Уладзімір Арлоў - Паром празь Ля-Манш

Памяць
любіць павучка,
што жыве за старым гадзіньнікам.
Памяць
любіць жаўтлявую музыку
«Beatles».
Памяць
любіць матылькоў
на пыльным падвоканьні.
Памяць
любіць сухія гарачыя рукі.
Памяць
любіць вусны,
што ўмеюць піць да дна.
Памяць
любіць імя,
у якім тояцца сотні імёнаў.

Мы сустрэнемся
на пецярбурскім гасьцінцы,
недзе каля Клясьціцкай царквы,
а найверагодней — карчмы,
пад Янаў дзень,
бо ты ужо мусіш прайсьці
большую частку шляху
з Санкт-Пецярбургу ў Полацак
(гэты шлях, між іншым,
карацейшы, чым наадварот).
Ты будзеш ісьці,
адпачываючы ад прыватных урокаў
лаціны і грэцкай,
згадваючы ўхвальныя словы
самога Міцкевіча
(зрэшты, безь вялікага піетэту),
які два-тры разы пагартаў
твае вершы.
Ёселевы прусакі
ня здолеюць атруціць
смаку журавінавай палёнкі
(хоць у полацкіх айцоў-езуітаў
яна, безумоўна, мацнейшая).
Кабета Інсэкта зь Белай Сарокай
пакінуць нас у спакоі,
праўда,
мільгануцца перад агменем
велізарныя цені
Стаўраў і Гаўраў.
Урэшце
ў доме павятовага маршалка
сьцьвярджаюць, што і ты
частку дарогі з сталіцы
адольваеш наўпрост
у абліччы розных нязвыклых істотаў.
(Чаго ні наплятуць жаночыя языкі,
тонка ўсьміхаесься ты,
унікаючы адказу.)
Кашэчы кароль Варгін
і мышыны Паднор
угамуюць сваіх шматлікіх падданых,
дамовіўшыся пра нешта з Будзімірам,
каралём усіх пеўняў.
Полацкія чарнакніжнікі
нарэшце спахопяцца,
паветра ў карчме загусьцее
да кансыстэнцыі палёнкі,
час упакорыцца чарам, і
ня будзе аніякай гарантыі,
што мы ня выйдзем з карчмы,
цьвёрда трымаючыся на нагах,
у пухкую завею
з далёкай сьвечкаю
на падвоканьні шляхціча Завальні.

Баюся гасіць сьвятло —
абступяць мяне скульптуры:
нясьцерпна холадна ім
і самотна
ў цемры
без чалавечых рук і вачэй.
Так было і раней,
але тады
ў туманным цемрыве
ратавалі мяне
твае рукі і
твае вусны —
цяпер
раскрывае абдымкі
толькі сылюмінавая Маргарыта.
Ноч навылёт
буду бавіцца
у гэтым безгалосым натоўпе,
пакуль не адчую, што,
вярнуўшыся раніцой,
сябар убачыць
сярод сваіх скульптураў
яшчэ адну —
паміж Вітаўтам
і безыменным жабраком.
Парцалянавы дамок

Аднойчы на дзень нараджэньня
ты падаравала мне
сьпічасты парцалянавы дамок,
падобны да віленскіх мураванак
з вуліцы Арклю,
дзе не разгубіліся б
ні Януш Радзівіл, ні Сымон Будны.
У дамка здымаецца дах,
і там можна запаліць сьвечку.
Тады ў неба маёй кватэры
падымаецца з коміну
бэзавая аблачынка,
вокны ператвараюцца
ў кавалачкі бурштыну,
а блакітна-белыя сьцены
робяцца цёплыя,
як кафля бабулінай грубкі,
і аб іх хораша грэць
азяблыя на марозе рукі.
Калі ўмела прымружыць вочы,
у вакне можна шмат чаго ўбачыць:
партрэт фанабэрлівага продка на сьцяне,
бутэльку сьветлага віна,
срэбную цукерніцу
з «марскімі каменьчыкамі»,
нас з табою за сталом,
драўляную лесьвіцу на мансарду.
Потым прачынаюцца гукі:
чыркаюць запалкі,
скардзяцца рыплівыя прыступкі,
па якіх мы падымаемся ў спальню,
просіць не сьпяшацца
твой голас.
Мне падабаецца гульня ў чараўніка,
які адначасова
грэе дзіцячыя рукі аб кафлю
і цалуе цябе ўсюды,
куды могуць дацягнуцца
на хрусткай прасьціне
мужчынскія вусны.

Ты ня ведаеш, што
паводле майго тастамэнту
гэтая парцалянавая маёмасьць
ужо належыць табе.
Я абяцаю і там
прыходзіць раней за цябе
і ставіць на парэчкавую сурвэту
два высокія келіхі,
падобныя да бусьлінае пары
на скошаным поплаве,
а калі прыпазьнюся —
чакай мяне на падвоканьні
або ў кутку канапы,
скруціўшыся ў цёплы клубок
зь ціхамірным дыханьнем,
што пахне юным целам
і старым горадам —
як у той дажджлівы вечар,
калі мы вярталіся зь Вільні.

Памятаеш,
аднойчы на дзень нараджэньня
ты падаравала мне
парцалянавы дамок?
Тут мы будзем жыць,
легкадумна прамовіла ты,
не падазраючы, што сказала
праўду.

Пытаю дарогу
на старасьвецкіх могілках
ля сіняй бухты.

Будзе кавалак цёмнае брукаванкі,
кажа сівы камяняр,
што высякае на помніку
літары,
потым кавалак брукаванкі ружовае,
а за крыжам з чорнага граніту —
тры прыступкі
да
вашае
магілы.
Будуць кіпарысавыя прысады,
кажа стары садоўнік,
што падразае галіны,
потым лістоўніца сярод дроку,
а за ёю —
тры прыступкі
да
вашае
магілы.