Уладзімір Арлоў - Паром празь Ля-Манш

У гэтым горадзе
я маю некалькі знаёмых мужчын
і, прынамсі, адну жанчыну.
Цягнік прыходзіць раніцой,
ў той самы дзень
можна сустрэцца з усімі.
(Месцы даўно вызначаныя.)
Магістра Гераніма Праскага,
прагуляўшыся па Карлавым мосьце,
што нагадвае ня надта маркотную дарогу
ў чысьцец,
буду чакаць
з бляшанкай пльзэнскага піва
ля каменнага вогнішча
сьвятога Віта,
дзе я выцягну дыктафон,
каб запісаць адно з казаньняў,
прачытаных магістрам
праз тры гады пасьля Грунвальду
ў царкве Яна Багаслова ў Віцебску,
дзе магістар не галіў танзуры і,
сьмешна памыляючыся,
утрапёна прамаўляў перад вернікамі
па-ліцьвінску,
у выніку чаго
пяць тысяч маіх продкаў
выправіліся на падмогу гусітам.
З Францам Кафкам
убачымся
на старых габрэйскіх могілках,
дзе надмагільляў хапіла б
на брукаванку да Ерусаліму,
а пісьмёнаў — на Стары Запавет.
Лекамі ад зьбянтэжанасьці
будзе няведаньне мовы,
што надасьць майму маўчаньню
незаслужаную шматзначнасьць.
(Урэшце, мне даўно вядома:
зь пісьменьнікамі
лепей абменьвацца
ня словамі, а позіркамі.)
Я прынцыповы вораг
аднастайнасьці,
аднак
месцам сустрэчы
з Ларысай Геніюш
зноў будуць могілкі,
дзе пахаваныя
два прэзыдэнты БНР і
закаханы ў маю візаві тэнар.
Магчыма, сярод помнікаў і я
нарэшце прызнаюся ёй
у каханьні,
бо паміж намі
ўжо на пятнаццаць гадоў менш,
чым у тыя часы,
калі мы звалі яе Бабуляй.
Прафэсар Карлавага ўнівэрсытэту
Вацлаў Жыдліцкі
прызначыць сустрэчу
ў яго на Бэнэдыктынскай,
над піццэрыяй
і над старанна прыхаванымі,
але цалкам заслужанымі
крыўдамі на беларусаў,
якія добра запіваць бэхераўкай,
што афарбуе вечар
зялёнай гамаю,
чамусьці прынесшы згадкі
пра паручніка Лукаша,
што лічыў усіх чэхаў,
якія гавораць па-чэску,
нечым накшталт карбанарыяў.
Набярэжная Вэлтавы
будзе філіялам
гэтага таемнага таварыства,
прапанаваўшы багатыя магчымасьці
параўнаньня праскіх ножак
з тваімі,
якія захочацца разбудзіць
у ранішнім нумары
цёплага восеньскага гатэлю,
над кавярняй
з свойскаю назвай «Чартоўка»,
дзе ў сьпісе заўсёдных кліентаў
значыцца пара лебедзяў,
што будуць цярпліва чакаць,
пакуль мы пакінем
яхту нашага ложка,
спусьціўшыся на прыстань,
дзе можна карміць белых птушак,
замаўляючы віно,
пакуль Градчаны
не паплывуць па-над местам,
як славянскія думкі
Вэлтавы.

Дзіўнае сутоньне
трывае над гэтым абшарам:
ці то сьвітанак,
але сонца позьніцца,
ці то вечар,
ды ніяк ноч не апусьціцца.
Стаімо ў сутоньні на ўзгорку —
ня можам разгледзецца,
што там унізе:
постаці людзей,
што ідуць на галасы нашы,
ці проста
слупкі ядлоўцу?
Запалім вогнішча,
пакуль зусім не сьцямнела,
кажа адзін з нас,
і прыцемкі гусьцеюць.
Зараз сонца падымецца,
кажа другі,
і неба на ўсходзе сьвятлее.
Стаімо на ўзгорку,
чакаючы раніцы
або ночы,
а сутоньне ўсё доўжыцца,
і тыя з нас,
што сышлі долу,
самі ператварыліся
ці то ў туманныя постаці,
ці то ў ядловец.
Стаімо ў сутоньні на ўзгорку,
і ўжо боязна нам
зірнуць
адзін на аднаго.

Гэта здарыцца
ў кляштары айцоў-дамініканаў
у часы Стогадовай вайны,
а магчыма, вайны за гішпанскую спадчыну,
а магчыма, крыху раней ці пазьней.
Аднойчы пасьля вячэрні
ў кляштарную браму
пастукае падарожнік на стамлёным кані,
а назаўтра малады прыёр
з бляскам у запалых вачах,
які выдае ў ім сухотніка,
седзячы на сонечнай тэрасе
зь відам на Альпы або Пірэнэі
за сталом з клепсыдрай і астралябіяй,
як на аўтапартрэце Скарыны,
перагорне апошнюю старонку маёй кнігі,
адолее пакутлівы прыступ кашлю,
адкінецца ў мулкім крэсьле,
паглядзіць на гадзіньнік на ўсходняй вежы,
скажа падарожніку:
ён не павінен напісаць гэтае кнігі,
і
пераверне гарачай рукою клепсыдру.

Я буду ехаць у тралейбусе
зь відам на Серабранку,
чытаючы ўчарашнюю газэту.
Падарожнік гнацьме каня
па горных дарогах.

Гарбата з малаком
пасьля ўчарашняга пітва,
якое, кажуць, ганараваў
яго зямляк Робэрт Бэрнз
(ягоныя вершы, прызнайся,
падабаюцца табе меней
за яго ўлюбёны напой),
здаецца слабаватаю.
«The Guardian» паведамляе:
учора ў Парыжы памёр Эжэн Ёнэска,
кароль абсурду,
які
разам з двухгадовай ахвяраю
тамтэйшых пэдафілаў
рахмана глядзіць на цябе з газэтнае паласы,
зьняты на асноведзі сьцяны
з партрэтам насарога ў натуральны памер.
З кухоннай форткі
бліскае бурштынавым вокам
садовая вавёрка,
што сьцягнула з стала
востры кавалачак
белага шакаляду з арэхамі.
Такія вавёркі ўжо ня ўмеюць
скакаць з дрэва на дрэва —
перабягаюць ад яблыні да яблыні
па прысоленай градам селязінавай траве,
падобныя да пацяжэлых цыркавых гімнастак
у адстаўцы,
якіх калісьці любілі капітаны й маёры
паветраных сілаў Яе Вялікасьці.