ахвяраваць на хлеб,
накрэмзанай па-беларуску.)
Нядбайна забываючы
нумараваць фонды і вопісы,
я здаю ў архіўныя сутарэньні
патушаныя вокны
на дзявятым паверсе ў Полацку
і вокны
на розных іншых паверхах,
адкуль мне адкрываліся
краявіды з мэнтолавым пахам,
барокавыя валюты цьвілі
на сьценах сталінскага бараку
ў майстэрні майго сябра,
дзе нам пазіравалі
найпрыгажэйшыя жанчыны
дзьвінскага левабярэжжа,
якія даўно эмігравалі
ў Нафтаюганск, Тэль-Авіў
і Плешчаніцы;
прапахлыя смажанай цыбуляю
сухія ружы
на чужых кухнях;
паветраныя шары хрызантэмаў
у сьлізкіх вантробах
падземных пераходаў;
цацачны «Боінг»
польскай кампаніі «Lot»
над крыгаю Грэнляндыі;
здабытыя з футэркаў і сукенак,
да краёў поўныя жарсьцю
і фрыгідныя, як паўночныя малюскі,
жаночыя целы...
Пад ухвальную моўкнасьць
шызае птушкі мэлянхоліі,
што падарожнічае
на маім плячы,
бязь лішніх развагаў
сьпісваюцца ў архіў
мая правадніца
на жыцьцёвым шляху
зорка Мерак
у сузор’і Вялікага Возу,
твой марэлевы пасак
апэндыцыту,
нашая чадная прыморская карчомка
з штурвалам на дзьвярах,
адкуль мы вынесьлі,
акуратна загарнуўшы ў сурвэтку,
келіхі, нажы і відэльцы,
зьвязваючы сябе
яшчэ і агульным
крымінальным мінулым.
Дасканалы сьвет
люмінэсцэнтных лямпаў
і наваскаваных паркетаў
імкліва папаўняецца,
пагрозьліва заяўляючы
аб сваіх прэтэнзіях
на тэрыторыю будучыні, —
бо ты не прыйшла
і сёньня ў мяне
архіўны дзень.
Сьмяротная пагроза
гэтаму стваральнаму спакою
тоіцца на вітрыне
сустрэчнага супэрмаркету
ў абліччы
вузкаплечай і стройнай
пляшкі такайскага
(шызая птушка на плячы
ўстурбавана ўзмахвае
напудранымі крыламі),
вузкаплечай пляшкі,
падобнай да цябе
болей за любую дзяўчыну
з суботняга праспэкту
Францішка Скарыны
блакітнавокім букетам
маладога падступнага хмелю
твайго цела,
здольнага аднаўляць
тэксты палімпсэстаў,
на чыіх пэргамінах
я мог ператварыцца
ў архіўную адзінку з нумарам
і не чакаць цябе
на вуліцы твайго імя,
каб назаўтра
зноў непазьбежна ўспомніць
пра свой дыплём гісторыка
і досьвед архівіста.

У ліпені
горад захапілі
белыя мятлушкі.
Яны кружыліся
вакол поўні
і вулічных ліхтарняў,
езьдзілі ў тралейбусах і
кватаравалі на кніжных паліцах
над ложкам.
Яны апускаліся нам на плечы,
калі мы любілі адно аднаго
перад нашым суўдзельнікам —
авальным люстэркам,
і зьняможана засыналі
на набітых эратычнымі фантазіямі
падушках.
Яны будзілі нас,
асьцярожна апускаючыся
на павекі,
пад якімі круціліся
відэастужкі сноў,
і ў завейным танцы
паўтаралі рыфмы і рытмы
нашае юравабнасьці.
Ты лічыла мятлушак
нечымі душамі
і паіла віном.
Я называў іх
дзіцячымі ўспамінамі
і частаваў марозівам...
Аднойчы ты сказала,
што вынайшла
магічную формулу
пераўвасабленьня
ў мятлушку і,
абдымаючы цябе ў той вечар,
я ўжо ведаў
твой выбар.

У гэты дажджлівы дзень
успомні кавярню
з багемнаю рэпутацыяй,
куды мы заходзілі
на філіжанку кавы
зь мігдалавым лікёрам
(постскрыптум нашага спатканьня),
кавярню, куды завітвалі
парачка лесьбіянак
і здабытчык дыямэнтаў зь Якутыі
штораз з новаю дамай.
Успомні,
закаханыя сядзелі за столікам
пад нязграбным пэйзажам
з парушанаю пэрспэктывай,
і мы не адразу заўважылі,
што яны гавораць
рукамі,
бо нашы рукі таксама
ніколі не маўчалі,
прычым іх лексычны запас
здаваўся нам бязьмежным.
Мы крыху паспрачаліся на тэму:
як глуханямыя
клічуць адно аднаго
і як называюць нас,
калі мы завём іх
глуханямымі?
Успомні,
яго доўгія пальцы
нашэптвалі штосьці такое,
ад чаго яе профіль
быў зьлёгку падведзены чырваньню,
і ты сказала, што
слова «кахаю» на іхняй мове
вынайшаў самы закаханы
з усіх глуханямых.
Мы думалі,
яны зайздросьцяць нам,
бо на іх мову не перакладаюцца
ні радасьць
тэлефоннага званка,
ні «Yesterday»,
ні музыка апошніх ускрыкаў,
калі вусны
ўтрапёна ловяць
сваю здабычу.
Успомні тых закаханых
з дажджлівага гораду.
Ты не зайздросьціш ім
зараз?
Прадчуваньне